Wojna Mussoliniego

Czołg średni M13 i działo samobieżne L40 da 47/32 w Afryce Północnej. Uwaga merytoryczna: czołg na burcie ma godło Dywizji „Ariete” (słowo oznacza i taran i barana, ale tutaj chodzi o odwołanie do tarana w kształcie głowy barana z czasów antycznego Rzymu), ale ta dywizja nie miała na stanie dział samobieżnych tego typu.

Książka o broni podwodnej wchodzi w finalny okres prac, czyli sprawdzanie, dlatego kolejny wpis na stronie pokaże się dopiero w poniedziałek, a ja sobie spokojnie popracuję. Na osłodę kolejna część historii włoskiej pancerki w Afryce.

17 stycznia 1943 r. GB z DPanc. „Centauro” zatrzymała się na krótko w Beni Ulid, by dać wsparcie 90. DLekk.; razem miały opóźnić aliancki pościg. Pomimo to, 8. BPanc. zdołała wedrzeć się na ich pozycje i odrzucić Niemców i Włochów w stronę pozycji Homs-Tarhuna. Następnego dnia tę położoną na wybrzeżu pozycję utrzymała włoska piechota, a od strony pustyni ubezpieczała ją grupa mobilna w składzie: „Centauro”, „Giovanni Fascisti” i rekonstruowana niemiecka 164. DLekk. 90. Dywizja Lekka stanowiła rezerwę. Wieczorem 19 stycznia Rommel niepokoił się, że 4. (Lekka) Brygada Pancerna może obejść tę pozycję i odesłał „Centauro”, „Giovanni Fascisti” i 90. DLekk. na południowy zachód od Trypolisu, by zapobiegły takiej możliwości. 23 stycznia włoską piechotę przerzucono za granicę tunezyjską, co było odpowiedzią na wojska alianckie zagrażające Homs.

28 stycznia także cała Dywizja Pancerna „Centauro” znalazła się w Tunezji, by zapobiec odcięciu wojsk Rommla przez aliantów nacierających w stronę morza. Tak zakończył się udział włoskich wojsk pancernych w walkach w Libii i Egipcie. Ich efektem było prawie całkowite zniszczenie dywizji „Ariete” i „Littorio”, których niedobitki wycofały się spod El Alamein pokonując dystans 1200 mil (1920 km).

Ian Walker nie pokusił się o jakieś szersze podsumowanie możliwości i dokonań włoskiej broni pancernej w omawianym okresie, więc pozwolę sobie nadrobić to na przykładzie. W magazynie „Militaria” opublikowałem dwuczęściowy tekst o Dywizji Pancernej „Littorio” w Afryce i tak: przed drugą (decydującą) bitwą pod El Alamein dywizja miała 118 czołgów M, 18 dział samobieżnych i 10 armat plot. kal. 88 mm – tak prezentowały się jej środki zwalczania wrogich czołgów. Przez szereg dni toczyła ciężkie walki z wymagającym przeciwnikiem, m.in. 2. BPanc. (Brigadier Arthur Fisher; 23.IX.42 miała na stanie 92 „Shermany”, 68 „Crusaderów” i jednego „Granta”), 24. BPanc. (Brigadier Arthur G. Kenchington; 23 października posiadała: 2 „Granty”, 93 „Shermany” i 45 „Crusaderów”), 23. BPanc. (Brigadier George W. Richards; 23 października miała 186 czołgów „Valentine”), 9. BPanc. (Brigadier John Currie; 23 października miała 35 „Shermanów”, 37 „Grantów” i 46 „Crusaderów”). Ponadto wielokrotnie atakowała pozycje alianckiej piechoty, mającej w dyspozycji liczne i bardzo dobre (zwłaszcza w starciu z włoskimi pojazdami) armaty ppanc. W walce stracono praktycznie wszystkie czołgi, a wzięły w niej udział także pojazdy dowodzenia i radio, które na polu bitwy miały robić za tłum i pozorować, że dywizja ma więcej środków, niż miało to faktycznie miejsce… Za drugą bitwę pod El Alamein włoski XX. KA przypisał czołgom i artylerii Dywizji „Littorio” zniszczenie 70 wrogich czołgów. Faktycznie, zestawiając to z literaturą anglojęzyczną można uznać ten rząd wielkości. Dla porównania w pierwszej bitwie pod Bir el Gobi DPanc. „Ariete” (150 czołgów M) starła się z 22. BPanc. (130 „Crusaderów”) (po obu stronach były także różne jednostki wsparcia) i straty podaje się tak: 42-52 czołgi M u Włochów i 34 „Crusadery” u Anglików (angielska wiki) lub 34 u Włochów i 42 u Anglików (włoska wiki). Przy czym to Włosi wygrali i byli panami pola walki – zebrali wraki, obfotografowali je, policzyli.
—————————————————————-
Ok. Teleportujemy się trochę w czasie, omijamy m.in. bitwę pod Kasserine, którą z książki I. Walkera już opisywałem (ale pamiętamy m.in. o tym, że batalion 5. pułku bersalierów zajął kluczową pozycję obronną na przełęczy – Djebel Semmana, znacząco przyczyniając się do przełamania amerykańskiej obrony), żegnamy także Rommla, który Afrykę opuścił i lądujemy pod Gafsą.

W połowie marca 1943 r. rozważano, w ramach większego przetasowania wojsk Osi, przerzucenie DPanc. „Centauro” na Linię Mareth w południowej Tunezji. Jednak równoczesne zagrożenie pozycji pod El Guettar i na Linii Mareth spowodowało, że do takiego kroku nie doszło. Zamiast tego „Centauro” i 10. DPanc. zostały wycofane do Gafsy, tam dołączyła do nich 21. DPanc. i razem przygotowywały się na spodziewany atak II Korpusu US Army. Na 15 marca planowano wyprzedzający atak siłami „Centauro” i 21. DPanc., ale rozpoznanie donosiło o gotowości Amerykanów do walki i ostatecznie operację odwołano.

O 11.00 17 marca, II Korpus USA w sile 90 tys. ludzi pod dowództwem Pattona rozpoczął operację zmierzającą do zajęcia Gafsy, którą opatrzono kryptonimem „Wop” (makaroniarz). Zamierzano związać siły „Centauro” i 10. DPanc. – 15 niemieckich czołgów, 30 włoskich czołgów M i 7100 ludzi, by nie mogły one zostać przerzucone na Linię Mareth, którą w tym samym czasie zamierzał przełamać Montgomery. Amerykanie mieli przewagę w ludziach większą niż 10:1, ich przewaga materiałowa była jeszcze bardziej miażdżąca. Atak poprzedziło silne przygotowanie artyleryjskie i ataki z powietrza, ale skupiły się one w większej części na (z premedytacją) opuszczonych przez Włochów pozycjach. Przed świtem 5. pułk bersalierów wycofał się bowiem za osłonę, jaką dawały im własne czołgi, zostawiając za sobą zaminowane pułapki (booby traps). 1. DPanc. i 1. DP USA opanowały bez walki Gafsę i ruszyły na wschód ku El Guettar. Amerykanów opóźniały pozostawione przez żołnierzy Osi miny i ulewny deszcz. Nie zdołali związać walką wycofującego się przeciwnika.

CDN., jak wspominałem, zapraszam w poniedziałek, a ja tymczasem ruszam na Atlantyk.