Regio Sommergibile Comandante Faà di Bruno
Okręt podwodny „Comandante Faà di Bruno”:
Pochodzenie nazwy: nazwany na cześć Emilio Faà di Bruno, bohatera bitwy pod Lissą w 1866 roku.
Typ: Marcello
Stocznia: OTO, La Spezia
Położenie stępki: 28 kwietnia 1938
Wodowany: 18 czerwca 1939
W służbie od: 23 października 1939
Utracony: ???
W momencie wybuchu II Wojny Światowej dowodzony był przez capitano di corvetta Aldo Enrici, wchodził w skład 12. Squadriglia Sommergibili z bazą w La Spezia. Początkowo operował na Morzu Śródziemnym. Patrolował między 10-16 czerwca i 15-23 lipca w pobliżu Oranu, w obu przypadkach bez rezultatu.
28 sierpnia 1940 okręt opuścił La Spezię i udał się na Atlantyk. Już w zachodniej części Morza Śródziemnego Maricosom (dowództwo włoskich okrętów podwodnych) wstrzymało marsz okrętu i wraz z innymi jednostkami nakazało „Faà di Bruno” udział w pułapce na brytyjską flotę. Niebawem ponowiono rozkaz marszu na Atlantyk. Nocą 2/3 września okręt przeszedł przez Cieśninę Gibraltarską. Z powodu silnych prądów i awarii urządzeń, która uniemożliwiała precyzyjne określenie głębokości zanurzenia okrętu, dwukrotnie zszedł aż na 140 m głębokości, zderzył się nawet z dnem (pół mili na południe od przylądka Tarifa), okręt szczęśliwie nie został poważnie uszkodzony.
Między 8-24 września okręt patrolował na południe od Azorów. Jego załodze pięciokrotnie udało się dostrzec różne cele, trzykrotnie podjęto próby ataku, w tym dwa razy nocą. 8 września atakował parowiec. Kolejnego dnia celem ataku stał się tankowiec “Auris” (8000 BRT). W końcu 19 września “Faà di Bruno” atakował kolejny parowiec. Jedynym potwierdzonym sukcesem jest uszkodzenie “Aurisa”. Statki zdołały umknąć dzięki większej szybkości. 24 września okręt opuścił ten obszar i ruszył do Bordeaux. 5 października 1940 zjawił się w bazie Betasom.
31 października 1940 opuścił Betasom i ślad po nim zaginął. Rejonem patrolowania okrętu miał być rejon na zachód od Szkocji, pomiędzy równoleżnikami 57°20′ i 58°20′ N, na zachód od południka 20° W. Planowany termin zakończenia patrolu wyznaczono na 5 stycznia 1941. Przyczyna utraty jednostki pozostaje w sferze spekulacji, mogła to być awaria, efekt wyjątkowo wzburzonego w tym okresie Północnego Atlantyku lub działanie przeciwnika.
Według źródeł angielskich 8 listopada okręt miał zostać zatopiony przez niszczyciel HMS „Havelock”. Niszczyciel obrzucił wówczas bombami głębinowymi okręt podwodny znajdujący się na pozycji 56°01′ N i 17°50′ W. Załoga niszczyciela zaobserwowała następnie pęcherze powietrza, plamy oleju i różne resztki wydobywające się na powierzchnię. Prawdopodobnie była to jednak inna włoska jednostka – „Guglielmo Marconi”, a wypływające szczątki i olej wypuścili sami Włosi, w celu zmylenia przeciwnika. „Marconi” wycofał się bez uszkodzeń. Ponadto obszar ten wydaje się zbyt odległy, by mógł się tam znaleźć pechowy „Faà di Bruno”. Według innej wersji wydarzeń 6 i 7 listopada okręt miał być zaciekle ścigany przez 24 godziny przez niszczyciele – kanadyjski „Ottawa” oraz brytyjski „Harvester”. Jednak źródła włoskie są raczej zgodne, że zatopienie nastąpiło z przyczyn dotąd niewyjaśnionych.
Z jednostką zginął dowódca capitano di corvetta Aldo Enrici, sześciu innych oficerów i 48 podoficerów i marynarzy. Był to pierwszy okręt utracony przez Włochów na Atlantyku.
Pełna lista załogi, która wyszła na ostatni patrol okrętu „Faà di Bruno”:
– Cap.Corv. Aldo Enrici, dowódca
– Ten.Vasc. Corrado Bisa’, zastępca dowódcy
– Cap. GN Sergio Zigrossi, główny mechanik
– S.T.V. Loris Santon
– G.M. Vittorio Arnone
– Ten. GN Piergiorgio Pinna
– Ten. GN Carlo Frumento
– C°2ª Romeo Bicchieri
– C°2ª Riccardo Passeroni
– C°3ª Lilio Ceccanti
– C°3ª Teodoro Lanzillo
– 2°C° Aristide De Marcello
– 2°C° Eligio Frusta
– 2°C° Mario Novelli
– 2°C° Osvaldo Patrucco
– Sgt. Alfredo Avigliano
– Sgt. Carlo Chiarugi
– Sgt. Valentino Chiesa
– Sgt. Francesco Raffa
– Sc. Pasquale Agosto
– Sc. Libero Bagarini
– Sc. Edmondo De Barbieri
– Sc. Giovanni Donato
– Sc. Armando Geri
– Sc. Giuseppe Mottini
– Sc. Francesco Vellan
– Com. Amilcare Anelli
– Com. Enrico Borioli
– Com. Venanzio Bulgherini
– Com. Battista Corsetti
– Com. Giuseppe Cozzolino
– Com. Mario De Simone
– Com. Antonio Filippini
– Com. Vincenzo Forlenza
– Com. Pasquale Gambone
– Com. Angelo Giasti
– Com. Alessandro Giusso
– Com. Michele La Francesca
– Com. Carmelo La Placa
– Com. Francesco Leonardi
– Com. Andrea Loffredo
– Com. Corrado Lorenzini
– Com. Romeo Mamini
– Com. Antonino Nicolasi
– Com. Gregorio Pagnotta
– Com. Giovanni Paini
– Com. Giuseppe Palazzo
– Com. Cesare Pozzi
– Com. Giacinto Pratola
– Com. Michele Ricevuti
– Com. Salvatore Trapanese
– Com. Angelo Troian
– Com. Vincenzo Vendola
– Com. Antonio Villa
– Com. G. Teodoro Zandonella
