Wojna Mussoliniego

Dokładnie wczoraj minął pierwszy rok egzystencji „Wojny Mussoliniego”. Wola pisania na podjęte tutaj tematy jedynie we mnie wzrosła, niniejszym obiecuję jeszcze wiele ciekawych (mam nadzieję, że ciekawych…) artykułów. Z radością stwierdzam, że zrobiła mi się spora kolejka gotowych do publikacji materiałów. Po kochankach Mussoliniego i Leksykonie Uzbrojenia obiecuję jednak powrót do najważniejszego tematu – działań militarnych armii włoskiej. Najbliższe fronty to Bitwa o Anglię i wojna domowa w Hiszpanii. Dobra, roczek to jeszcze żaden sukces, dlatego zostawiam Was z kolejną kobietą, która zapisała swoją małą kartę w życiu Benito Mussoliniego.

LEDA RAFANELLI:

Mussolini przez pierwsze lata był wierny żonie Racheli, potem zawsze utrzymywał jednak przynajmniej jedną główną kochankę (z czego należy wysnuć wniosek, że jego znajomość z Bałabanow czasów „Avanti!” to już tylko przyjaźń, choć z tym mężczyzną nigdy nic nie wiadomo…). Pierwszą próbą zdrady była Leda Rafanelli.

W 1913 r. spotkał anarchizującą intelektualistkę, Ledę Rafanelli. Ich pierwszy kontakt miał miejsce podczas jednego z przemówień Mussoliniego. Niedługo potem opisuje go w swoim artykule jako „socjalistę czasów heroicznych (…), który jeszcze czuje, jeszcze wierzy, z pełnym męstwa i siły rozmachem”; „to mężczyzna” – konkluduje Leda. Benito wysłał jej kilka słów podziękowania, ona odpowiedziała zaproszeniem. Benito nie widzi przeszkód, jeśli to spotkanie zostanie utrzymane w tajemnicy.

Na spotkanie z nieznajomą mu kobietą Mussolini przybywa, mając na sobie niezwykle dystyngowany strój: surdut, trzewiki, melonik. Lena to osoba zmysłowa, „o prowokującym sposobie bycia, szerokich ustach i powabnych kształtach”. Nie jest zbyt znaną osobą. Nawróciła się na islam, przyjęła orientalny styl życia – chodzi w turbanie, nosi szerokie srebrne bransolety i ciężkie kolczyki. Jej mieszkanie także zostało urządzone w orientalnym stylu, wszystkie meble i przedmioty zostały przywiezione z Egiptu. W pokoju unosi się woń egzotycznych kadzideł. Na środku na żelaznym piecyku stoi naczynie z aromatyczną kawą parzoną po turecku. Jednak Mussolini poczuł się źle i musiał wyjść.

Parę dni później przysłał list z przeprosinami, tłumaczy się nieśmiałością (sic!) i „niezwykłą wrażliwością na zapachy orientalne”. Jako młody chłopak Benito wielokrotnie mdlał w kościele, nie znosił bowiem zapachu kadzidła. Mussolini nie zamyka jednak drzwi przed znajomością, pisze: „Spędziłem cudowne trzy godziny. Oboje lubimy samotność. Pani jej szuka w Afryce, ja pośród tłumu hałaśliwego miasta. Ale cel jest ten sam. Kiedy zapragnę oderwać się od wszystkiego, złożę Pani wizytę. Będziemy czytać Nietzschego i Koran”. Leda przyjmuje przeprosiny.

Benito i Leda wielokrotnie spotykają się sam na sam. Jednak Mussolini ma problem z usidleniem nowej zdobyczy. Aby się jej przypodobać kupuje… kompletny strój beduina. Przywdziewa burnus, tarbuch i naszyjniki z bursztynów.

Benito Mussolini miał zarzekać się: „Jestem wolny jak ptak. Przysięgam. Jeśli dowie się pani, że mam rodzinę, może mnie pani wypędzić ze swojego domu”. Benito gra rolę don Juana o kamiennym sercu, który czeka na kobietę doskonałą: „Widzi pani, każdy mężczyzna, czujący w sobie siłę, aby rozpocząć trudne, niezwykłe życie, potrzebuje muzy, pocieszycielki, rozumie mnie pani?”, ciągnie dalej: „Chciałbym, by mnie rozumiała aż do głębi duszy, chciałbym móc się jej zwierzać, a także by mnie inspirowała, doradzała mi, ganiła, kiedy popełnię błąd, rozumie mnie pani?”. Jego argumenty trafiają w płot, Leda nie kupuje opowieści o muzie. Na tym spotkaniu Benito mówi jej o miłości jaką darzą go Bałabanowa i Margherita Sarfatti.

Do romansu między Ledą a Mussolinim nie dochodzi.

INNA WERSJA: „Biedny” Benito nie wytrzymał, rzucił się na nią i zasypał jej twarz pocałunkami. Kobieta dopiero po fakcie miała dowiedzieć się, że jej kochanek jest żonaty. Tłumaczył jej, że Rachela nie przejmuje się jego miłostkami. Nazajutrz przysłał liścik: „Po czterech latach spokoju otwieram naszą miłością nowy rozdział mojego życia”. Nastawał na kontynuowanie romansu, tłumacząc, że każdy wydawca z prawdziwego zdarzenia potrzebuje utalentowanej kobiety na stanowisku oficjalnej kochanki. Leda nic do niego nie czuła, przestraszyła się temperamentu adoratora. W końcu zerwała z nim kontakty.

Artykuł: Kochanki Benito Mussoliniego (UWAGA! W komentarzach do artykułu pozostawiam dwa linki do życiorysu Ledy Rafanelli!)
Zdjęcia: 5 zdjęć Ledy Rafanelli

ANDŻELIKA BAŁABANOW (Angelica Balabanoff):

W Szwajcarii spotkał studentkę medycyny, uciekinierkę z Polski. Stała się ona kolejną kochanką przyszłego Duce, chwile spędzone z nią w łóżku określił jako „niezapomniane”. Wówczas zaraził się też ponownie chorobą weneryczną od pewnej mężatki w średnim wieku. Była „na szczęście starsza i słabsza” i „kochała go do szaleństwa”.

Pierwszą stałą kochanką Benito Mussoliniego została rosyjska agitatorka komunistyczna, Andżelika Bałabanow (1870-1965). Była starsza o 14 lat, wówczas miała 36 lat. Jak przyzna Mussolini, wprowadziła go w świat polityki i socjalistów. W marcu 1904 Andżelika wygłaszała w Lozannie przemówienie z okazji trzydziestej trzeciej rocznicy Komuny Paryskiej. Wydarzenie zorganizowała Włoska Partia Socjalistyczna (PSI). Na sali są zastępy robotników, którzy wybrali Konfederację Helwecką, uciekając przed nędzą włoskiej wsi z początku wieku. Na Sali znajduje się jej towarzysz Włodzimierz Iljicz Uljanow (Lenin). Obecny jest też pewien mężczyzna, którego obecność absorbuje jej zmysły. Jest to młody człowiek, którego Andżelika widzi po raz pierwszy. Ma pełną wyrazu twarz, niestaranny ubiór, a bijący od niego zapach wyróżnia go spośród innych robotników. „Po raz pierwszy ujrzałam ludzką istotę w równie opłakanym stanie”, wspominała potem w swojej książce „Ma vie de rebelie”. Andżelika dalej opisuje swoje pierwsze odczucia: „Podobno był wiejskim nauczycielem, ale mówią, że dużo pije, że był okropnie chory i nieustannie ściąga sobie kłopoty na głowę”. Po wstępnej wymianie zdań konkludowała: „Mówi, że jest socjalistą, ale nie wygląda na to, żeby wiele wiedział o socjalizmie”. Tym mężczyzną był Benito Mussolini.

Bałabanow była córką bogatej burżuazyjnej żydowskiej rodziny pochodzącej z Ukrainy. Studia ukończyła na Wolnym Uniwersytecie w Brukseli. Intelektualistka, swobodnie posługuje się kilkoma językami. Kobieta wyzwolona, ognista brunetka, bywalczyni domów ważnych osobistości ze światowych elit komunistycznych.

Bałabanow w mgnieniu oka uległa czarowi młodszego od niej bojownika. Obydwoje podkreślają w swoich relacjach doskonałe porozumienie intelektualne między nimi oraz ważną rolę Andżeliki jako przewodniczki. Bałabanow: „Może właśnie dlatego, że wiedział, z jakiego środowiska się wywodzę, a częściowo dlatego że byłam kobietą, której nie musiał nieustannie ‘dowodzić’, że jest wart tyle samo co inni, a może i więcej, moje rady czy też zarzuty nie irytowały go, nawet jeśli nie chciał się z nimi zgodzić. Przy mnie nie próbował ukrywać własnej słabości. (…) Przez cały czas trwania naszej współpracy darzyłam go przyjaźnią, gdyż wiedziałam, że jestem jedyną osobą, przy której może się zachować naturalnie, jedyną, przy której nie musi się wysilać na blef”. Dalej Andżelika o Benicie: „Potrzebował stale kogoś, kto byłby od niego zależny, natomiast z powodu własnej pychy nie zniósłby sytuacji odwrotnej”.

Andżelika nigdy nie rezygnuje z własnej niezależności. Jest pierwszą w jego życiu kobietą, która nie jest jedynie obiektem pożądania.

Mussolini o kochance: „Powtarzam raz jeszcze, Andżelice zawdzięczam o wiele więcej, niż ona sama przypuszcza. Była stróżem politycznej mądrości. Była wierna ideom, o które walczyła. By ich bronić, opuściła swój bogaty dom, rodzinę, burżuazyjną tradycję. Jej wspaniałomyślność nie znała granic, podobnie jak jej przyjaźń i nieprzyjaźń. Gdyby socjalizm mógł stworzyć jakąś liturgię, jakieś religijne obrzędy, w politycznych niebiosach święta Andżelika od Socjalizmu winna zajmować poczesne miejsce wraz z Marksem jako stwórcą ziemi i nieba. Gdybym jej nie był spotkał w Szwajcarii, pozostałbym nadal małym aktywistą partyjnym, niedzielnym rewolucjonistą”.

Andżelika nie pociąga Mussoliniego. Być może to właśnie spowoduje, że ich związek… potrwa tak długo. Kiedyś powie żonie Racheli: „Gdybym się znalazł na pustyni a jedyną kobietą tam obecną byłaby Andżelika, wolałbym zalecać się do koczkodana”.

Gdy był redaktorem „Avavti!” pracę w gazecie podjęła także Andżelika Bałabanow. Sam jako warunek przyjęcia tej funkcji zażądał by Bałabanow została jego zastępcą. Potrzebuje jej pomocy i oparcia. Kobieta zgadza się i przyjeżdża do Mediolanu. Zostaje też wybrana na członkinię komitetu wykonawczego PSI. Razem z Benito stoją na czele najbardziej poczytnego dziennika socjalistów. Najprawdopodobniej pod jej wpływem około 1910 r. zmienił swój wizerunek – Mussolini zaczyna nosić twardy kołnierzyk i kanotier.

W 1912 r. Bałabanow, Margherita Sarfatti oraz Anna Kuliscioff zakładają „La Difesa delle Lavoratrici” (Obrona Robotnic), magazyn mający zachęcić Włoszki do działań politycznych. Znaczną część wydatków z tym związanych pokrywa Sarfatti z własnych środków. Wszystkie trzy najważniejsze kobiety PSI adorują jednego mężczyznę, Benito Mussoliniego. Zebrania redakcji „La Difesa delle Lavoratrici” często kończą się starciami między kobietami. Sarfatti oczekuje, że wkład finansowy jaki ponosi pozwoli na publikowanie jej artykułów. Po głosowaniu jej artykuły bezceremonialnie odrzucono. Anna Kuliscoff usunęła Margheritę ze składu redakcji. Sarfatti wspomina to wydarzenie: „W obecności osłupiałych członków redakcji urządziła mi paskudną, nędzną scenę, niby jakaś caryca rzucająca się z knutem na niesubordynowanego mużyka. Wyszłam, tuląc do serca skorupy strzaskanego ideału”. Upokorzona kobieta chce teraz za wszelką cenę odegrać się, jej celem jest zdobycie naczelnego „Avanti!” – Mussoliniego, tylko dla siebie.

Sarfatti o Bałabanow: „Uznawszy Marksa i marksizm za swoją religię, którą wyznaje w sposób bałwochwalczy i maniakalny, w wielu językach rozpowszechnia słowo mistrza z właściwym dla wiary bezrozumnych komunikatywnym żarem, zaraźliwym niczym szkarlatyna. Doskonale pasowałaby do średniowiecznej procesji albo groty w Lourdes, kiedy tak się biczuje, chcąc wywołać cud”.

W 1918 r. Andżelika Bałabanow opuszcza Mediolan, by przyłączyć się do Lenina.
Margherita Sarfatti odebrała to jako zdradę i skomentowała to wydarzenie tak: „Nie miała poczucia humoru, ani poczucia piękna, zresztą na jej własne szczęście, bo w przeciwnym razie rzuciłaby się do najbliższej studni, ona, która tak niewiele miała do czynienia z wodą”. Sarfatti zresztą jeszcze długo będzie z niej szydzić, z jej włosów, „schronienia dla wszystkich możliwych insektów”, i ciągle opowiada o „płaskiej, kałmuckiej brzydocie Angeliki”.

Artykuł: Kochanki Mussoliniego (opublikowana część artykułu + bibliografia)
Zdjęcia: 3 zdjęcia Andżeliki Bałabanow