Włoski krążownik lekki „Quarto”
Na fotografii: włoski krążownik lekki „Quarto” (klasyfikowany jako „Esploratori”, lider.). [Źródło fotografii: naviearmatori.net]
Wpis gościnny przyjaciela strony Patryka A.R. Franiela.
W latach poprzedzających I wojnę światową, pojawiła się w składzie włoskiej floty (Regia Marina) nowa klasa okrętów – „Esploratori.” W literaturze określa się je zwykle jako jednostki rozpoznawcze, co stanowi pełną analogię do bardziej rozpowszechnionego angielskiego określenia „scout”. Włoskie krążowniki rozpoznawcze miały służyć do walki z okrętami nawodnymi jako przewodniki flotylli kontrtorpedowców oraz prowadzenia rozpoznania; głównym przeciwnikiem miały być austriackie kontrtorpedowce i lekkie krążowniki typu „Novara” i „Admiral Spaun”, które wybudowano wedle podobnego zamysłu do niewielkiej serii włoskich jednostek.
Gdy w Europie rozgorzała I wojna światowa, „Quarto” wraz z jednostkami rozpoznawczymi (scoutami) „Nino Bixio”, „Marsala”, „Libia”, krążownikiem minowym „Agordat” i 3 krążownikami pomocniczymi wchodziły w skład Dywizji Rozpoznawczej kontradm. Enrico Millo. Jednostką dowodził capitano di fregata Gustavo Nicastro.
Jesienią 1915 r. Dywizjon Rozpoznawczy został przebazowany do Brindisi – w pobliże głównego teatru działań wojennych. „Quarto” został przydzielony do ochrony konwojów zmierzających do albańskiego portu Durazzo (ob. Durrës) z ładunkami dla serbskiej armii. W tych działaniach okręt miał najlepszą okazję zaprezentowania się w czasie całej wojny. Ponadto, znajdujące się w Brindisi jednostki pozostawały w gotowości do wyjścia w morze dla wsparcia torpedowców, które zabezpieczały działania lotnictwa.
Przez cały ten okres okręt uczestniczył w 54 operacjach oraz 9 razy eskortował konwoje, co zajęło łącznie 1336 godzin, a dalsze 141 godzin zajęły przebazowania. Poza tym jednostka spędziła 2663 godziny w gotowości 60-minutowej (część kotłów rozpalona), a kolejne 2336 godzin w 30-minutowej („pod parą”.).
Wymiary: 131,6 x 12,9 x 4,1 metra.
Wyporność standardowa: 3281 ton.
Napęd: 10 kotłów „Blechynden” (8 opalanych paliwem płynnym, 2 z opalaniem mieszanym), 2 turbiny Parsonsa o mocy 25 000 KM, 4 śruby.
Zapas paliwa: 479 ton mazutu + 50 ton węgla.
Prędkość: 28 węzłów.
Zasięg: 2300 Mm przy prędkości 15 węzłów.
Opancerzenie (mm): pokład – 40, stanowisko dowodzenia – 100.
Uzbrojenie: 6 x 120 mm (L/50), 6 x 76 mm (L/50), 2 wt 450 mm.
Załoga: 12 oficerów i 311 marynarzy.
Patryk A.R. Franiel