Lancia 1Z i 1ZM
Na zdjęciu Lancia Ansaldo IZ (lub 1Z, pisownia stosowana zamiennie) z karabinami maszynowymi Maxim. Poniżej trochę o tym pojeździe, jego rozwoju i historii.
Wóz pancerny, podczas I Wojny Światowej jeden z najlepszych jakie zostały użyte. Na początku 1915 r. w zakładach Ansaldo w Genui rozpoczęto prace nad nowym pojazdem bojowym. Szefem zespołu konstruktorów został inż. Guido Corni. Już 15 lutego 1915 gotowy był wstępny projekt. W kwietniu 1915 r. zaprezentowano przedstawicielom wojska prototyp. Zbudowano go na podwoziu samochodu ciężarowego Lancia 25/35. Pojazd uzbrojono w trzy km Maxim 1906 kal. 6,5 mm – dwa zamontowano w cylindrycznej obracanej wieży, a jeden w małej wieżyczce usytuowanej na wieży głównej. Obroty wieży względem siebie były niezależne. Płyty pancerne miały 6 mm grubości. Z przodu, wzdłuż kadłuba, zamontowano dwie szyny służące do przecinania drutu kolczastego. Prototyp wywarł dobre wrażenie, dlatego złożono zamówienie na 20 pojazdów. Samochód miał jednak dwie poważne wady – obrót wieży głównej był utrudniony z powodu zamontowania na niej dodatkowej wieżyczki, a przy dużej prędkości pojazd był bardzo niestabilny. W sierpniu 1915 r. zaprezentowano w Udine pierwszy seryjny pojazd. Generał Cadorna, który przewodniczył komisji zakupowej, pozytywnie ocenił pojazd, do tego stopnia, że wydał rozkaz sformowania trzech kompanii samochodów pancernych (Squadriglie automitagliatrice). Do końca wojny sformowano 17 oddziałów samochodów pancernych. Do sierpnia 1918 r. zbudowano 120 egzemplarzy tych pojazdów. Jeden wóz kosztował wówczas 75 000 lirów. Po wojnie zbudowano kolejne 18 pojazdów, całkowita produkcja wyniosła więc 138 egzemplarzy.
Od drugiej serii produkcyjnej (zamówienie na 20 pojazdów z dnia 11 marca 1917) trzeci karabin maszynowy zamontowano w tylnej płycie kadłuba (za czym poszła zmiana oznaczenia na Lancia IZM lub 1ZM). Od trzeciej serii (80 pojazdów zamówionych w styczniu 1918 r.) uzbrojenie główne zmieniono na dwa km St. Etienne 1907 kal. 8 mm. Broń ta była zawodna, przewożono więc zapasowy trzeci karabin. Z broni nie można było też prowadzić ognia w trakcie jazdy. Dokonano więc kolejnego przezbrojenia, na cztery km Chachat 1915 kal. 8 mm oraz jeden St. Etienne, który montowano w tylnej płycie kadłuba. Samochody walczyły w Libii z berberyjskimi rebeliantami. Pojazdy otrzymali także Królewscy Karabinierzy. Weszły też w skład pierwszego sformowanego we Włoszech pułku czołgów. W 1935 r. wozy Lancia IZ brały udział w inwazji na Etiopię. Wyposażone w niskociśnieniowe opony, posiadające dużą masę pojazdy, miały problem z poruszaniem się w trudnym terenie. Ostatnie pojazdy służyły poza metropolią w CCCXII. batalionie czołgów na Rodos. Podczas walk z Niemcami, po kapitulacji Włoch, zostały one w większości zniszczone.
Załoga: 6 osób,
Napęd: 4-cylindrowy, chłodzony wodą silnik benzynowy Lancia Model 1915 o mocy 35 KM,
Prędkość maksymalna: 60 km/h,
Zasięg: 300 km,
Wymiary: 5,40 m długości, 2,40 m szerokości,
Waga: 3,8 t (bez załogi), 4,2 t (masa bojowa),
Opancerzenie: od 4 do 12 mm,
Uzbrojenie: 3 km Maxim 1906 kal. 6,5 mm (14 000 nabojów zapasu) lub dwa km St. Etienne 1907 kal. 8 mm (15 600 nabojów zapasu, z możliwością zwiększenia do 18 000), inny zestaw uzbrojenia to cztery km Chachat 1915 kal. 8 mm oraz jeden St. Etienne, który montowano w tylnej płycie kadłuba, od 1928 r. – trzy km Fiat Model 1914 kal. 6,5 mm (12 000 nabojów zapasu) oraz cztery karabiny Mannlicher-Carcano kal. 6,5 mm, stanowiące broń osobistą załogi. W okresie wojny abisyńskiej pojazdy wyposażony były w kaemy Fiat Model 14 Aviazione chłodzone powietrzem.