Wojna Mussoliniego

Scenka z jednej z sycylijskich plaż pierwszego dnia alianckiej inwazji na wyspę. Na pierwszym planie opatrywany jest brytyjski żołnierz, a w głębi siedzą włoscy jeńcy. CD. wydarzeń na wyspie.

W pobliżu wybrzeża niemieckie i włoskie bombowce zaatakowały przewożący żołnierzy statek „Timothy Pickering”. Z 194 znajdujących się na pokładzie tylko 28 przeżyło jego zatonięcie.

13 lipca 1943 ostatni walczący w Auguście włoscy marynarze zostali pokonani. Ewakuowano natomiast marynarzy z Katanii. Guzzoni mógł być względnie zadowolony z raportu dziennego, który mu przedstawiono. Na północ od Augusty Dywizja „Napoli” nadal powstrzymywała Brytyjczyków, a rankiem jeden z jej batalionów kontratakował i zdołał nawet odzyskać bazę wodnosamolotów. Obrońcy lotniska Biscari trzymali się mocno atakowani przez piechotę i czołgi z amerykańskich 1. DPanc. i 45. DP. Tylko na zachodzie wyspy amerykańskie uderzenie rozwijało się dość płynnie. Guzzoni nie mógł wiedzieć, że 3. DP USA Truscotta porusza się wzdłuż zachodnich wybrzeży z naruszeniem rozkazów Alexandra.

Najważniejszym wydarzeniem dnia był zrzut niemieckiej 1. DSpad., który odbył się bez zdecydowanej interwencji alianckiego lotnictwa. To był prawdziwy cud. Niemieccy spadochroniarze nie zdążyli dołączyć do Dywizji „Napoli” na północ od Augusty przed lądowaniem brytyjskich komandosów na wybrzeżu pomiędzy Augustą i Katanią. Most Primasole pozwalał tam przekroczyć rzekę Simeto, a w pobliżu znajdował się jeszcze most Malati na rzece Lintini. Brytyjczycy zdołali zając oba mosty leżące na tyłach Dywizji „Napoli”. Jednak po kilku godzinach musieli zmierzyć się z niemieckimi spadochroniarzami i szybko zostali zepchnięci na plaże.

Do Guzzoniego dotarła niesamowita wiadomość. Generał Eisenhower ogłosił przez radio i poprzez zrzucane ulotki, że każdy Sycylijczyk, który się podda, będzie mógł wrócić do swojej miejscowości jak tylko znajdzie się ona w alianckich rękach. Ci z Geli, Augusty i Syrakuz mogli to zrobić natychmiast. Okazało się, że był to znakomity ruch. W przeciągu następnych godzin tysiące żołnierzy poczęło poszukiwać możliwości poddania się.

Tuż po północy, już 14 lipca, włoscy strzelcy dział artylerii przeciwlotniczej w pobliżu mostu Primasole zyskali niespodziewanie dobry cel, strumień samolotów transportowych holujących szybowce, które miały na pokładach brytyjskich żołnierzy. Gdy rozpoczął się desant odezwały się setki luf, w tym ponownie omyłkowo aliancka obrona plot. na ziemi i na okrętach. Celem desantu był most Primasole, ale tylko około 15% żołnierzy lądowała w jego pobliżu. Okazało się, że to wystarczyło i do 3.00 udało im się pokonać niemieckich spadochroniarzy broniących mostu. Połączono się także z komandosami, którzy wcześniej lądowali na plażach. W przeciągu kilku minut alianci ruszyli zająć także most Malati. Dywizja „Napoli”, niemiecka KG „Schmalz” i obrońcy Biscari walczyli nadal, ale teraz znaleźli się w pułapce.

O świcie niemieccy spadochroniarze kontratakowali w okolicy obu mostów. Spadochroniarze obu stron byli lekko uzbrojeni, ale Niemcy dostali wsparcie małej grupy bojowej z „Tygrysami”. Dzięki temu wsparciu udało się odzyskać obie przeprawy.

Jeńcy z włoskiej 206. Dywizji Obrony Wybrzeża, Sycylia, lipiec 1943 r. Ciąg dalszy walk o wyspę.

Rankiem 12 lipca 1943 pozostałości Dywizji „Livorno” wycofały się, ale i tym razem jej żołnierze mieli pecha. Ruchy Włochów wykryły samoloty rozpoznawcze. Niebawem podały koordynaty do prowadzenia ognia, ściągając tym samym na poobijaną dywizję ostrzał w postaci 808 pocisków sześciocalowych. Ocalali cofnęli się na lotnisko Comiso, Ponte Olivo i Biscari, czyli na granicę zasięgu alianckiej artylerii okrętowej. Po piętach deptała im jednak 45. DP USA Middletona. W połowie popołudnia Amerykanie zaatakowali lotnisko Comiso. Broniły się niedobitki z kilku jednostek: „Livorno”, Mobile Gruppi E, G i H, Gruppo „Comiso-Ispica”, 173. Legion CC.NN. oraz uzbrojony w karabiny personel naziemny Regia Aeronautica. Comiso i Ponte Olivo zostały oddane. W Biscari Włosi zdołali się utrzymać, wzmocnieni dodatkowo niemieckimi grenadierami pancernymi.

Tego dnia zniszczono ostatnią nadal walczącą baterię artylerii nadbrzeżnej – dział kal. 149 mm na Monte San Nicola.

Guzzoni zamierzał zatrzymać Brytyjczyków i Kanadyjczyków w pobliżu Pachino. Zadanie to otrzymał 542. batalion obrony wybrzeża bersalierów (?), Mobile Gruppo F i Gruppo „Pachino”, ale Włosi zostali dość szybko odrzuceni.

Admirał Priamo Leonardi chciał przyjrzeć się obronie podległej mu bazie morskiej w Auguście. Prawie cały personel zbiegł, na miejscu pozostała zaledwie obsada jednej baterii dział. Kiedy do miasta zbliżali się Brytyjczycy, admirał wyszedł im naprzeciw z karabinem w ręku.

Na północ od Augusty major Nino Bolla z Dywizji „Napoli” widział setki żołnierzy, Czarnych Koszul, lotników, marynarzy i policjantów, którzy spanikowani przechodzili przez jego pozycje. Major i jego ludzie zatrzymywali kogo się dało, formując z tych ludzi improwizowane oddziały. Jednak wielu korzystało z okazji i ponownie uciekało. W kilku przypadkach próbujących zapanować nad paniką oficerów zastrzelono. Bolla dał sobie spokój z dalszymi próbami i kazał swoim ludziom przygotować się na spotkanie z wrogiem. Nocą jego żołnierze starli się z brytyjskimi czołówkami.

W pobliżu Geli grupa grenadierów pancernych z Dywizji Pancerno-Spadochronowej „Hermann Göring” chcąc odzyskać honor wolała zaatakować, niż wykonać rozkaz odwrotu. Był to daremny gest.

Trzeciego dnia bitwy o Sycylię aktywność lotnictwa Osi była minimalna. Nad zdumioną tym faktem aliancką flotę zaplątał się samotny włoski myśliwiec. Leciał praktycznie nad falami prowadząc ostrzał ze swojej broni pokładowej. Samolot został poszarpany na kawałki przez ogień obrony przeciwlotniczej i wpadł do morza.

W sztabie Kesserlinga i we wszystkich niemieckich sztabach na Sycylii naziści obwiniali Włochów, chociaż nawet największy fanatyk Hitlera musiał przyznać, że włoscy żołnierze walczyli na plażach bardzo dzielnie. Nie przyznawali także, że część odpowiedzialności za porażkę ponosi Dywizja „Hermann Göring”, która spisała się marnie. 15. Dywizja Grenadierów Pancernych była zbyt rozdrobniona, by móc coś zdziałać. „Fanatycy nigdy nie są obiektywni”.

Przeciwlotniczy pociąg pancerny Regia Marina T.A. 76/2/T zniszczony ogniem niszczyciela USS „Bristol” (DD 453) nad wybrzeżem Morza Śródziemnego w Licacie. Jest to wspominana niedawno za J.L. Ready’m „bateria artylerii”, która zjawiła się w rejonie desantu i spróbowała swojego szczęścia. Skład pociągu: lokomotywa FS 740 lub 735 z przodu i z tyłu składu, carro tipo Po modificato (centrum dowodzenia i kierowania ogniem) – 2 x carro tipo Poz (dwa stanowiska przeciwlotnicze, każdy z dwoma działkami plot. 20mm/70), carro tipo Poz (stanowisko plot. z dwoma działami 76mm/40) i jeden wagon zagadka – carro tipo F , którego funkcję opisano jako carro santabarbara i tutaj jest dość szerokie pole do spekulacji… Dalej o Sycylii.

Czołgi i piechota 1. Dywizji Pancerno-Spadochronowej „Hermann Göring” zdołali zbliżyć się blisko plaży nim natrafili na poważny opór. Początkowo zaskoczona 1. DP USA rozpoczęła natychmiast kontratak wsparty czołgami i artylerią. Niemiecka grupa bojowa rozpadła się i wielu jej ludzi uciekło w panice.

Rankiem skapitulował sztab włoskiej 206. Dywizji Obrony Wybrzeża, który został otoczony przez aliancką piechotę.

Mussolini szalał. Domagał się zmasowanego uderzenia lotnictwa na armadę inwazyjną. Efektem był atak 198 włoskich i 283 niemieckich samolotów. Aliancka flota była w tym momencie akurat praktycznie pozbawiona osłony własnych myśliwców. Piloci Osi musieli się obawiać tylko obrony przeciwlotniczej. Udało się uszkodzić brytyjski niszczyciel i zatopić amerykański frachtowiec.

Na podstawie nieprawidłowej informacji wywiadu, lub z powodu czyjegoś życzeniowego myślenia, Guzzoni dostał informację, że Amerykanie chcą ewakuować swój przyczółek. Uważał, że jest to nonsens, ale nie mógł pozostać obojętny wobec takiej plotki. Zarządzono kolejny samobójczy kontratak na Gelę.

Oficerowie i sierżanci z Dywizji „Livorno” zachęcali swoich ludzi do jeszcze jednego wysiłku głosząc faszystowskie slogany. Wzmocnili ją piechurzy i czołgi z Mobile Gruppi G i H, 173. Legionu Czarnych Koszul i Gruppo „Comiso-Ispica”. O 17.00 kontratakujące siły nawiązały kontakt bojowy z Rangersami uzbrojonymi m.in. w bazooki. Niebawem zaczęły spadać także pociski artylerii okrętowej. Włosi wycofali się.

„Livorno” cofnęła się tylko na chwilę, gdy ustał ostrzał artylerii okrętowej przegrupowano się i zaatakowano ponownie. Tym razem przywitał Włochów ogień tysięcy żołnierz z 1. DP USA. Amerykańscy żołnierze nigdy nie zapomną rzezi, jaką urządzili, ale także odwagi tych Włochów. Dziwili się przy tym głupocie taktyki polegającej na samobójczych frontalnych atakach. Włoska dywizja straciła dwie trzecie ludzi w przeciągu dwóch dni i została wycofana z pierwszej linii.

Guzzoni nie wiedział, w jakim stopniu zranił najeźdźców. W niektórych sektorach sytuacja była bardzo niepewna, chociaż aliancka prasa donosiła o szybkich postępach przy „niewielkim oporze”. W przeciągu 72 godzin Amerykanie mieli prawie 4.000 ofiar, bardzo dużo jak na słaby opór, o którym słyszeli czasem żołnierze.

Guzzoni przyglądał się swoim siłom. Dywizja „Livorno” była wykrwawiona, Dywizja Pancerno-Spadochronowa „Hermann Göring” była w stanie paniki, Mobile Gruppo C bardzo ucierpiała w wyniku ataku powietrznego, Mobile Gruppi E, G i H mocno ucierpiały od ognia z ziemi, morza i powietrza, nie istniały już 18. Brygada Obrony Wybrzeża, 206. DOW, 17. Legion CC.NN. i Gruppo „Licata”. Jak dotąd na wyspę nie przybyły żadne posiłki. Zapowiedziano przybycie niebawem niemieckiej dywizji spadochronowej. Guzzoni nakazał gen. Conrathowi skoncentrować Dywizję „Hermann Göring” do kolejnego kontrataku, tym razem przeciwko Brytyjczykom.

CDN.

Zniszczony Tygrys na ulicach sycylijskiego miasta Belpasso.

Wraz z nadejściem nocy wycofali się obrońcy Ragusy. Lotnicy na lotnisku Comiso zameldowali do sztabu, że są atakowani przez przeciwnika. Admirał Leonardi wiedział, że stracono Syrakuzy i Augustę, ale nie wiedział nic o bazach marynarki znajdujących się w pobliżu tych miast. Uważał, że marynarze będą walczyć do końca. Po zapadnięciu nocy w rejonie Syrakuzy-Augusta tysiące ludzi w niemieckich mundurach – z artylerii plot., jednostek tyłowych, marynarzy – wskoczyło do swoich pojazdów i ruszyło na północ, gorączkowo próbując uciec przed aliantami. Widok spanikowanych Niemców podkopał morale lokalnych Czarnych Koszul, histeria dopadła także ich. Włoscy marynarze byli uzbrojeni jedynie w karabiny i mieli po kilka pocisków, widząc co dzieje się dookoła i oni opuścili swoje pozycje. Obie bazy morskie zostały porzucone.

Guzzoni był wyczerpany. To był długi dzień. Wiedział, że jedyną nadzieją na przetrwanie był zmasowany kontratak niemieckiej broni pancernej i akcja głównych sił włoskiej floty. Żadna z tych rzeczy nie miała miejsca.

Żołnierze alianccy, którzy lądowali na Sycylii byli wypoczęci. Żołnierze z włoskich baterii artylerii nadbrzeżnej od sześciu miesięcy byli nękani alianckimi nalotami, a w dniu inwazji zostali poddani ciężkiemu bombardowaniu z morza i powietrza. Wielu z tych ludzi było w podeszłym wieku, po bombardowaniu i stawieniu oporu w pierwszych godzinach inwazji uznali, że spełnili swój obowiązek i wybrali honorową kapitulację. Jednak rankiem 11 lipca, drugiego dnia operacji i w jej 22 godzinie, kilka baterii nadal stawiało opór. Od pokoleń włoscy artylerzyści stale słynęli z odwagi i walki na Sycylii nie okazały się odstępstwem od tej reguły.

O 6.30 drugiego dnia włoskie samoloty wykonały atak na potężną armadę inwazyjną, gdzie trafiły na największą koncentrację broni przeciwlotniczej w historii (być może, do tego momentu? to raczej ciężka sprawa do „zmierzenia”). Udało się uszkodzić tylko jeden statek transportowy.

Sztab Guzzoniego właśnie koordynował kolejny kontratak na ziemi. Wiedziano, że będzie on jeszcze większym szaleństwem niż ataki z dnia poprzedniego. Alianci mieli już na lądzie swoją artylerię i czołgi, w tym amerykańską 2. DPanc. (gen. Hugh Gaffey). Niemiecki generał Conrath był zawstydzony słabą postawą swojej 1. Dywizji Pancerno-Spadochronowej „Hermann Göring” poprzedniego dnia, zwłaszcza w porównaniu z kontratakami wykonanymi przez Włochów. Wściekły Niemiec zdymisjonował dwóch starszych oficerów. Rankiem Niemcy otrzymali szansę na rehabilitację, poproszono ich o wsparcie grupą bojową kontrataku Dywizji „Livorno”.

„Livorno” mocno ucierpiała poprzedniego dnia od ognia artylerii okrętowej i w wyniku ataków z powietrza. Dotąd nie natrafiono nawet na poważne siły najeźdźców, gdzieniegdzie natrafiano tylko na spadochroniarzy. Generał Chirieleison umieścił jeden ze swoich batalionów na zachód od Geli, dwa na północny-zachód od miasta i jeden na północ od niego. Każdy z batalionów wspierało kilka czołgów L6.

Atakująca włoska piechota natychmiast dostała się pod ogień artylerii, ale ten nie zdołał jej zatrzymać. Do walki włączyły się także alianckie samoloty, które z niskiego pułapu ostrzelały Włochów. Atak został nieco zdezorganizowany, ale po szybkim przegrupowaniu trwał w najlepsze. Z pomocom ponownie przyszła artyleria okrętowa, której sześciocalowe pociski niebawem zaczęły rozrywać się pośród żołnierzy Dywizji „Livorno”. Tego dnia wystrzelono ich w stronę kontratakujących aż 867.

Czołgi L6, wszystko co pozostało z Mobile Gruppo E, przedzierały się boczną drogą, która umknęła uwadze alianckich samolotów rozpoznawczych, ale tam natrafiły na drużyny Rangersów z bazookami. Walka była krótka i Amerykanie szybko wycofali się. Włoscy czołgiści myśleli, że są górą. Szybko jednak przekonali się, że przeciwnik wycofał się jedynie ze strefy ognia artylerii okrętowej. 36 sześciocalowych pocisków zniszczyło włoską kolumnę. Osobą, która wezwała to wsparcie ogniowe, był nie kto inny jak sam Patton.

Kolejne zdjęcie włoskich R-35 po powstrzymaniu kontrataku na aliancki przyczółek pod Gelą. Kontynuujemy wątek Sycylii. Jako, że w tym tygodniu oberwie się nieco niemieckim sojusznikom, to przypomnę, że publikuję fragmenty książki J.L. Ready – „Avanti! Mussolini and the wars of Italy 1919-1945”.

Kontratak Guzzoniego na przyczółek aliancki pod Gelą nie był jednak jeszcze skończony. Na miejsce zmierzały w kilku kolumnach główne siły 1. Dywizji Pancerno-Spadochronowej „Hermann Göring”. Jedną z nich ostrzelali na drodze Biscari-Nisemi amerykańscy spadochroniarze, którzy zdobyli 47 mm działo przeciwpancerne. Inne kolumny ostrzeliwały alianckie myśliwce. Czołgi nie ucierpiały, ale unieruchomiono kilka ciężarówek na tyłach kolumny. Wówczas Niemcy, duma i radość Hermanna Göringa, wycofali się.

Do późnego poranka obrońcy Licaty, w tym 17. Legion CC.NN. i Gruppo Licata, poddali się. Baterie artylerii nadbrzeżnej wokół Scoglitti zostały wreszcie uciszone ogniem okrętów wojennych armady inwazyjnej.

Wczesnym popołudniem w pobliżu Geli zgrupowała się Dywizja Górska „Livorno” (gen. Chirieleison). Jej piechurzy zamierzali osiągnąć to, czego nie zdołały zrobić włoskie i niemieckie czołgi – dotrzeć na aliancki przyczółek. Nim kontratak w ogóle ruszył, na ich pozycje poczęły spadać pierwsze pociski artylerii okrętowej.

Do środka popołudnia (midafternoon) bateria w „Cadeini Point” ciągle walczyła. Wówczas została zaatakowana i zdobyta przez brytyjską piechotę szybowcową, która nadeszła od jej tyłów.

W Syrakuzach mieszkańcy wylegli na ulice. Z zadowoleniem przyjęli, że władze nie mają zamiaru bronić miasta. Wkrótce pojawili się Anglicy, którzy zachowywali się poprawnie. Mieszkańcy świętowali, dla nich wojna się skończyła.

W rejonie mostu Ponte Grande wojna trwała nadal. Cały dzień włoska piechota morska i uzbrojeni marynarze walczyli z brytyjskimi wojskami powietrznodesantowymi i w końcu o 15.30 zmusili Brytyjczyków do kapitulacji. Włosi przeszukali swoich jeńców i poprowadzili ich do Syrakuz. Tam natrafili prawie na całą brytyjską 8. Armię. Teraz to Włosi musieli maszerować z rękami uniesionymi do góry.

Przez cały dzień sytuacja nie była do końca jasna dla obu stron. W niektórych miejscach Niemcy i Włosi bronili się fanatycznie, w innych szukali już tylko możliwości poddania się alianckim żołnierzom.

Mały garnizon miasta Vittoria został zbombardowany z powietrza i morza. Później zaatakowali go amerykańscy spadochroniarze. Większość garnizonu skapitulowała, ale grupka faszystów broniła się jeszcze przez kolejną godzinę.

Amerykańscy skoczkowie wdarli się do Avola. Kontratakował włoski garnizon, ale za chwilę sam został od tyłu zaatakowany przez brytyjską piechotę. Wzięci w dwa ognie Włosi skapitulowali. W Santa Croce Camerina 500 Włochów było atakowanych z dwóch stron. Także oni skapitulowali. W obu przypadkach alianccy żołnierze nie wiedzieli o obecności drugiej grupy swoich kolegów, każdy strzelał do każdego.

Do późnego popołudnia wiele tysięcy włoskich jeńców zgromadzono w pobliżu przyczółków. Obserwowali jak alianci wyładowują swoje pojazdy i zaopatrzenie. Pierwszeństwo w zaokrętowaniu mieli ranni, włoscy i alianccy.

W rejonie Priolo mała grupka 10 włoskich czołgów ponownie spróbowała podjąć marsz w stronę plaż. Trafili na pozycje amerykańskich spadochroniarzy uzbrojonych w bazooki. Włochów zatrzymano. O 18.40 spadochroniarzy wzmocniła amerykańska piechota z desantu morskiego. Zdobyto przyczółki i solidnie je trzymano.

Włoski czołg Renault R-35 zniszczony przez artylerię okrętową na przedmieściach Geli. Dalej wątek Sycylii.

Guzzoni przewidywał poprawnie. Cała inwazja aliancka została skierowana w południowo-wschodni rejon Sycylii. Nie dał się zwieść demonstracji wrogich statków przy północno-zachodnim wybrzeżu. Wydał teraz następujące rozkazy: wszystkie grupy bojowe z niemieckiej 15. Dywizji Grenadierów Pancernych miały ruszyć na południowy-wschód, wszystkie włoskie grupy szybkie znajdujące się w zagrożonym sektorze miały natychmiast kontratakować, niemiecka KG „Schmalz” miała przygotować się na wrogi atak, a 1. Dywizja Pancerno-Spadochronowa „Hermann Göring” miała uderzyć na Gelę.

Amerykanie uważali, że Rangersi są ich najbardziej elitarnym wojskiem, tymczasem w walkach w mieście Gela żołnierze włoskiej obrony lądowej zdołali zniszczyć ich cały pluton. W Licata 17. Legion Czarnych Koszul i Gruppo Licata zdołały powstrzymać natarcie Rangersów.

W pobliżu Monte Sole włoska bateria wystrzeliwała pociski w stronę Amerykanów. Ostrzał był tak groźny, że tzw. beach masters (żołnierze wyznaczeni do pilnowania porządku na plażach, kierowania ruchem etc.) rozkazali unikać tego odcinka plaży. Włosi uwijali się jak w ukropie, byli świadomi, że niedługo staną się celem dla artylerii okrętowej. W końcu sześciocalowe pociski zniszczyły baterię. Ocalałe baterie w Torre di Gaffe prowadziły ogień do 7.15, gdy także i one poczuły siłę ostrzału sześciocalowymi pociskami dział okrętowych.

Admirał Priamo Leonardi w Syrakuzach akurat był w miejscu atakowanym przez wrogie lotnictwo, gdy dowiedział się, że most Ponte Grande nadal znajduje się w rękach wroga. Przed godziną 8.00 zorganizował więc grupę bojową z żołnierzy pułku piechoty morskiej „San Marco”, uzbrojonych marynarzy oraz samochodów pancernych i wysłał ją z zadaniem odbicia mostu.

Nad polem bitwy w rejonie Geli właśnie wstało słońce. Dwustu obrońców miasta maszerowało z rękoma w górze. W Avola nieliczni ocalali z straszliwego bombardowania przywrócili do działania kilka dział, choć wiedzieli, że jest to niemal samobójcza decyzja. W przeciągu kilku minut ogień brytyjskich okrętów starł włoskich artylerzystów z powierzchni ziemi.

Guzzoni otrzymał wiadomość, że atak jego czołgów jest już w toku. Jak dotąd nie było widać żadnych czołgów alianckich. Mobile Gruppo E miało czołgi R-35, L6 i L3, wszystkie zupełnie nieadekwatne do sytuacji. Mimo to jego czołgi gramoliły się w dwóch kolumnach po wąskich drogach w stronę Geli. Załogi były zdenerwowane. Osiągnięto punkt oddalony o 10 mil (16 km) od Geli i nie napotkano jeszcze ognia wrogiej floty, pięć mil (8 km) od miasta nadal nie spadały żadne pociski. Amerykanie mogli jednak czaić się wszędzie. Pociski artylerii okrętowej zaczęły spadać na Włochów, gdy ci znaleźli się dwie mile (3.200 m) od centrum miasta. Prowadzeniem ognia kierował samolot rozpoznawczy. Eksplozje sześciocalowych pocisków były potężne. Bezpośrednie trafienie zamieniło jeden z L3 w dziurę w ziemi. Nie mniej niż 208 pocisków rozbiło włoską kolumnę w drobny mak. Niesamowite, gdy wiatr rozwiał kurz, nadal ukazało się kilka włoskich czołgów, których kierowcy kierowali się w stronę Geli. Obserwator w samolocie ponownie wezwał na pomoc artylerię okrętową. Na włoskie niedobitki wystrzelono jeszcze 184 pociski czterocalowe.

Druga kolumna także stała się celem dla okrętów US Navy. W stronę tych czołgów wystrzelono około setki czterocalowych pocisków. Cudem zdołało ocaleć dziewięć czołgów, które także nie wycofały się, ale z niewiarygodną brawurą ruszyły dalej. Na niewiele przed przedmieściami miasta stały się one celem dla Rangersów uzbrojonych w bazooki. Trzy pierwsze czołgi zostały trafione. Załogi pozostałych wreszcie zrozumiały bezsens swoich działań i wycofały się.

Personel sztabu Mobile Gruppo E zastanawiał się jak mają się sprawy. Wówczas spadły na ich namioty pociski brytyjskich pancerników.