CANT Z.506B „Airone” (Czapla):
Zgrabny wodnosamolot rozpoznawczo-bombowy i ratowniczy. Zbudowany na bazie wersji cywilnej z 1935 roku (CANT Z.505). Miał stanowić podstawowy samolot zapewniający komunikację między Włochami a koloniami w Afryce Wschodniej, które nie posiadały większych lotnisk. 19 sierpnia 1935 Mario Stoppani dokonał oblotu nowego samolotu. Projektowano go jako samolot komunikacyjny dla 12-14 pasażerów (CANT Z.506A), do produkcji skierowano 20 cywilnych maszyn. Maszyna cywilna pobiła aż 16 rekordów prędkości, zasięgu lotu oraz stosunku masy płatnej do pułapu lotu. Wojskowy wariant CANT Z.506B został pokazany po raz pierwszy podczas zawodów aeronautycznych w Mediolanie w październiku 1937. Konstrukcja była drewniana, część spływowa skrzydeł oraz powierzchnie sterowe kryto płótnem. Podwozie składało się z dwóch pływaków o konstrukcji metalowej (duralowej). W wariancie wojskowym nad kadłubem wystawała bogato przeszklona kabina (dwa miejsca w tandem). Wersja B miała także podkadłubową gondolę, mieszczącą kabinę bombardiera, komorę bombową i stanowisko dolnego strzelca z pojedynczym ruchomym km. Już w listopadzie „Airone” wyniósł ładunek 1000 kg na rekordową wysokość 10 155 metrów. W grudniu zaś Mario Stroppani pokonał bez lądowania dystans 7020 km z Kadyksu do brazylijskiego Caravelas, ustanawiając nowy rekord odległości lotu dla wodnosamolotów. Wkrótce ruszyła produkcja seryjna w zakładach CANT w Monfalcone i w Finale Ligure oraz na licencji w zakładach Piaggio.
Do służby wojskowej „Czaple” weszły w 1938 roku (pierwsze dostawy w grudniu 1937?). Używany do zadań bombowych i bombowo-torpedowych w basenie Morza Śródziemnego, zarówno przez Regia Aeronautica jak i Regia Marina (kilkadziesiąt „Airone”). Samoloty zyskały sobie dobrą opinię dzięki niezawodności i wytrzymałości. Od połowy 1941 r. używano maszyn tego typu jedynie do zadań rozpoznawczych, eskortowania konwojów oraz wyszukiwania i zwalczania okrętów podwodnych. Dla pełnienia tych funkcji samolot otrzymał lepsze uzbrojenie obronne. Wersja Z.506S „Airone” była wykorzystywana przez Włochy i Niemcy do ratownictwa morskiego. Kilkanaście włoskich Z.506S, pełniło służbę aż do 1959 roku (1956?). Produkcja „Czapli” zamknęła się w 324 egzemplarzach (w tym dwa prototypy), z których 95 wykorzystywano w czasie kiedy Włochy włączyły się do wojny. Produkowano różne odmiany tej łodzi latającej (serie I-XII), które różniły się uzbrojeniem i wyposażeniem.
W lipcu 1938 Polska zmówiła 6 samolotów tego typu, jeden z nich przybył do Pucka w końcu sierpnia 1939 (te które nie dotarły służyły w Regia Marina). Polska Marynarka Wojenna planowała bowiem sformowanie eskadry torpedowo-bombowej. Maszyny miały być dostarczone do 26 lipca 1939, niestety doszło do opóźnień w produkcji. Nawigator por. obs. Kazimierz Wilkanowicz wspomina oczekiwanie w Monfalcone na polskiego CANTa: „W tym długim oczekiwaniu było już dla nas coraz bardziej jasne, że grają w tym główną rolę względy polityczne. Oś sprzymierzeńcza Berlin-Rzym coraz bardziej się zacieśniała. Chciano jak najbardziej odwlec wykonanie kontraktu z Polską, a może nawet go zerwać. (…) Gdy wreszcie w drugiej połowie sierpnia wyglądało, że wszystko jest gotowe do oddania nam hydroplanu, nagle przy ostatecznej próbie wmontowanego i zreperowanego silnika, okazało się, że nie pracuje dobrze i tym razem stocznia zaczęła go niby w pośpiechu przeglądać celem usunięcia nieprawidłowości…”. Polacy do Włoch zawieźli mający wchodzić w skład wyposażenia samolotu nowoczesny radionamiernik W.2.L/N. Pewnej nocy mimo straży, zamkniętego magazynu i plomb na skrzyniach, kilku ludzi włamało się do magazynu i sfotografowało tajne części radionamiernika. Polacy znaleźli rozpakowane skrzynie, ale nic nie zginęło. Ten incydent także opóźnił dostarczenie maszyny do Polski. Dopiero 27 sierpnia 1939 Polacy dowiedzieli się od słoweńskich robotników, że maszyna jest w pełni sprawna! Nie czekając już na nic, bez sprawdzania silnika, Polacy odlecieli tego samego dnia do kraju. Samolot dotarł do Polski tego samego dnia, miał jednak niepełne uzbrojenie (zdania członków załogi są podzielone, część lotników twierdzi, że uzbrojenia nie było wcale) – zgodnie z prawem międzynarodowym w czasie pokoju samolot wojskowy przelatujący nad terytorium obcego państwa nie mógł mieć na pokładzie amunicji, bomb i torped. Strona włoska twierdzi, że dwa tygodnie wcześniej drogą morską via. Gdańsk wysłano ładunek bojowy dla CANTa, nie trudno się domyślić gdzie mógł skończyć swoją drogę… Była to pierwsza nowoczesna maszyna morska w polskim lotnictwie. 2 września 1939 załoga samolotu, wielokrotnie atakowanego przez niemieckie bombowce, zdecydowała się odlecieć wgłąb kraju, aby odebrać z Lublina karabiny maszynowe (nawet jeśli na pokładzie były włoskie km to bez amunicji) i wyrzutniki bombowo-torpedowe. 9 września 1939 samolot, zamaskowany na jeziorze Siemień pod Parczewem, został wykryty przez niemieckie bombowce i zniszczony.
Samoloty trafiły także do frankistów, jesienią 1938 roku przekazano do Hiszpanii 5 egzemplarzy.
Załoga: 5-6 osób
Napęd: trzy 9-cylindrowe chłodzone powietrzem silniki gwiazdowe Alfa Romeo 126 RC.34 o mocy 750 (770?) KM każdy, współpracujące z trzypłatowymi śmigłami
Prędkość maksymalna: 370 (350, 365?) km/h na wysokości optymalnej
Prędkość przelotowa: na wysokości optymalnej 325-330 km/h
Czas wznoszenia: na wysokość 4000 m w 14 (20?) min.
Pułap operacyjny: 8000 (10 000?) m
Zasięg: 2745 (2950?) km, z ładunkiem 950 kg – 2000 km
Długotrwałość lotu: 6,5 h
Wymiary: rozpiętość – 26,5 m, długość – 19,25 (19,3 lub 19,4?) m, wysokość – 7,45 (6,7?) m, powierzchnia nośna – 87 m kw.
Masa: 8300 (8750?) kg (masa pustego samolotu), 12 300 (12 120, 12 705?) kg (maksymalna masa do startu)
Uzbrojenie: 1 ruchomy km Breda-SAFAT kal. 7,7 mm na stanowisku dolnego strzelca w gondoli podkadłubowej, później dodano 2 ruchome km Breda-SAFAT kal.7,7 mm w oknach bocznych, 1 (2?) ruchomy km Breda-SAFAT kal. 12,7 mm w grzbietowej wieżyczce Caproni Lancia Delta E (we wczesnej wersji Breda M.1)
Udźwig bomb: 1000-1200 kg (wczesna wersja do 800 kg) lub jedna torpeda o masie 800 kg
Leksykon Uzbrojenia: Wodnosamoloty, Łodzie Latające, Samoloty Rozpoznawcze
Zdjęcia: 8 zdjęć CANTa Z.506B „Airone” (tradycyjnie 8 ostatnich fotografii dotyczy dzisiejszego wpisu!)
