Wojna Mussoliniego » włoska okupacja na Bałkanach

Wojna Mussoliniego
» Archives

Lut

Klęska komisarzy politycznych

Strzelcy alpejscy z pojmanym i skrępowanym jugosłowiańskim partyzantem.

Od jutra niestety znowu wojuję ze swoim zdrowiem. Dlatego w najbliższym czasie przechodzimy raczej na krótkie ciekawostki, a nie wpisy w dobrze znanej Wam z lat minionych formie. Może pojawić się także kłopot z regularnością publikacji.

I tak wracamy na chwilę do partyzanckiej Dywizji „Garibaldi”, która po zawieszeniu broni zawartym pomiędzy Włochami i Aliantami stanęła u boku jugosłowiańskich partyzantów do walki z Niemcami…

Komuniści, jak to oni, bardzo szybko rozpoczęli poszukiwanie czarownic w włoskich szeregach. Natrafili jednak na wyjątkowo oporną na postęp materię, bo jeśli żołnierz włoski nie był faszystą, to okazywał się rojalistą… katastrofa. Pomimo usilnej pracy komisarzy politycznych jako komuniści określiło się jedynie dwa procent Garybaldczyków.

S. Ten. Cesare Novello relacjonował to tak: „Komunistyczna propaganda uprawiana w naszych szeregach nie zdziałała praktycznie nic, głównie dlatego, że była elementarna i prymitywna, a także z powodu rosnącej naszej wrogości w stosunku do partyzantów”.

A skąd ta wrogość? Głownie chodzi o próby rozbicia spójności włoskich oddziałów oraz o kradzież zrzutów zaopatrzenia, które dla swoich rodaków przewoziło włoskie lotnictwo współwalczące.

Wesprzyj autora za pośrednictwem portalu Patronite: https://patronite.pl/WojnaMussoliniego

Zapraszam do zakupu książki mojego autorstwa: „Betasom. Włoska broń podwodna w bitwie o Atlantyk (1940-1945)”! Wszystkie szczegóły znajdziesz tutaj: http://wojna-mussoliniego.pl/?p=5897

Wystarczy zgłosić taką chęć w komentarzach lub na PW na fan page’u lub napisać na e-mail: marek.sobski@interia.eu

Książka dostępna jest także na Allegro i w księgarniach:

https://allegrolokalnie.pl/oferta/betasom-wloska-bron-podwodna-w-bitwie-o-atlantyk

https://www.stara-szuflada.pl/BETASOM-Wloska-bron-podwodna-w-bitwie-o-Atlantyk-1940-1945-Wojna-Mussoliniego-vol-1-p5261

https://odk.pl/betasom-wloska-bron-podwodna-w-bitwie-o-atlantyk-1940-1945-,42169.html

Posted on 5 lutego, 2020
Posted by admin
No Comment »
Filed under: Bez kategorii
Tags: Ii wojna światowa na Bałkanach, kampania bałkańska II Wojna Światowa, włoska okupacja na Bałkanach

Sty

Garybaldczyków trudna droga do domu

Żołnierze włoscy pracują przy moście zniszczonym przez partyzantów, Jugosławia, pierwsza połowa 1943 roku.

Wesprzyj autora za pośrednictwem portalu Patronite: https://patronite.pl/WojnaMussoliniego

Dywizja „Garibaldi” powstała oficjalnie 2 grudnia 1943 roku w rejonie miejscowości Pljevlja. W jej skład weszli żołnierze służący dotąd w 19. DP „Venezia”, 1. Dywizji Alpejskiej „Taurinense”, a także ocalali z 155. DP „Emilia”, których zgrupowano w batalionie „Biela Gora”, a jedna z brygad powstała z udziałem żołnierzy dywizjonu artylerii alpejskiej „Aosta”. Dywizję podzielono na trzy brygady plus kilka batalionów budowlanych.

Dywizja „Garibaldi” była jedyną włoską wielką jednostką walczącą u boku Narodowej Armii Wyzwolenia Jugosławii. Odwołując się do tradycji Garibaldiego żołnierze dywizji nosili czerwone chusty (wybór dość kontrowersyjny dla kogoś walczącego na Bałkanach i chcącego uchodzić za niepolitycznego…). Włoska jednostka stała się częścią II Korpusu dowodzonego przez generała Peko Dapčevića. Ścisła współpraca z Jugosłowianami zaowocowała licznymi akcjami, jak ta z sierpnia 1944 roku, gdy Włosi przełamali okrążenie góry Durmitor (2522 m) w Czarnogórze, dzięki czemu ewakuowały się sojusznicze oddziały wraz ze szpitalem i rannymi. Dywizja walczyła do lutego 1945 roku.

8 marca 1945 roku dywizja powróciła do Włoch. Z 16 tys. żołnierzy, którzy pierwotnie weszli w skład dywizji, 3800 powróciło z bronią w ręku, 2500 powróciło wcześniej z powodu ran lub choroby, a 4600 powróciło z obozów jenieckich (tutaj mała zgaduj zgadula: jakich obozów – zlokalizowanych na Bałkanach? I kiedy wrócili: do tej daty, czy ogółem tylu Włochów przeżyło obozy?). Prawie jedna trzecia stanu poległa lub zaginęła.

25 kwietnia 1945 roku pozostałości dywizji zostały zgrupowane w Viterbo, jako „Reggimento Garibaldi” mający w składzie bataliony „Aosta”, „Venezia” e „Torino”. 5 września pułk wszedł w skład Gruppo di Combattimento „Folgore” (grupy bojowej w armii Badoglia), a później także DP „Folgore”. 1 grudnia 1948 roku pułk przekształcono w 182. pp „Garibaldi”. 1 listopada 1958 roku został przekształcony w 182. Reggimento fanteria corazzato „Garibaldi” (pułk piechoty pancernej).

W wyniku rozpoczętej w 1975 roku przebudowy Esercito Italiano rok później pułk został rozwiązany, a z jego składu pozostawiono dwa bataliony: XIII Battaglione carri i l’XI Battaglione bersaglieri (batalion pancerny i bersalierów).

Dowódcy:

-do lutego 1944 r. gen. Giovanni Battista Oxilia (wcześniej 19. DP „Venezia”)
-do 1 lipca 1944 r. gen. Lorenzo Vivalda (wcześniej Dywizja Alpejska „Taurinense”)
–od 2 lipca do końca działań wojennych mjr Carlo Ravnich (wcześniej dywizjon artylerii „Aosta” i I Brygady „Garibaldi”).

OdB:

I, II i III, IV i V Brygady (tutaj mamy kłopot, bo w tekście było o trzech brygadach, ale może później powołano nowe?)

Artyleria
Szpital
Grupa pancerna
Kolumna transportowa
Batalion saperów
Bataliony budowlane
—————————————————————-
Zapraszam do zakupu książki mojego autorstwa: „Betasom. Włoska broń podwodna w bitwie o Atlantyk (1940-1945)”! Wszystkie szczegóły znajdziesz tutaj: http://wojna-mussoliniego.pl/?p=5897

Wystarczy zgłosić taką chęć w komentarzach lub na PW na fan page’u lub napisać na e-mail: marek.sobski@interia.eu

Książka dostępna jest także na Allegro i w księgarniach:

https://allegrolokalnie.pl/oferta/betasom-wloska-bron-podwodna-w-bitwie-o-atlantyk

https://www.stara-szuflada.pl/BETASOM-Wloska-bron-podwodna-w-bitwie-o-Atlantyk-1940-1945-Wojna-Mussoliniego-vol-1-p5261

https://odk.pl/betasom-wloska-bron-podwodna-w-bitwie-o-atlantyk-1940-1945-,42169.html

Posted on 27 stycznia, 2020
Posted by admin
No Comment »
Filed under: Bez kategorii
Tags: Ii wojna światowa na Bałkanach, kampania bałkańska II Wojna Światowa, włoska okupacja na Bałkanach

Sty

Niepokoje w Czarnogórze po 8 IX 1943 roku

Włoscy jeńcy wojenni pojmani przez Niemców podczas walk w Czarnogórze. Szybki rzut oka na włoską Wikipedię i tam sprawdzamy, co ciekawego napisano o wspomnianej niedawno Dywizji „Garibaldi”. Cześć 1/2.

Wesprzyj autora za pośrednictwem portalu Patronite: https://patronite.pl/WojnaMussoliniego

Divisione italiana partigiana „Garibaldi” (włoska dywizja partyzancka) została utworzona w grudniu 1943 roku na terenie Czarnogóry. W jej skład weszli ochotnicy spośród wojsk włoskich, które po 8 września 1943 roku (zawieszenie broni z Aliantami) znaleźli się na Bałkanach.

Do Jugosławii komunikat marszałka Pietro Badoglio o zakończeniu walk dotarł drogą radiową i był zaskoczeniem dla operujących tutaj włoskich sztabów. Oddziałom nie przekazano żadnych dyrektyw precyzujących stanowisko, jakie należy zająć wobec Niemców i Jugosłowian. Niemcy byli lepiej zorganizowani, przewidzieli taką ewentualność i natychmiast wdrożyli w życie przygotowany zawczasu plan. Włoską broń i zapasy próbowali przejąć także czetnicy i Narodowa Armia Wyzwolenia Jugosławii.

W Czarnogórze stacjonował włoski XIV KA z dywizjami „Emilia”, „Taurinense” (alpejska), „Venezia” i „Ferrara”. Tylko ta ostatnia nie zamierzała stawiać oporu Niemcom, choć jeden z jej dywizjonów artylerii samowolnie starł się z byłymi sojusznikami w rejonie granicy z Albanią. Inne dywizje walczyły, ponosząc ciężkie straty: 16 września została zmuszona do kapitulacji „Emilia”, a w „Taurinense” siedem z czternastu tysięcy jej żołnierzy poszło do niewoli.

Niemcy działali szybko, byli stanowczy i zdeterminowani, ale tradycyjnie popisali się także barbarzyńskim okrucieństwem. W Trilj rozstrzelano 50 oficerów 15. Dywizji Piechoty „Bergamo”, którzy odmawiali dalszej walki u boku dawnych sojuszników. Ponad 200 oficerów, odłączonych od swoich żołnierzy, których tymczasem odesłano do pracy przymusowej na terenie Polski i innych krajów wschodniej Europy, zostało poddanych przesłuchaniu, którego puentą była decyzja: dalsza walka lub deportacja. „Nie” powiedziało 143 spośród przetrzymywanych oficerów, na kolejnych kilka dni zamknięto ich bez żywności, by dać im czas na zrewidowanie postanowienia. W końcu Niemcy wybrali 50 spośród nich, 2 października wywieźli do Trilj k. Splitu i tam rozstrzelali w grupach po pięć osób.

Podobnych zdarzeń było więcej. Wśród ofiar był gen. Alfonso Cigala Fulgosi, wojskowy komendant Splitu, który nakazał przekazać broń partyzantom. Został pojmany przez żołnierzy 7. Ochotniczej Dywizji Górskiej SS „Prinz Eugen” i 1 października rozstrzelany. Wraz z nim zginęli gen. Salvatore Pelligra, dowódca artylerii w XVIII KA, a także gen. Raffaele Policardi, dowódca służb inżynieryjnych w tym samym korpusie. W ogólnym chaosie dni po zawieszeniu broni poszczególni żołnierze lub małe grupy woleli udać się w góry i dołączyć do partyzantów w Grecji, Albanii i samej Jugosławii.

Generał Carlo Ravnich, jeden z dowódców dywizji, mówił w jednym z wywiadów (nr. 274 „Storia Illustrata” z 1980 roku), że w przeddzień zawieszenia broni nie było po stronie włoskiej żadnych planów wystąpienia zbrojnie przeciwko Niemcom, za to oni starali się uprzykrzać życie Włochów w każdy możliwy sposób. Zrzucano ulotki zachęcające miejscową ludność do napaści na Włochów, przypisując żołnierzom włoskim zbrodnie wojenne, których ci nie popełnili. Wojska włoskie w Czarnogórze nie zamierzały przyłączać się do partyzantów Tito, zwłaszcza, że od przełomu lat 1941/1942 w tym kraju panował całkowity spokój. Włosi bardziej skłaniali się ku sojuszowi z czetnikami.

Wydarzenia potoczyły się tak, że Włosi ponad miesiąc sami walczyli z Niemcami, a czetnicy atakowali włoskie oddziały, gdy te były już wyczerpane walkami z dawnym sojusznikiem.

Włoski garnizon nie miał wyjścia, musiał znaleźć sobie sojusznika, by ratować żołnierzy, a w wielu przypadkach także ich rodziny.

Początkowo gen. Giovanni Battista Oxilia, dowódca Dywizji „Venezia”, postanowił sprzymierzyć się z czetnikami przeciwko Niemcom, ale w październiku „Venezia” i pozostałości „Taurinense” przyłączyły się do partyzantów Tito. Z biegiem czasu szeregi włoskiej formacji rosły w siłę, a dywizja partyzancka stała się azylem dla rodaków, którzy z różnych powodów na Bałkanach zostali zaskoczeni wydarzeniami z 8 września.
—————————————————————-
Zapraszam do zakupu książki mojego autorstwa: „Betasom. Włoska broń podwodna w bitwie o Atlantyk (1940-1945)”! Wszystkie szczegóły znajdziesz tutaj: http://wojna-mussoliniego.pl/?p=5897

Wystarczy zgłosić taką chęć w komentarzach lub na PW na fan page’u lub napisać na e-mail: marek.sobski@interia.eu

Książka dostępna jest także na Allegro i w księgarniach:

https://allegrolokalnie.pl/oferta/betasom-wloska-bron-podwodna-w-bitwie-o-atlantyk

https://www.stara-szuflada.pl/BETASOM-Wloska-bron-podwodna-w-bitwie-o-Atlantyk-1940-1945-Wojna-Mussoliniego-vol-1-p5261

https://odk.pl/betasom-wloska-bron-podwodna-w-bitwie-o-atlantyk-1940-1945-,42169.html

Posted on 26 stycznia, 2020
Posted by admin
No Comment »
Filed under: Bez kategorii
Tags: Ii wojna światowa na Bałkanach, kampania bałkańska II Wojna Światowa, włoska okupacja na Bałkanach

Sty

Z ziemi greckiej (i nie tylko) do włoskiej

Samochód pancerny AB41 w służbie Narodowej Armii Wyzwolenia Jugosławii (NOVJ).

Wesprzyj autora za pośrednictwem portalu Patronite: https://patronite.pl/WojnaMussoliniego

W październiku 1944 roku partyzanci Tito stali się nader odważni na wieść o zbliżaniu się Armii Czerwonej. Ruch partyzancki ewoluował do tego czasu do poziomu regularnej armii wspartej lotnictwem. Zaatakowane zostało włoskie miasto Zara (Zadar) na jugosłowiańskim wybrzeżu, którego bronili Niemcy wsparci włoskimi hiwisami i kawisami. Wielu spośród tych Włochów było mieszkańcami miasta. Ciężkie walki trwały trzy dni. Nie było pardonu, zwłaszcza, gdy włoscy partyzanci mierzyli się z włoskimi faszystami. Niemcy byli w lepszej sytuacji i zwyczajnie złożyli broń.

Zbliżanie się sowietów oznaczało początek końca niemieckiej obecności na Bałkanach. Z Jugosławii, Albanii i Grecji Niemcy wycofywali się na północ, a wraz z nimi wielu włoskich pomocników, torując sobie drogę walką (skracam i szukam wątków włoskich…).

30 października komuniści Enwera Hodży, wspierani przez Włochów, rozpoczęli natarcie na Tiranę. Walki trwały dwa tygodnie, zginęło w nich zwłaszcza wielu albańskich i włoskich faszystów, natomiast niewielu Niemców. Za jednym zamachem Albańczyków uwolniono od faszyzmu i zniewolono komunizmem.

Wraz z przełomem na Bałkanach alianccy agenci w porozumieniu z Włochami rozpoczęli dyskusję o ewakuacji byłych żołnierzy Regio Esercito na Półwysep Apeniński. W najgorszym położeniu byli ci z Włochów, którzy wpadli w ręce greckiej ELAS. Ponad połowa z nich zginęła, przy życiu pozostało 7500 z nich, bardzo często nadal w letnich mundurach, a mieli przed sobą perspektywę drugiej greckiej zimy spędzonej w prymitywnych warunkach pośród dzikich gór. Postanowiono przynajmniej, że samoloty alianckie i Aeronautica Cobelligerente (Badoglio) zrzucą im zaopatrzenie.

W październiku Dywizja „Garibaldi” oficjalnie zażądała repatriacji. Był to kolejny problem dla premiera Bonomiego, który obawiał się, że przywództwo dywizji jest całkowicie „czerwone”. W rzeczywistości procent komunistów w szeregach był marginalny, ale Bonomi traktował wszystkie formacje partyzanckie jako polityczne. Garybaldczycy walcząc u boku Tito zapisali świetną bojową kartę, ale z 18 tys. jej żołnierzy we wrześniu 1943 roku do teraz pozostało już tylko pięć tysięcy. Tito chwalił i cenił Włochów i chciał by zostali. Dowództwo dywizji zgodziło się, ale zaopatrywać włoską jednostkę mieli Alianci.

Oficerowie alianccy uważali, że wszystkich Włochów walczących na Bałkanach należy ewakuować i włączyć w skład armii Badoglia. Tito zgodził się, ale tylko i wyłącznie wtedy, gdy z oficjalną prośbą zgłosi się Bonomi. Nawet sowieci nie uznali jeszcze Tito jako formalnego przywódcę Jugosławii, a prośba Włocha stałaby się precedensem. W Egipcie czekała już inna opcja polityczna chcąca przejąć władzę. Ponadto Włosi okupowali spore obszary Słowenii, Chorwacji, Istrii i Dalmacji. Faszystowski czy nie, rząd włoski nie chciał lekką ręką oddać te sporne tereny, w dużej mierze zamieszkane przez Włochów. Pięć tysięcy Garybaldczyków musiało cierpliwie czekać na rozwiązanie tej sytuacji.

12 października marszałek Messe dał upust swojemu oburzeniu spowodowanego faktem nie udzielenia przez Aliantów pomocy Włochom będącym w rękach ELAS. Do zrzutów zaopatrzenie nie doszło. Dopiero pod koniec miesiąca Bonomi i Alianci osiągnęli porozumienie: Włochów miano ewakuować, gdy tylko dojdzie do spotkania regularnych wojsk alianckich z wojownikami ELAS. W międzyczasie ponownie obiecano zrzuty zaopatrzenia.

To rozwiązanie było sensowne, gdyż Brytyjczycy wylądowali już w Grecji. Niemcy i ich sojusznicy ewakuowali się z kraju. Jednak ze względu na dominację Aliantów na morzu i w powietrzu na wyspach greckich zostały odcięte garnizony obsadzane przez 15 tys. Niemców i 5 tys. Włochów (czyli prawie na pewno w tych danych nie ma Krety).

ELAS osiągnęła porozumienie z Niemcami, w zamian za broń i inne zaopatrzenie zobowiązała się nie atakować cofających się wojsk. Brytyjscy agenci donosili także, że zrzuty przeznaczone dla Włochów znajdujących się w rękach komunistów trafiają do powstańczych oddziałów. Sytuacja agentów także się zmieniła, rozpoczynała się walka o władzę w Grecji, a teraz ELAS i Brytyjczycy byli wrogami.

Dopiero w połowie listopada udało się Brytyjczykom natrafić na Włochów przetrzymywanych w północnej Grecji. Ubrano ich, nakarmiono, repatriowano i umieszczono w szpitalach.

Z Aliantami skontaktowało się także 15 tys. włoskich partyzantów z terenu Albanii, którzy także chcieli wrócić do domu.

Do tego doszło tysiąc Włochów schwytanych przez Bułgarów w przeciągu 1944 roku, a których teraz puszczano wolno, gdyż także ten kraj zmienił stronę.

Bonomi stał się celem nacisków by uznał władzę Tito, co przyspieszyłoby powrót Garybaldczyków do Włoch. Zdesperowany zrezygnował 28 listopada. Nawet jego przeciwnicy prosili, by przemyślał swoją decyzję. Bonomi zgodził się, a w ramach gestu pojednania zgodził się na kilka zmian gabinetowych zgodnie z wolą opozycji. Wśród nich było obsadzenie hrabiego Sforzy w roli ministra spraw zagranicznych.

Włosi z Grecji, Albanii i Bułgarii byli okrętowani w Dubrowniku i przewożeni do Tarentu, gdzie dla powracających z Bałkanów stworzono obóz rekonwalescencyjny. 23 grudnia Bonomi oficjalnie zwrócił się do Tito z prośbą o zwolnienie wszystkich Włochów, włącznie z faszystowskimi jeńcami. Tito odmówił! Zapowiadała się ciężka zima dla żołnierzy Dywizji „Garibaldi” i pułkownika Carla Ravnicha.
—————————————————————-
Zapraszam do zakupu książki mojego autorstwa: „Betasom. Włoska broń podwodna w bitwie o Atlantyk (1940-1945)”! Wszystkie szczegóły znajdziesz tutaj: http://wojna-mussoliniego.pl/?p=5897

Wystarczy zgłosić taką chęć w komentarzach lub na PW na fan page’u lub napisać na e-mail: marek.sobski@interia.eu

Książka dostępna jest także na Allegro i w księgarniach:

https://allegrolokalnie.pl/oferta/betasom-wloska-bron-podwodna-w-bitwie-o-atlantyk

https://www.stara-szuflada.pl/BETASOM-Wloska-bron-podwodna-w-bitwie-o-Atlantyk-1940-1945-Wojna-Mussoliniego-vol-1-p5261

https://odk.pl/betasom-wloska-bron-podwodna-w-bitwie-o-atlantyk-1940-1945-,42169.html

Posted on 25 stycznia, 2020
Posted by admin
No Comment »
Filed under: Bez kategorii
Tags: Ii wojna światowa na Bałkanach, kampania bałkańska II Wojna Światowa, włoska okupacja na Bałkanach, wojna z partyantami na Bałkanach

Lis

Niemcy czy ELAS? Kiła czy rzeżączka…

Następca tronu, Humbert II, oraz gen. Adolfo Infante w Rzymie, czerwiec 1944 r. Dzisiaj dość krótko. Kolejny akapit z książki J.L. Ready’ego oraz komentarz do niego w oparciu o włoską Wiki.

Członkowie Dywizji „Pinerolo” i pułku kawalerii „Aosta”, którzy dołączyli do greckiej ELAS, szybko mogli pożałować swojej decyzji. Lider ELAS, Stefanos Serafis, był fanatycznym komunistą oraz „greckim rasistą”, niezdolnym do kompromisu. Jednym z brytyjskich agentów współpracującym z ELAS był Anthony Quayle (https://pl.wikipedia.org/wiki/Anthony_Quayle). Wcale nie kochał włoskich renegatów, ale doradzał Grekom, by dali szansę Włochom. Niechętni przywódcy ELAS przydzielali misje Włochom, ale albo wybierali dla nich ekstremalnie trudne zadania, albo przy każdej okazji utrudniali ich wykonanie. Po kilku porażkach mieli już gotowy dowód na bezużyteczność Włochów i poczęli separować ich w małych grupkach, podstępem zabierając im broń. Później rozkradziono także ich wyposażenie, a następnie skierowano do pracy. Przez kolejne tygodnie traktowano ich jak niewolników. Podczas okupacji Włosi zamordowali ok. 9000 greckich cywili, komuniści nie zapomnieli tego i teraz traktowali ich z brutalnością. Z przyjściem mrozów partyzanci zabrali Włochom także ich mundury. Od października głodujący i marznący Włosi zaczęli umierać. Ryzykując życie Quale pomógł generałowi Infante i pomógł mu dostać się do południowych Włoch. (szybkie googlowanie pokazuję, że Quale raczej służył w Albanii…)
—————————————————————-
Włoska Wikipedia o Infante: W lipcu 1943 r. objął dowodzenie 24. DP „Pinerolo”, która pełniła zadania okupacyjne w greckiej Tesalii. 8 września żołnierze włoscy w Grecji dowiedzieli się o zawieszeniu broni z aliantami, a w przeciągu kilku następnych dni zostali rozbrojeni przez Niemców i internowani. Jednym z niewielu wyjątków była „Pinerolo”, która odpierała niemieckie ataki w rejonie Larissy. 12 września Infante, także dzięki mediacji misji brytyjskiej, zdołał zawrzeć umowę o współpracy z ELAS. Począwszy od 15 września przynajmniej 8000 żołnierzy z „Pinerolo” schroniło się w górach Pindos. Oddziały dywizji przeorganizowano w pułk TIMO („Truppe Italiane Macedonia Orientale”) i początkowo zostali zaangażowani w kilka akcji przeciwko Niemcom. Od końca października oddziały włoskie były rozbrajane i internowane w obozach Grevenà, Neraidai Karpenision, w ciężkich warunkach, które przyczyniły się do śmierci kilku tysięcy ludzi. Infante składał ostre protesty u brytyjskiej misji ws. traktowania żołnierzy włoskich, uzyskując tylko tyle, że Brytyjczycy wzięli na siebie dostarczanie aprowizacji dla Włochów oraz że małe ich grupki zostały zaangażowane w niewielkie akcje sabotażu.

Generał Infante wywarł dobre wrażenie na Brytyjczyków, którzy w czerwcu 1944 r. repatriowali go do Włoch i obsadzili na stanowisku zastępcy szefa sztabu (nowej armii włoskiej walczącej po stronie aliantów). Ocalali żołnierze Dywizji „Pinerolo” powrócili do Włoch po zakończeniu wojny.

Posted on 1 listopada, 2018
Posted by admin
No Comment »
Filed under: Bez kategorii
Tags: 24. Dywizja Piechoty "Pinerolo", generał Adolfo Infante, włoska okupacja na Bałkanach

Lut

Masakry włoskich jeńców na Kefalonii i Bałkanach

Haubica kal. 75 mm z DP „Friuli” na Korsyce. Ostatni wpis o walkach włosko-niemieckich.

Pierwszymi misjami włoskiej floty po stronie aliantów był dowóz zaopatrzenia dla oblężonych włoskich garnizonów na Bałkanach i wyspach greckich. Na Kefalonii Niemcy zaczęli masakrę włoskich jeńców na bezpośredni rozkaz Hitlera. Nim został zastrzelony, generał Gandin wyrzucił swój Krzyż Żelazny w błoto. Zamordowano także jego zastępcę gen. Luigiego Gherzi. Wśród pomordowanych było także 20 włoskich marynarzy. Ogółem w masakrze garnizonu wyspy zgładzono ok. 5000 Włochów. Resztę Włochów ocaliła odmowa wykonania rozkazu przez część niemieckich żołnierzy. Większość żołnierzy 1. Dywizji Górskiej było Austriakami i na tym tle doszło do ich konfliktu z „prawdziwymi Niemcami”. Ciała pomordowanych spalono na gigantycznych stosach pogrzebowych. Greccy mieszkańcy wyspy twierdzili, że jeszcze przez kilka kolejnych lat czuli zapach spalonych ciał.

27 września 1943 skapitulowała w Splicie DP „Bergamo”, ponosząc najpierw ciężkie straty. 7. Dywizja Górska SS „Prinz Eugen”, złożona z jugosłowiańskich folksdojczów, mając zabezpieczone linie zaopatrzenia, wsparcie z powietrza, nie borykając się z dezercjami, a także mogąc liczyć na celne wsparcie wywiadowcze ze strony włoskich faszystów, potrzebowała dwóch tygodni i dużej daniny krwi, by zmusić Włochów do kapitulacji. W odwecie za ten opór zamordowano gen. Cigala-Fulgosi i wszystkich pozostałych włoskich oficerów.

Na Korfu mjr Luigi Ottino odmówił kapitulacji, on i jego 22 ludzi uciekło na statku zabrawszy z sobą 443 niemieckich jeńców (??? pierwsze słyszę, a coś o wydarzeniach na Korfu wcześniej czytałem, ale też w żadnym wypadku nie wykluczam).

Niemiecki statek „Donizetti” płynął mając na pokładzie 1576 włoskich jeńców. Nigdy nie dotarli do portu. Statek zatopiły brytyjskie niszczyciele. Wraz z nim na dno poszli wszyscy ludzie na pokładzie.

Na Krecie tylko niewielka część Włochów dołączyła do greckiego ruchu oporu, nazywając siebie Włoskich Ochotniczym Legionem „Kreta”. Większość włoskiego garnizonu złożyła broń przed Niemcami.

W końcu skapitulowała też Dywizja „Zara”. Niemcy odmówili przyznania statusu jeńców wojennych generałom Francesco Giangreco i Paolo Grimaldiemu i wysłali ich do obozów koncentracyjnych.

Do 3 października niemiecka 1. DG zdobyła pozycje Dywizji „Perugia” w Albanii i Kosowie. Zgodnie z rozkazami Niemcy stracili gen. Ernesto Chiminello i 58 innych oficerów. Tego samego dnia Francuzi i Włosi wyparli z Korsyki ostatnich niemieckich żołnierzy. W trwających 26 dni walkach o wyspę Włosi stracili ok. 3000 ludzi.

Posted on 27 lutego, 2018
Posted by admin
No Comment »
Filed under: Bez kategorii
Tags: kapitulacja Włoch 8 września 1943, walki włosko-niemieckie we wrześniu 1943 r., włoska okupacja na Bałkanach

Lut

Niemiecki desant na wyspy Morza Jońskiego

Piechurzy z Dywizji „Acqui” podczas walk na Kefaloniii.

Nocą 13 września 1943 pierwsza prawdziwa pomoc ze strony aliantów dotarła do Włochów walczących z Niemcami. Udzieli jej jednak Francuzi, a nie Anglicy czy Amerykanie. Marine Nationale dowiozła na Korsykę żołnierzy 4. Dywizji Marokańskiej. Przywitał ich gen. Giovanni Magli. Von Senger zarządził natychmiastową ewakuację wojsk niemieckich z wyspy.

Na kontynencie w rejonie Piombino żołnierze 215. DOW nadal obsadzali pozycje artylerii nadbrzeżnej, być może dlatego, że ich dowódca generał hrabia de Vecchi był zagorzałym faszystą, chociaż wrogim Mussoliniemu. Pomimo to, gdy pojawiły się pierwsze niemieckie konwoje ewakuacyjne z Korsyki, część włoskich baterii otworzyła ogień. Część faszystowskich oficerów ruszyła z rozkazem wstrzymania ognia, ale nie zawsze chciano ich słuchać. Włoska artyleria zatopiła dwie niemieckie korwety i kilka mniejszych jednostek oraz uszkodziły niszczyciel, zginęło 800 Niemców. Następnego dnia włoscy artylerzyści zostali rozbrojeni przez niemiecką piechotę.

Rankiem 14 września niemiecko-włoskie walki trwały w rejonie Neapolu, Fiume i w górach. Pułkownik Duca poddał Akademię Wojskową w Modenie. Na Bałkanach opór Włochów skupiał się głównie w Splicie, Dubrowniku, Rabac, Cattaro i Zara (Zadarze).

Po trwających 48 godzin walkach w Zadarze skapitulowała Dywizja „Marche”. Niemcy wzięli do niewoli gen. Amico i zastrzelili go.

Wieczorem 13 września Niemcy wylądowali na greckiej wyspie Kefalonia, którą obsadzały elementy DG „Acqui” (gen. Antonio Gandin), 19. Batalion CC.NN., 27. Legion CC.NN. i różne siły policyjne oraz artyleria nadbrzeżna. Za odwagę, którą wykazał się w Rosji, Gandin został przez Niemców odznaczony. Na wyspie wylądowało około 2000 niemieckich piechurów wspartych działami samobieżnymi i czołgami (1. DG i 104. Jäger-Division). Włosi stawili twardy opór. Włoska artyleria przeciwlotnicza zestrzeliła kilka niemieckich samolotów.

15 września na Korsyce gen. Magli skoordynował swoje działania z przybyłym francuskim generałem Henrim Martinem. Francuzi starali się pospiesznie dosłać nowe wojska na wyspę.

Niemcy odbili Bastię, ale ponownie byli silnie naciskani przez Włochów. 17 września ostatnie niemieckie wojska ewakuowane z Sardynii dotarły do Bastii i wzmocniły siły von Sengera. Tak wzmocniwszy swoje siły, von Senger nakazał kontratak na włoskie dywizje „Cremona” i „Friuli”. W międzyczasie Francuzi zajęli Ajaccio.

Do 20 września siły włosko-francuskie wyparły Niemców do St. Florient. Generał Martin miał rozkaz utrzymać wyspę przy Francji, dlatego rozpoczęło się powolne wycofywanie Włochów z pierwszej linii. Nadal dużego wsparcia Francuzom udzielała zwłaszcza włoska artyleria.

22 września skapitulował włoski garnizon w Cattaro. Trwał opór w Rabac. Na Kefalonii nadal twardo broniła się „Acqui”. Na Złoty Medal Waleczności Wojskowej zasłużył kapral artylerzysta Benedetto Maffeis. Alfredo Sandulli, porucznik karabinierów, został rozstrzelany przez Niemców, także jemu przyznano najwyższe odznaczenie. Tego dnia gen. Gandin poddał wyspę, gdyż jego ludziom skończyła się amunicja. Dotąd w walkach z Niemcami zginęło lub odniosło rany 1646 Włochów. Na kontynencie poddał się walczący dotąd garnizon karabinierów w Teramo.

23 września Włosi i Francuzi zdobyli Bonifacio i Porto Vecchio na Korsyce. Następnego dnia Niemcy wylądowali na Korfu, gdzie opór stawiły elementy Dywizji „Acqui” i „Brennero”. Walki trwały dwa dni. W końcu Włosi zgodzili się poddać, gdy obiecano im, że w zamian powrócą do Włoch. Gdy Włosi złożyli broń Niemcy zamordowali 204 włoskich oficerów.

Posted on 20 lutego, 2018
Posted by admin
No Comment »
Filed under: Bez kategorii
Tags: kapitulacja Włoch 8 września 1943, walki włosko-niemieckie we wrześniu 1943 r., włoska okupacja na Bałkanach

Lut

Włosi po obu stronach frontu

Autoblinda AB 43 w służbie niemieckiej sfotografowana na ulicach Belgradu w 1944 roku.

13 września 1943 roku niemieccy spadochroniarze uwolnili Mussoliniego. W tym samym czasie Hitler nakazał swoim generałom zignorować porozumienie zawarte z Carbonim i zająć Rzym. Niemcy odnaleźli marszałka Cavallero w Frascati i zaproponowali, by otwarcie opowiedział się po stronie faszystów i stworzył nową armię włoską. Marszałek odmówił, nie chcąc zostać niemiecką marionetką. Cavallero obawiał się, że Niemcy wykorzystają jego nazwisko nawet pomimo odmowy. Rozwiązał ten dylemat w honorowy sposób. Kilka godzin później (błąd – faktycznie 14 listopada 1943) znaleziono go martwego: upozorowano samobójstwo (także nie jest to pewne).

Niemcy spytali, czy nie zechce do nich dołączyć także zięć króla, generał hrabia Calvi di Bergolo. On także odmówił, w sprzeczności z umową z Carbonim i z postanowieniami Konwencji Genewskiej odmówiono mu statusu jeńca wojennego, aresztowało go Gestapo i wysłało do obozu koncentracyjnego.

Na Bałkanach Niemcy pokonali Dywizję „Messina” gen. Guglielmo Spicacci. Także generałowi Spicacci odmówiono przyznania statusu jeńca wojennego i osadzono w obozie koncentracyjnym. Była to jego ostatnia podróż. Generał Ernesto Chiminello ogłosił, że jego Dywizja „Perugia” stawi Niemcom opór.

W Priboj pułkownik Graziani i jego 800 ludzi byli atakowani przez czetników przez 24 godziny, wówczas zdali sobie sprawę, że nie mogą liczyć na żadne wsparcie. Dlatego podjęto negocjacje z dowódcą czetników. Włochom zakomunikowano, że mają oddać broń i zapasy, wówczas zostaną puszczeni wolno. Przystano na te warunki i zawarto umowę. Jednakże, gdy czetnicy rozbroili Włoch, przekazali ich Niemcom.

W wielu miejscach małe grupki Włochów poszukiwały kontaktu z czetnikami chcąc się do nich przyłączyć. Czetnicy wyrażali zgodę, ale później odbierali im broń, często podstępem, a później oddawali w ręce Niemców. Brytyjscy i Amerykańscy oficerowie łącznikowi byli zdegustowani tą praktyką. Generał Carlo Isasca zaprowadził do czetników dużą grupę żołnierzy Dywizji „Venezia”, warunkiem na ich przyłączenie się do partyzantów była zgoda na to, że będą skupiać się na walce z partyzantami Tity, a nie Niemcami. Isasca wyraził zgodę.

Tito był bardziej pragmatyczny i z otwartymi rękoma przyjmował w swoich szeregach Włochów pragnących walczyć z wspólnym wrogiem. Walczył przeciwko Włochom przez dwa lata i wiedział, że są dobrymi żołnierzami, podobnie jak dalmatyńscy Włosi będący od początku w szeregach partyzantów. Rozkazał, by akceptować wszystkich Włochów. Partyzanci byli zadowoleni widząc duże ilości uzbrojenia, z którym na ich stronę przechodzili Włosi. Z włoskich obozów uwolniono także 18 000 przetrzymywanych tam partyzantów.

Na stronę Tito przeszło 30 000 Włochów , w tym większość Dywizji Alpejskiej „Taurinense” (gen. Lorenzo Vivalda). Zorganizowano z nich Dywizję Partyzancką „Garibaldi”, którą dowodził generał Giovanni Batista Oxilia, były dowódca Dywizji „Venezia”. W rejonie Kolašina Włosi gen. Isasca i czetnicy zaatakowali Włochów gen. Oxilia i grupę jugosłowiańskich partyzantów. Górą byli ludzie Oxilii.

W ciężkim położeniu znalazły się także formacje antypartyzanckie wystawione przez Włochów. Słoweński Legion Śmierci toczył ciężkie walki z partyzantami Tity. Członkowie Słoweńskiej Ochotniczej Milicji Antykomunistycznej zaczęli gromadzić się w Turjuk, zamierzając ogłosić niepodległość Słowenii. Zdołało zebrać się tylko 1600 milicjantów. Wówczas zaatakowali ich partyzanci, których teraz wspierało trochę Włochów. W rezultacie Milicja Antykomunistyczna zdecydowała się przyłączyć do Niemców. Dołączono ich do sił słoweńskich domobranów Leona Ruprika i Franca Krennera. Podobny był los milicji wystawionych przez Włochów w Czarnogórze i Bośni.

Posted on 20 lutego, 2018
Posted by admin
No Comment »
Filed under: włoska okupacja na Bałkanach
Tags: kapitulacja Włoch 8 września 1943, walki włosko-niemieckie we wrześniu 1943 r., włoska okupacja na Bałkanach

Lut

Koniec spokoju na greckich wyspach

Kolumna mułów podczas kampanii greckiej. Kontynuujemy wątek wydarzeń po kapitulacji Włoch z 8 września 1943 roku. Cytowane źródło bez zmian.

Kiedy niemiecki XXI Korpus Górski (100. Jäger-Division i 297. DP) wkroczył do Albanii, sformowane z lokalnych żołnierzy jednostki armii włoskiej nie stawiały oporu, głównie dzięki agitacji faszystów. Także albańscy politycy opowiedzieli się za Hitlerem, dzięki czemu pozwolono im zachować ich siły zbrojne.

Różni agitatorzy przekonywali stacjonujących tu żołnierzy włoskich do przyłączenia się do partyzantów. Wielu tak uczyniło, albańska partyzantka komunistyczna przyjęła do swoich szeregów licznych żołnierzy, karabinierów, czy pracowników cywilnych. W góry poszli liczni żołnierze dywizji „Puglie”, „Parma” i „Arezzo”. Największa skala ucieczki do partyzantów miała jednak miejsce w Dywizji „Firenze”. Niemcy schwytali generałów Enrico Lugli („Parma”), Luigi Clerico („Puglie”) i Arturo Torriano („Arezzo”).

Generał Carlo Vecchiarelli, entuzjasta faszyzmu, który dowodził korpusem podczas inwazji na Francję w 1940 roku, i który odpowiadał teraz za losy całej 11. Armii w Grecji, rozkazał swoim ludziom przekazać broń Niemcom. Posłusznie polecenie wykonały dywizji „Brennero”, „Forli”, „Cagliari”, „Casale” i „Modena”. Nie wykonały zaś tego rozkazu dywizje „Acqui”, „Siena”, „Cuneo”, „Regina” i „Pinerolo”. Ta ostatnia, którą dowodził gen. Adoles Infante, walczyła akurat z partyzantami ELAS, pomimo to Infante i dowódca pułku kawalerii „Aosta” (6. Reggimento „Lancieri di Aosta”) wystąpili z propozycją rozejmu. Dowodzący partyzantami gen. Stefanos Serafis był pozbawiony skrupułów, ale bardzo inteligentny. Zgodził się na rozejm.

Na Rodos adm. Campione nie musiał być posłuszny rozkazom Vecchiarellego, ponieważ był oficerem marynarki, ale był także faszystą. Gdy niemieckie samoloty dokonały nalotu na jedną z baz na wyspie, admirał nakazał kapitulację, ale nie wszyscy jego ludzie mieli ochotę złożyć broń lub bratać się z Niemcami, doszło do konfliktu faszystów z „antyfaszystami” (taki termin uznaję za zbyt duże uproszczenie, trzeba było Shermanów jadących na Rzym, by ktokolwiek w ogóle pomyślał o jakimś antyfaszyzmie. Być może słowo rojaliści byłoby bardziej adekwatne). Górę wzięli faszyści i aresztowali swoich adwersarzy, choć część zdołał znaleźć łodzie i uciec do Turcji.

Na Krecie żołnierze Dywizi „Siena” (gen. Angelo Carta) próbowali nawiązać kontakt z partyzantami, ale Kreteńczycy odrzucili propozycję rozejmu. Dywizja od dwóch lat pełniła lekką służbę okupacyjną, nie mając żadnej styczności z realnymi działaniami wojennymi. 9 września zjawili się brytyjscy agenci, próbujący skoordynować opór przeciwko Niemcom na wyspie. Rozważający swoje możliwości żołnierze „Sieny” zostali zaatakowani przez niemieckie samoloty.

Tymczasem na Bałkanach 12 września włoskie garnizony w Rabac i Cattaro (Kotorze) zostały silnie zaatakowane przez Niemców.

Posted on 20 lutego, 2018
Posted by admin
No Comment »
Filed under: Bez kategorii
Tags: kapitulacja Włoch 8 września 1943, walki włosko-niemieckie we wrześniu 1943 r., włoska okupacja na Bałkanach

Sie

Tito ponownie gubi pościg

Włoscy żołnierze przeczesują miejscowość w Jugosławii, 1943 r. Dalej praca J.L. Ready’ego, tym razem skaczemy na Bałkany.

Niemcy zdawali sobie sprawę, że alianci planują kolejny desant w basenie Morza Śródziemnego, ale jego miejsce nie było wcale oczywiste. Typowali następujące kierunki inwazji na kontynent: Sardynia-Korsyka-Francja, Grecja-Jugosławia, lub bezpośrednio lądowanie w Jugosławii (Niemcy dość konsekwentnie odrzucali możliwość desantu na Sycylii, Mussolini od początku twierdził, że to będzie kolejny cel przeciwników). W tym ostatnim przypadku nie oszukiwano się, że Czetnicy zmienią front i przyłączą się do Anglo-Amerykanów. Niemcy rozpoczęli operację „Schwarz” , dwie dywizje niemieckie i chorwackie zaatakowały czetników w rejonie wybrzeża. Zaproponowano im złożenie broni, propozycję odrzucono. Część czetników zbiegła w głąb lądu, reszta walczyła. Włosi zapoznali się z sytuacją, ale uważali czetników za swoich sojuszników i odmówili udziału w tej zdradzie. Poza tym włoskie 2. i 9. Armia same miały sporo kłopotów z partyzantami Tito w Bośni i Czarnogórze. W Bioče trzeci batalion 83. pp z Dywizji „Venezia” był pod presją otaczających go partyzantów.

Wiosną 1943 r. włoski XIV KA z 9. Armii dołączył do Niemców, Chorwatów, Serbów i Bułgarów podczas piątej ofensywy wymierzonej w partyzantów Tito, których główne siły znajdowały się ok. 30 mil (50 km) na południowy-wschód od Sarajewa. Jej początek miał miejsce 15 maja, gdy ze wszystkich stron zaatakowano partyzantów. Z Sarajewa uderzyła 118. DP i Dywizja „Brandenburg” (tak w oryginale, oczywiście chodzi o jakieś pododdziały słynnych Brandenburczyków), kierując się na południowy-wschód. Po ich lewej stronie (na wschodzie) była niemiecko-chorwacka 369. DP i bułgarski 61. pp, które atakowały na południe przez dolinę Drina. Dalej na lewo (na południowy-wschód) była niemiecka 1. DG, kierująca się na południowy-wschód w stronę Kolos. Na ich lewej flance (na południe) włoska Dywizja Alpejska „Taurinense” atakowała na zachód, na miejscowość Pljevlja nad rzeką Cetina. Dalej na południe znajdowała się niemiecka 7. DG SS „Prince Eugen”, która także atakowała na zachód. Na południowy-wschód od niej znajdowała się włoska DP „Venezia” z 72. Legionem Czarnych Koszul i DP „Ferrara” z 82. Legionem CC.NN., obie atakowały na północny-zachód w stronę doliny Tara. W rezerwie był bułgarski 62. pp, niemiecka 104. DP i liczące 11.000 ludzi jednostki chorwackie. Akcja rozgrywała się na obszarze 4.000 mil kwadratowych (przelicznik 2.59 km², więc 10.360 kilometrów kwadratowych, czyli ogromna przestrzeń; moje rodzinne województwo lubuskie ma 13 988 km²). Ofensywą dowodził niemiecki generał Luetters.

Wywiad zapewniał, że partyzanci już ledwo się trzymają, ale Niemcy i Bułgarzy natychmiast zostali zatrzymani przez fanatyczny opór. Zwiad lotniczy zlokalizował dwie kolumny partyzantów. Jedna kierowała się nad rzekę Sutjeska, 50 mil (80 km) na południowy-wschód od Sarajewa, a druga kierowała się do prowincji Zabljak i nad rzekę Lim, kolejne 20 mil (32 km) dalej na południowy-wschód. Drogę partyzantom na rzece Tara zablokowały jednostki z włoskich dywizji „Ferrara” i „Venezia”, które biły się tak dobrze, że Tito musiał zmienić swój plan. Od 5 czerwca „Ferrara” i „Venezia” walczyły z partyzantami podchodzącymi nad Sutjeskę. Tito był w potrzasku, w pewnym momencie został nawet osamotniony i odniósł ranę.

Gdy Tito odnalazł wreszcie radiostację, nakazał swoim poplecznikom w całej Jugosławii atakować wszędzie gdzie tylko się da. Główne siły Osi kolejny raz zawiodły, stając w martwym punkcie i główne siły partyzantów uciekły przez rzekę Zelengora.

Włosi i inni żołnierze Osi byli szalenie rozwścieczeni na swoich dowódców. Część ludzi z Dywizji „Ferrara” wkraczała do wiosek, podejrzewając mieszkańców o pomoc partyzantom. Doszło do aresztować, podpaleń, gwałtów i egzekucji. Ogłoszono, że w trakcie trwającej miesiąc operacji zabito 7.500 partyzantów. Straty wojsk Osi wyniosły 3.000 zabitych, rannych i zaginionych.

Posted on 31 sierpnia, 2016
Posted by admin
No Comment »
Filed under: włoska okupacja na Bałkanach
Tags: Ii wojna światowa na Bałkanach, kampania bałkańska II Wojna Światowa, okupacja Jugosławii, włoska okupacja na Bałkanach, wojna partyzancka na Bałkanach, wojna z partyzantami w Jugosławii

Page 1 of 212

La guerra di Mussolini