Wojna Mussoliniego

MC.200 „Saetta” z 159. Squadriglia w locie nad Sycylią. Włoska wikipedia podaję, że jest to ok. 1940 r., niemal jak zawsze podaje więc bzdury, 12. Gruppo, z którego pochodziła ta eskadra, użytkowała „Saetty” (oraz MC.202) od 20 kwietnia 1943. Na Sycylii wspominany dywizjon zjawił się dopiero w maju 1943 r., a 26 czerwca został rozwiązany, najprawdopodobniej na ten okres należy datować to zdjęcie.

W chwili wybuchu wojny wyprodukowano 156 (154 seryjne, wszystkie w zakładach Macchi) myśliwców tego typu, 103 znajdowało się w pierwszej linii (6. Gruppo oraz 152. i 153. Gruppo z 54. Stormo). Wiosną 1940 r. doszło do dwóch katastrof tych samolotów (zginęli por. Tinti i sierż. sztab. De Bernardinis obaj z 6. Gruppo 1. Stormo C.T.). MC.200 wpadały w przeciągnięcie w locie z dużą szybkością, musiano więc częściowo zmienić profil płata. Po wprowadzeniu zmian, w lipcu 1940 wznowiono produkcję „Saetty”. Po dokonaniu zmian samolot zachowywał się poprawnie we wszystkich warunkach lotu i był łatwy w pilotażu.

Pierwsze zadanie „Saetty” polegało na eskortowaniu bombowców atakujących Maltę w czerwcu 1940 r. Okazał się konstrukcją niezbyt udaną. Nie mógł się równać z maszynami alianckimi, mimo to był to najbardziej eksploatowana bojowo myśliwiec jaki latał dla Regia Aeronautica do końca 1941 roku. MC.200 walczyły w Rosji, Afryce Wschodniej i Północnej oraz w strefie śródziemnomorskiej – w tym w Jugosławii i Grecji. W walce z „Hurricanem” pod wieloma względami był samolotem równorzędnym – był nieco wolniejszy, miał zaś mniejszy promień zakrętu, lepsze nurkowania, ustępował jednak znacznie uzbrojeniem (choć zasięg i siła niszcząca włoskich km kal. 12,7 mm był większy niż Browning kal. 7,69 mm, miały natomiast 5-6 razy mniejszą szybkostrzelność) i opancerzeniem („Seatta” była zupełnie pozbawiona opancerzenia). „Spitefire” był zaś jedynym alianckim myśliwcem o lepszej charakterystyce wznoszenia. Mocna konstrukcja powodowała, że „Saetta” była trudna do zestrzelenia.

Samoloty późniejszych serii miały wzmocnione skrzydła, pozwalające na podwieszenie dwóch 160 kg bomb. W 1941 r. 10 MC.200 wyposażono w aparaty fotograficzne i przeznaczono do rozpoznania. Wraz z wprowadzaniem do linii nowych MC.202 „Saetty” przesunięto do zadań myśliwsko-bombowych. W przededniu alianckiej inwazji na Sycylię Regia Aeronautica posiadał już tylko 84 „Saetty”, w tym 42 zdolne do lotu, w różnych jednostkach we Włoszech i na Bałkanach. Ich udział w walkach był już jednak znikomy. W dniu kapitulacji zdolne do lotu były 33 MC.200 z 48 znajdujących się w jednostkach. Po kapitulacji Włoch 23 MC.200 eskortowało flotę na Maltę i dało następnie zalążek siłom powietrznym armii Badoglia. ANR nie korzystał z MC.200, „Saetty” sporadycznie były wykorzystywane przez Luftwaffe do celów szkoleniowych. Kilka samolotów do 1947 roku służyło w jednostce szkolnej w Lecce.

Para myśliwców Macchi C.200 z 8. Stormo C.T. podrywa się do lotu, Afryka Północna, 1942 r. Prywatnie jedno z moich ulubionych zdjęć.

Macchi MC.200 “Saetta” (Błyskawica):

Myśliwiec jednomiejscowy, mały i lekki płatowiec, pod względem zwrotności i łatwości pilotażu jeden z lepszych ówczesnych europejskich myśliwców. Całkowicie metalowy wolnonośny dolnopłat z chowanym hydraulicznie podwoziem (w samolotach seryjnych kółko tylne było mocowane na stałe), samoprzestawialnym śmigłem i zakrytą kabiną usytuowaną wysoko na grzbiecie charakterystycznego garbatego kadłuba co dawało pilotowi świetną widoczność we wszystkich kierunków (w seryjnych MC.200 częściowo otwarta – wprowadzona od 240 egzemplarza, gdyż piloci twierdzili, że osłona utrudnia opuszczenie samolotu w sytuacjach awaryjnych, w czasie lotu w ciasnej formacji dowodzenie odbywało się za pomocą gestów – to kolejny powód protestów przed zakrytą kabiną). Oba rozwiązania zastosowane w seryjnych MC.200 pogarszały komfort lotu i osiągi, ale zmian dokonano na wyraźne życzenie pilotów.

Zaprojektowany przez szefa biura konstrukcyjnego firmy Aeronautica Macchi dr. Mario Castoldiego, prace nad nim rozpoczęły się wiosną 1935 roku. Sam Castoldi wcześniej konstruował wodnosamoloty biorące udział w wyścigach o Puchar Schneidera, odniosły one tam wielkie sukcesy, przyczyniły się do tego nowe rzędowe silniki Fiata, dla Regia Aeronautica już ich zabrakło. Pod koniec roku projekt był już ukończony. Nim powstały prototypy Ministerstwo… rozstrzygnęło konkurs na nowy myśliwiec na korzyść Fiata G.50. Prac jednak nie przerwano, liczono na przekonanie włoskich władz do nowego myśliwca lub na zamówienia zagraniczne.

Od wiosny 1936 roku był on systematycznie modyfikowany. W październiku 1937 Castoldi udał się na II Międzynarodowy Salon Lotniczy w Mediolanie. Podglądał tam zagraniczne konstrukcje oraz konkurencyjny G.50. Inżynier Castoldi uznał myśliwiec Fiata za mało perspektywiczny, wysłał w tej sprawie list do władz Regia Aeronautica, zachwalając przy tym swój projekt.

Prototyp oznaczony M.M. 336 (zbudowano też drugi prototyp M.M. 337 oblatany w maju 1938 r.) został oblatany 24 grudnia 1937 roku przez szefa pilotów Macchi Giuseppe Burei. Próby wykazały, że jest to wytrzymały, zwrotny samolot o dużej prędkości wznoszenia i nurkowania. 1 marca 1938 odbyła się prezentacja przed min. gen. bryg. Ferdinando Raffaelli, pilotem ze służb technicznych Sztabu Głównego Regia Aeronautica. Burei był zaangażowany w obloty dwóch cywilnych łodzi latających, dlatego za sterami zasiadł inż. Ambrogio Colombo, niedawny pracownik Bredy, pokłócił się jednak z jej kierownictwem i odszedł. Był to niebywale utalentowany pilot, mistrz akrobacji, znakomicie nadawał się do powierzonego zadania. Prototyp uzyskał bez żadnych trudności w locie nurkowym prędkość 805 km/h (jak na tamte czasy wynik wyjątkowy), a w locie poziomym 500 km/h. Próba wypadła więc fantastycznie. (CDN.)