Statek szpitalny „Arno” podczas wojny. Incydent z niefajnym i nieosądzonym atakiem, jednym z kilku, na włoską jednostkę tego rodzaju. W innych przypadkach robiono to z pełną premedytacją, np. by przeciążyć włoskie linie kolejowe. Przykre to, zwłaszcza, że Włosi w tej wojnie grali raczej fair.
W dniu 9 września 1942 roku statek szpitalny „Arno” (parowiec, 8024 BRT, zbudowany w 1912 dla firmy Società Anonima di Navigazione Lloyd Triestino di Trieste, w roli jednostki pomocniczej zarekwirowany przez Regia Marina), dowodzony przez pochodzącego z Palermo Giovanniego Luisi, opuścił Neapol i skierował się do Tobruku. Na pokładzie statku znalazł się dyrektor wojskowej morskiej służby ratunkowej (mniej więcej, w oryginale: direttore della Sanità militare marittima) tenente generale medico Gregorio Gelonesi, który miał dokonać inspekcji, ponadto trochę Niemców, częściowo personelu medycznego. Zdarzały się sytuacje, że na statki szpitalne okrętowali się niemieccy oficerowie, którzy pragnęli szybko i bezpiecznie dotrzeć do swoich jednostek, taka sytuacja była pogwałceniem prawa międzynarodowego (czyżby włoscy oficerowie unikali takich sytuacji?). W sumie na pokładzie znalazło się około 180 osób (20 oficerów, 104 podoficerów i marynarzy, 15 lekarzy, 8-12 pielęgniarek Czerwonego Krzyża, a resztę stanowił niemiecki personel wojskowy). Ponadto na pokładzie znalazło się kilka ton materiałów sanitarnych dla Afrika Korps.
Około godziny 0.45 10 września, na pozycji 33°14’ N i 23°23’ E, 62 Mm od Tobruku, w „Arno” trafiła torpeda zrzucona z pokładu brytyjskiego samolotu torpedowego. Włoski statek szpitalny był oświetlony zgodnie z postanowieniami Konwencji Haskiej. Torpeda uderzyła w dziób, w rejon ładowni nr. 1, gdzie swoje koje miało 28 lekarzy i marynarzy. Tylko jeden mężczyzna przeżył wybuch i gwałtowne zalanie pomieszczenia przez wodę. Na pokładzie „Arno” nie dostrzeżono samolotu aż do momentu uderzenia torpedy. Trafienie spowodowało gwałtowną eksplozję i potężną kolumnę wody, która podniosła się obok statku. Dopiero teraz dosłyszano odgłos oddalającego się silnika. Samolot skrył się w ciemnościach, żegnany przekleństwami miotanymi ku niemu z pokładu włoskiego statku.
Wszystkie światła były jeszcze zapalone, gdy „Arno” już tonął. Uruchomiono sygnał nakazujący opuszczenie pokładu. Podczas ataku uszkodzona została antena radiowa, przez co nie wysłano sygnału SOS. Załoga i personel medyczny, przy zachowaniu spokoju i porządku, opuściła tonący statek na dziewięciu szalupach. Postawa sióstr Czerwonego Krzyża została przy tej okazji opisana jako „wzorowa”. O 2.00, gdy wydawało się, że „Arno” utrzymuje się na wodzie, grupa ochotników, oficerów i palaczy, postanowiła powrócić na pokład. Włączono pompy i starano się zatkać w jakiś sposób dziurę wybitą w kadłubie przez torpedę. Starania okazały się bezskuteczne, o 9.50 ponownie opuszczono pokład. O 10.20, po ośmiu godzinach agonii, „Arno” skrył się w głębinach. Miejsce zatonięcia statku znajdowało się 80 Mm od Tobruku i 40 Mm od Ras el Tin (zapewne przylądka).
Stary torpedowiec „Generale Antonino Cascino” przyszedł na ratunek rozbitkom, podejmując całą załogę, z wyjątkiem 27 osób poległych w czasie ataku. Okręt bezpiecznie odstawił nieszczęśników do Tobruku. 18 września personel „Arno” został odwieziony do Włoch przez statek szpitalny „Gradisca”.
Linią obrony aliantów w tej sytuacji jest przechwycona i rozszyfrowana niemiecka wiadomość o przejściu „Arno” z kilkoma tonami zaopatrzenia do Afryki, podejrzewano, że mogą to być materiały wojskowe.
„Arno” wykonał 49 rejsów z transportem medycznym i rannymi oraz osiem ratunkowych, podczas których przewożono i leczono 17.262 chorych oraz 6.133 rannych i rozbitków. Na cześć dzielnej jednostki nakręcono film „La nave bianca” (biały statek, fragmenty są na YT).
Na „Arno” zginęli:
Vittorio Alessio, lekarz
Guglielmo Belli, lekarz
Giovanni Bonomo, lekarz, ur. maj 1917
Dino Burroni, lekarz, ur. wrzesień 1920
Concetto Cantarella, lekarz, ur. styczeń 1921
Luigi Casaluce, lekarz, ur. styczeń 1920
Vincenzo Denaro, lekarz, ur. 1920
Umberto Di Martino (lub Dimartino), lekarz
Antonio D’Incecco, marynarz, ur. marzec 1922
Salvatore Gambino, marynarz, ur. październik 1917
Bruno Gregori, lekarz, ur. styczeń 1917
Giovanni Lentini, lekarz, ur. maj 1920
Mario Leone, lekarz, ur. maj 1920
Giulio Migliorati, lekarz
Giuseppe Napolitano, lekarz
Erminio Orrù, marynarz, ur. marzec 1917
Bruno Palazzo, lekarz, ur. styczeń 1921
Giovanni Plamisano, lekarz, ur. maj 1918
Francesco Pisano, lekarz, ur. wrzesień 1920
Mario Previsani (lub Travisani), lekarz, ur. maj 1921
Francesco Rieco, lekarz, ur. wrzesień 1917 w Neapolu
Francesco Romano, marynarz, ur. wrzesień 1919
Sigfrido Sangiorgi, lekarz, ur. styczeń 1918
Romeo Troiano, lekarz, ur. czerwiec 1921
Marcello Valenta, lekarz, urodzony w Visinada 13 marca 1916
Beniamino Zurlini, lekarz, ur. maj 1920
Edgardo Wanderlingh, lekarz
Uwaga! Wszystkie osoby opisane jako „lekarz” mogą być równie dobrze sanitariuszami/pielęgniarzami, chodzi o włoskie słówko „infermiere”. Młody wiek tych osób wskazuje, że mogłem pomylić się przy tłumaczeniu.