Wojna Mussoliniego

Eskorta przy niemieckich i włoskich Ju 87 była bardzo częstym zadaniem włoskich myśliwców z 153. Gruppo/53. Stormo C.T. Kolejne fragmenty monografii tegoż pułku.

Kilka lotów eskortowych przy Stukasach wykonano w rejonie Bir el Gobi 7 grudnia 1941 r. Pierwszy miał miejsce pomiędzy 10.50-12.45 i zaangażował 10 MC.200 z 153. Gruppo. O 11.55 formację zaatakowała duża grupa alianckich myśliwców. Walka trwała 20 minut, a jej efektem było zgłoszenie przez Włochów sześciu zestrzeleń za cenę trzech Macchi z 372. Sq. Czwarty myśliwiec, pilotowany przez Ten. Cesare Marchesi, lądowała awaryjnie w rejonie Acromy i został skreślony ze stanu. Pomimo ciężkich uszkodzeń do Gazali zdołał powrócić M.llo. Rocchetta. Do jednostki nie powrócili wszyscy zestrzeleni piloci: Cap. Armando Farina (d-ca 372. Sq.), S. Ten. Guido Sturla i Serg. Magg. Rino Lupetti.

Tego dnia dwie maszyny stracił 1. Sgn SAAF, który latał na myśliwcach Hurricane II, a kolejne trzy zostały uszkodzone; No 274 Sqn stracił trzy samoloty, jednak wszystkie przypisano na konto Bf 109 z JG 27. O 19.00 siedem Macchi z 153. Gruppo asystowało bombowcom nurkującym atakującym dwa krążowniki Royal Navy w pobliżu wybrzeży Libii. Ostatnią aktywności dywizjonu był lot patrolowy jednej „Saetty” z 373. Sq. wykonany nad Derną.

9 grudnia dziewięć bombowców Maryland z No 21 Sqn SAAF zgłosiło trafienia w samoloty znajdujące się na lotnisku w Dernie. Przechwyciły je Fiaty CR.42 i MC.200 z 153. Gruppo, które poderwano na przechwycenie. Dwa z włoskich myśliwców zdołały zająć dogodną pozycję, dziurawiąc mocno jeden z bombowców. Natrafiono na silny ostrzał obronny – wszystkich dziewięciu strzelców z wieżyczek bombowców rościło sobie pretensje do trafienia po jednym „G.50”. Żaden z włoskich myśliwców nie odniósł jednak szkód. Później tego dnia Macchi 153. Gruppo i Fiaty wykonały ogółem 21 samolotolotów podczas dwóch misji eskortowych przy Ju 87. W pierwszym przypadku sześć Macchi stanowiło osłonę podczas ataku na pojazdy na zachód od Tobruku, w drugim 10 „Saetta” brało udział w zaskakującym ataku na wrogie pojazdy – część z nich była uzbrojona – w pobliżu Bir el Gobi.

Pięć dni później piloci 153. Gruppo wykonali 29 samolotolotów. 15 MC.200 eskortowało niemieckie Ju 87 atakujące wrogie kolumny na południowy wschód od Ain el Gazala. 12 Macchi wykonało podobną misję przy niemieckich bombowcach w rejonie Gabr Saleh. 15 grudnia dywizjon wykonał kolejnych 18 samolotolotów, ponownie eskortując Stukasy. Dziesięć Macchi operowało w rejonie na południowy wschód od Ain el Gazala, a siedem na południowy wschód od El Mechili. W obu przypadkach Niemcy atakowali wrogie kolumny kierujące się w stronę Derny.

Sukces operacji „Crusader” zmusił personel 153. Gruppo do odwrotu z Derny do Sidi Magrum rankiem 18 grudnia, ale z powodu braków paliwa aktywność jednostki w oparciu o nową bazę była niewielka. Pomimo wszystko tego dnia wykonano 13 samolotolotów, w tym osiem MC.200 eskortowało włoskie Ju 87 atakujące wrogą kolumnę w rejonie Bengazi. Podczas innej misji trzy myśliwce z 373. Sq. towarzyszyło bombowcom nurkującym nad Umm er Rzem, w głębi Cyrenajki. Dwa MC.200 z 374. Sq. poszukiwały meldowanych sił brytyjskich w rejonie El Mechili.

Późnym rankiem para transportowych Ca.133 z 373. Sq. wystartowała z Derny do Sidi Magrum, na pokładach mając personel naziemny eskadry. Eskortowało je cztery Macchi, z których jeden musiał lądować na brzuchu w Bengazi z powodu awarii podwozia. Kolejnych dziewięć MC.200 pokonywało podobną trasę, ale jeden z nich lądował awaryjnie w Barce z powodu utraty oleju w silniku. Po południu trzy „Saetty” eskortowały pojazdy Osi podróżujące pomiędzy Maraua i Sidi Magrum.

Kolejnego dnia pojedynczy MC.200 z 373. Sq. patrolował wybrzeże lecąc wzdłuż Via Balbia, przelatując nad rejonem Barce-Sidi Magrum i lądując potem w En Nofila.

20 grudnia Ca.133 z 153. Gruppo, który przewoził część personelu naziemnego dywizjonu, został zaatakowany przez dwa „Hurricane’y” I z No 33 Sqn, które pilotowali Sgts Challis i Kierath. Caproni został trafiony i lądował awaryjnie 17 mil na południowy wschód od Aghedabia, tam dobiły go ogniem z broni pokładowej alianckie myśliwce. Pilot Ten. Mezzetti z 373. Sq. został lekko ranny, pasażerowie nie odnieśli obrażeń i później zostali przewiezieni do En Nofilia. Do 21 grudnia eskadra (373.) zakończyła przebazowanie, choć upłynęło tylko 24 h nim jej Macchi musiały przelecieć do Misuraty.

Ostatnie sprawne MC.200 z 153. Gruppo przekazano 8. Gruppo i niedawno przybyłemu 150. Gruppo, a personel dywizjonu repatriowano pomiędzy 26 grudnia 1941 i 2 stycznia 1942. Jednostkę zgrupowano na lotnisku Turyn-Caselle, gdzie razem z 151. Gruppo otworzył 53. Stormo, który od lutego 1941 r. formalnie nie istniał (jego dywizjony w tym czasie stawały się samodzielnymi – autonomo, a struktur pułku nie było sensu utrzymywać).

Podczas swojego pobytu w Afryce 153. Gruppo wykonał 3591 lotów operacyjnych spędzając w powietrzu 4686 godzin. Jego piloci wzięli udział w 21 walkach powietrznych zgłaszając 19 pewnych zestrzeleń i 12 prawdopodobnych. Kilkukrotnie atakowali także cele naziemne, zgłaszając m.in. zniszczenie 25 wrogich samolotów na ziemi. Liczba ta uwzględnia 19 myśliwców Hurricane i trzy Tomahawki.

Kołujący Fiat G.50. Powracamy do fragmentów monografii 53. Stormo C.T. Jesteśmy we fragmencie poświęconym 153. Gruppo w okresie Operacji „Crusader”.

W grudniu 1941 r. toczono dalsze ciężkie walki. 1 grudnia nie powrócił z misji S. Ten. Renzo Sappa z 153. Gruppo, gdy pomiędzy 8.00-9.50 patrolował na południowy wschód od Bir el Gobi.

Osiem MC.200, które eskortowały Bf 110, zostało zaatakowane przez myśliwce rozpoznane jako P-40. Dwóch z napastników zostało zapalonych przez Macchi. 12 Tomahawków z No 250 Sqn. i osiem Sea Hurricane z FAA znalazło się w tej samej okolicy około 8.15. Piloci myśliwców morskich zgłosili zestrzelenie trzech „G.50” i kolejnego prawdopodobnie. Kolejny myśliwiec określany jako „G.50” zgłosił jako prawdopodobny Sub Lt Woods, ale jego kolega z No 250 Sqn, Plt Off Adams był jedynym zestrzelonym w tym pojedynku, następnego dnia powrócił do swojej jednostki.

4 grudnia 10 myśliwców 153. Gruppo, wraz z sześcioma z 157. Gruppo, eskortowało dużą formację niemieckich i włoskich Ju 87 nad Bir el Gobi. Formację wykryły Tomahawki z No 2 Sqn SAAF, prowadzony przez kpt. I J Robbertse. Szybko dołączyły do nich myśliwce z No 112 „Shark” i 250 Sqn, piloci tego pierwszego dywizjonu zgłosili zestrzelenie czterech włoskich myśliwców (trzy G.50 i jeden MC.200). Zwycięstwa przyznano Flt Lt D F „Jerry” Westenra (dwa G.50) i Plt Offs Neville Bowker (G.50) i Neville Duke (MC.200). Duke meldował, że Macchi po długim pojedynku na niskim pułapie w końcu zderzył się z ziemią.

Capt Robbertse zgłosił ponadto zestrzelenie kolejnego G.50, a Lt J F R Dodson zderzył się w powietrzu z innym myśliwcem rozpoznanym jako Fiat. Według meldunku włoski samolot rozbił się, a na lotnisko nie powrócił także Dodson. Południowoafrykańskie raporty mówią także o tym, że myśliwiec Lt D V D Lacey został trafiony przez MC.200, gdy ten wcześniej zestrzelił dwa Stukasy. W rzeczywistości 153. Gruppo zgłosił jedynie uszkodzenie czterech swoich Macchi i ranę odniesioną przez Ten. Felice Mezzetti (ranny w prawą piętę). Wszystkie myśliwce dywizjonu powróciły do Derny. Mniej szczęścia miał 157. Gruppo, który stracił dwa MC.200 i poległego S. Ten. Arrigo Zancristoforo z 384. Sq., którego zestrzelił Plt Off Duke. Piloci 11 G.50 z 20. Gruppo, którzy eskortowali Stukasy nad Gabr Saleh, zgłosili zestrzelenie trzech Tomahawków i jednego Hurricane’a za cenę stracenia jednego Fiata.

Następnego dnia 14 MC.200 z 153. i 157. Gruppi, którym towarzyszyło 14 G.50 z 20. Gruppo, sprawowało bliską eskortę przy 40 włoskich i niemieckich Ju 87, w tym dziewięciu „Picchiatelli” z 239. Sq., które miały atakować cele w rejonie Taieb el Esem-Bir el Gobi. Górną eskortę stanowiły Bf 109 F z I. i II./JG 27. Piętnaście mil na południe od El Adem formacja Osi napotkała 10 Tomahawków z No 112 Sqn i 12 z No 250 Sqn, które prowadził Sqn Ldr Clive R „Killer” Caldwell. Doszło do zaciętej bitwy powietrznej, wynikiem której było zgłoszenie przez pilotów RAF 18 zestrzeleń, kolejnych czterech prawdopodobnych i sześciu uszkodzeń. Zgłoszenia te bardzo różniły się od faktycznych strat poniesionych przez maszyny Osi. Caldwellowi przyznano zestrzelenie pięciu Stukasów, w tym dwóch włoskich. Trzeci włoski bombowiec był ciężko uszkodzony i lądował awaryjnie na pustyni. Trzy inne włoskie Ju 87 miały uszkodzenia od ognia z ziemi.

Ponadto Sgt Bob Whittle z 250 Sqn zgłaszał dwa pewne Ju 87 i kolejny prawdopodobny, Plt Off Neville Bowker z 112 Sqn uszkodzenie G.50 i zestrzelenie trzech Ju 87, Plt Off Jack Bartle rościł sobie prawo do zestrzelenia G.50 i Ju 87, Flt Lt C F Ambrose G.50 i MC.200 jako prawdopodobne i Plt Off J P Sabourin złaszał po jednym Bf 109 i G.50 pewnym oraz uszkodzenie dwóch Bf 109 i kolejnego G.50. RAF stracił pięć Tomahawków, zginęli sierżanci Gilmour i Greenhow z No 250 Sqn. (dywizjon stracił ogółem cztery myśliwce). Piątym zniszczonym Tomahawkiem był AN337/GA-F z No 112 Sqn, pilotowany przez Nevilla Duke’a. Lekko ranny rozbił swój myśliwiec podczas lądowania w Tobruku.

Pomimo brytyjskich roszczeń, żaden z włoskich myśliwców nie został zestrzelony w tym starciu. Piloci Regia Aeronautica sami zgłosili 10 zwycięstw powietrznych. Kilka G.50 zostało trafionych, a jeden pilot był lekko ranny. Uszkodzony został także pojedynczy MC.200 z 153. Gruppo. Nieznany z nazwiska pilot lądował z przestrzeloną chłodnicą w Ain el Gazala.