Śmierć generała Baldessare
Czołg Valentine oglądana przez bersalierów. UWAGA! Bardzo ważna zmiana w organizacji pracy strony – w większości przypadków wpisy będą ukazywać się w weekendy. W tygodniu skupiam się całkowicie na pracy.
26 czerwca 1942 Rommel wydał rozkazy do natychmiastowego ataku na Mersa Matruh. XX KA, z dywizjami „Ariete” i „Trieste”, miał wspierać DAK, który miał zaatakować w centrum brytyjskiej obrony po obu stronach Minqar Qaim, podczas gdy niemiecka 90. Dywizja Lekka miała okrążyć samo Mersa Matruh. Dywizja „Littorio” była rezerwą, gotową w każdej chwili wykorzystać sukces na którymkolwiek z kierunków. W tej chwili XX KA meldował ledwie 44 M14 gotowe do boju, poniesiono bowiem duże straty w wyniku awarii i nalotów wrogiego lotnictwa. Jeszcze podczas ostatnich przygotowań Włosi ponieśli dużą stratę. O 10.30 gen. Baldessare (d-ca XX KA) był jak zwykle przy wysuniętych elementach swoich wojsk. W rejonie Bir el Kanayis wizytował wysuniętą kolumnę Dywizji „Trieste”, w dwóch samochodach sztabowych podróżował z gen. Guido Piacenza, dowódcą artylerii korpusu, oraz płk Vittorio Raffaelli, dowódcą wojsk inżynieryjnych. Nadeszły raporty o obecności w okolicy brytyjskiej 7. DPanc., którą Baldessare chciał zlokalizować i zaatakować.
Cztery minuty później nad kolumną zjawiła się formacja alianckich myśliwców bombardujących. Ich piloci dostrzegli samochody sztabowe i zrobili nawrót, by je zaatakować. Włoscy kierowcy próbowali uniknąć ataku, ale samoloty zrzuciły bomby, które wyrzuciły oba samochody w powietrze. Piacenza zginął na miejscu, Baldessare i Raffaelli odnieśli śmiertelne rany, ten drugi zmarł kilka chwil później. Jeszcze przytomnego Baldessare odwieziono do szpitala Dywizji „Ariete”, którą wcześniej dowodził. Pomimo udzielenia mu wszelkiej możliwej pomocy generał zmarł. Nawet na łożu śmierci jego największą troską były losy jego podwładnych. W ostatnich chwilach życia wezwał dowodzącego „Ariete” gen. Giuseppe De Stefanisa i przekazał mu dowodzenie korpusem. Baldessare zmarł ok. 14.00 26 czerwca. Strata tych oficerów była wielkim ciosem dla Włochów, zwłaszcza Baldessare, który wzorowo dowodził korpusem w okresie majowo-czerwcowych walk.
Śmierć Baldessare i będąca jej konsekwencją reorganizacja dowodzenia znacznie opóźniły postępy korpusu. XX KA przejął De Stefanis, a „Ariete” jego zastępca gen. Francesco Arena. Włosi spóźnili się podczas ataku Rommla na Mersa Matruh, ale nie byli w tym odosobnieni. Braki paliwa i ataki z powietrza spowodowały poślizg w ataku DAK i XX KA. Włosi i Niemcy starli się z 4. BPanc. pod Kanayis, niszcząc wspólnie 18 jej czołgów. O 17.00 XX KA nadal znajdował się na zachód od Kanayis, będąc nieco w tyle za prawym skrzydłem 15. DPanc. Natarcie Osi nie ruszyło aż do późnego wieczora.
Główny szturm Mersa Matruh rozpoczął się od rana 27 czerwca. „Littorio” wsparła 21. DPanc. i 90. DLekk. na północy, reszta XX KA wspierała 15. DPanc. na południu. Południowe ramie natarcia szybko wyhamowało, gdy 15. DPanc. wpadła na 4. BPanc. i 7. BZmot. na szlaku Siwa. Z pomocą przyszedł włoski XX KA i po południu wspólnymi siłami odrzucono Brytyjczyków w stronę Bir Khalda. W tym czasie na północy, mająca ledwie 21 czołgów 21. DPanc. znalazła się za pozycjami nowozelandzkiej 5. BP w rejonie Minqar Qaim, 90. DLekka. omijała Mersa Matruh, by osiągnąć drogę nadmorską na wschód od miasta, a wspierająca je „Littorio” osiągnęła Bir Shineina. Pod koniec dnia wojska Osi wdarły się głęboko w alianckie linie, ale były rozciągnięte i nie miały z sobą kontaktu. Na północy 90. DLekk. znalazła się na drodze nadmorskiej, „Littorio” ok. 16 km na zachód od niej, a 21. DPanc. o 8 km na południe od Włochów. Na południu 15. DPanc. i XX KA znajdowały się 8 km na zachód od Bir Khalda. Brytyjczycy nie byli najwyraźniej świadomi, jak słabe są wojska Osi, i nakazali odwrót celem uniknięcia okrążenia. Nocą zwinęli swoje pozycje i rankiem osiągnęli Fuka. Wyjątkiem był brytyjski X KA, do którego rozkaz nie dotarł i pozostał on w Mersa Matruh.