Skromne łupy sommergibili
W związku z brytyjskimi działaniami przeciwko wojskom Vichy w Syrii, Maricosom (dowództwo włoskich okrętów podwodnych) wysłało sommergibile „Jantina”, „Dagabur” i „Ondina” na polowanie wzdłuż wybrzeża syryjsko-palestyńskiego. Spodziewano się tam zastać nasilony ruch morski aliantów.
„Ondina” (tenente di vascello Corrado Dal Pozzo) wyruszył 17 czerwca, jego rejonem operacyjnym był obszar pomiędzy Cyprem i Aleksandrią. Około 20.00 20 czerwca 1941, 25 Mm od Przylądka Apostolos Andreas na Cyprze, „Ondina” dostrzegł, a o 21.33 zatopił trzema torpedami wystrzelonymi z dystansu 1000 m turecki parowiec „Refah” (3805 BRT). Torpedy trafiły w śródokręcie, doszło do wybuchu kotłów, po czym statek zatonął. „Refah” nie posiadał wymaganych znaków rozpoznawczych jednostki neutralnej, Del Pazzo uznał go za brytyjski czarter.
11 czerwca z Sycylii na wody w rejon Hajfy wyruszył okręt „Jantina”. Jednak po czterech dnia na pokładzie doszło do awarii silników, jednostka musiała zawinąć na Leros. 21 czerwca zakończono naprawy. Okręt wysłano teraz na egipskie wody. O 5.45 27-go, gdy tylko dotarł do wyznaczonego obszaru, jedną torpedą zaatakował obiekt rozpoznany jako niszczyciel Typu H. Włosi słyszeli eksplozję, jednak nie przypisano im żadnego zatopienia. Narazili się za to na dwudniowy pościg z użyciem bomb głębinowych. Ciężko uszkodzony okręt ponownie wrócił na Leros.
18 czerwca z Messyny wyszedł „Salpa” (tenente di vascello Renato Guagni), który miał patrolować wzdłuż wybrzeża Cyrenajki, pomiędzy Ras Uleima i Marsa Matruh, niebawem utracono kontakt radiowy z okrętem. Okoliczności utraty tej jednostki stały się jasne dopiero po wojnie. 27 czerwca 1941 zatopiono wspominany włoski okręt podwodny. Dokonał tego w nawodnej walce brytyjski odpowiednik HMS „Triumph”. Po dostrzeżeniu Włochów okręt brytyjski wynurzył się o 8.11, otwierając ogień z armaty pokładowej i karabinów maszynowych Lewis, dystans wynosił 1370 metrów. Załoga „Salpa” próbowała odpowiedzieć ogniem, ale celny ogień Brytyjczyków zmusił marynarzy do porzucenia działa i zejścia pod pokład. Włoski okręt został unieruchomiony i zaczął tonąć rufą. „Triumph” podszedł na 550 m i o 8.18 wystrzelił dwie torpedy. Drugi strzał okazał się celny, „Salpa” zniknął w ogromnej kolumnie wody i dymu, a jego szczątki zostały rozrzucone po okolicy. Sommergibile natychmiast zatonął na pozycji 32°05′ N i 26°47′ E, 20 Mm na północ od Sidi Barrani. „Salpa” poszedł na dno wraz z całą załogą – dowódcą, czterema innymi oficerami oraz 42 podoficerami i marynarzami. Z dniem 20 lipca załogę okrętu uznano za zaginioną.
W czerwcu 1941 r. spadło zaangażowanie sommergibil w centralnej części basenu Morza Śródziemnego, miało to oczywisty związek z udanym podbojem Krety. Okręty angażowane były teraz zwłaszcza we wschodnim rejonie akwenu. Ilość wykonanych patroli była identyczna do tej z maja. „Alagi”, „Axum”, „Jantina”, „Salpa”, „Uarsciek” i „Tembien” zostały zaangażowane, pomiędzy 5 a 30 tego miesiąca, na wodach pomiędzy Tobrukiem i Aleksandrią. 14 misji na wodach włoskich wykonały stare okręty „H1”, „H2”, „H4”, „H6” i „H8”. W pierwszej połowie roku sommergibili przewiozły w 13 misjach 1014 t materiałów.
Między 3 a 14 lipca „Malachite” i „Ametista” operowały na północ od Ras Azzas, 50 Mm na wschód od Tobruku. Sommergibili bezskutecznie atakowały dwie grupy brytyjskich okrętów. Następnie w tej okolicy zjawił się „Settembrini” (capitano di corvetta Alcide Bardi). Nocą 10-go na pokładzie „Settembrini” dostrzeżono dwa duże motorowce, kolejnej nocy zaś dwa niszczyciele, które poruszały się zbyt szybko, by stać się celem ataku. 13 lipca ten sam okręt bezskutecznie atakował kolejny niszczyciel. Sukces przyszedł o 1.35 16 lipca, wówczas „Settembrini” zaatakował przy użyciu armaty i jednej torpedy mały zbiornikowiec (700 BRT), który na koniec został staranowany, by szybciej zatonął. Był to jedyny sukces włoskich okrętów podwodnych w tym miesiącu. Pod koniec miesiąca w tym rejonie operowały jeszcze „Squalo”, „Narvalo”, „Dagabur” i „Uarsciek”.
Między 4 a 18 lipca „Alagi”, „Diaspro” i „Corallo” operowały na południowy-zachód od Sardynii, co miało związek z aliancką operacją „Substance”. Pierwsze dwa operowały bardziej na wschodzie, próbując odnaleźć statki zmierzające na Maltę. „Diaspro” odkrył przeciwnika i przekazał jego pozycję, w wyniku czego z Trapani wyszły w morze „Bandiera”, „Manara”, „Dessiè” i „Settimo”. Okręty zajęły wyznaczone im pozycje pomiędzy Pantellerią i Maltą.
5 lipca na Morzu Egejskim stracono sommergibile „Jantina”. Uszkodzony w poprzednim miesiącu okręt powracał w wynurzeniu do Włoch, gdzie miał przejść prace remontowe w Neapolu. O 18.45 „Jantina” został dostrzeżony i zatopiony przez brytyjski okręt podwodny „Torbay”. Anglicy wystrzelili sześć torped, Włosi zdołali je dostrzec, ale na manewr nie było już czasu. Dwie torpedy okazały się celne, uderzyły w dziób i śródokręcie włoskiego okrętu. „Jantina” poszedł na dno w mniej niż minutę na pozycji 37°21’ N i 25°20’ E, na wodach okalających wyspę Mykonos. Guardiamarina Giadrossi oraz pięciu podoficerów lub marynarzy, którzy znajdowali się na pokładzie, zostało wyrzuconych do wody siłą wybuchu. Ta szczęśliwa szóstka zdołała dopłynąć na Mykonos. Z okrętem na dno poszedł dowódca capitano di corvetta Vincenzo Politi, trzech innych oficerów oraz 38 podoficerów i marynarzy. W tym miesiącu aktywność wrogich sił podwodnych na wodach greckich wyraźnie wzrosła.
21 lipca niszczyciel HMAS „Nestor” eskortował konwój WS-9C na Morzu Śródziemnym w ramach operacji zaopatrzeniowej dla Malty „Substance”. Podczas niej, 21 lipca, osłaniając lotniskowiec HMS „Ark Royal”, był atakowany przez włoski okręt podwodny „Diaspro” koło Bougie, lecz torpeda chybiła.
Aktywność włoskich okrętów podwodnych w lipcu 1941 r. uzupełniają działające w oparciu o bazę na Leros, patrolujące na Morzu Egejskim „Galatea”, „Sirena” i „Jantina”.
Przypominam, że książka „Betasom. Włoska broń podwodna w bitwie o Atlantyk 1940-1945” jest dostępna w nowej cenie 30 zł na moim Allegro: https://allegrolokalnie.pl/…/betasom-wloska-bron…
Wspomóż autora za pośrednictwem Patronite:
https://patronite.pl/WojnaMussoliniego