Wojna Mussoliniego

Włoski Legion Ochotniczy:

We wrześniu 1943 Reichsführer SS Heinrich Himmler zawnioskował o utworzenie włoskiej jednostki w ramach Waffen-SS. 24 września 1943 Himmler wysłał w tej sprawie rozkaz do Grupenführera Karla Wolfa. 2 października 1943 Wolf i Gotlob Berger zaproponowali „program wcielenia włoskich jednostek milicji w skład Waffen-SS”, zgodzili się na to Hitler i Mussolini. W listopadzie 1943 powstaje Italianische Freiwilligen Verland(Legione SS Italiana), liczy on ponad 15 000 Włochów, wielu z nich służyło wcześniej w Rosji w 6 pułku bersaglieri mjr Guido Fortunato. Zgłaszają się wielu Włochów z okolic Genui, członków Partii Faszystowskiej oraz żołnierze rozbrojeni po kapitulacji i ci internowani w Niemczech. Lepszy żołd i wyżywienie sprawia, że do włoskiego SS jest więcej ochotników niż do Czarnych Brygad formowanych przez RSI. Początkiem jego formowania jest wysłanie 1500(3000?) żołnierzy i oficerów na poligon w Munsingen. Stamtąd przerzucono ich do północnych Włoch, gdzie zwalczali partyzantkę. 8600 żołnierzy ćwiczy na poligonie w Dębicy i w kraju, na poligonie w okolicy Ferrary. Podczas szkolenia zanotowano 13 wypadków śmiertelnych. Większość ochotników pochodzi z roczników 1924/1925

Dowódcy:

SS-Brigatenführer Peter Hansen-od 28 października 1943 (w dniach 28 października 1943 – 6 grudzień 1943 w zastępstwie Hansena SS-Standartenführer Gustav Lombard).

Batalion „Dębica”:

Drugą włoską jednostką SS był batalion powstały na poligonie SS w Dębicy na obszarze Polski. W skład batalionu wchodzili żołnierze walczący w Dywizji Pancernej „Lombardia”(31 batalion pancerny tej dywizji) i Dywizji Strzelców Alpejskich „Julia”. Jednostka uzyskała gotowość operacyjną w marcu 1944. Batalion bierze udział w akcjach antypartyzanckich na obszarach leżących na południe i zachód od Turynu. Następnie trafia na front pod Anzio, kolejne walki toczy na północ od Rzymu oraz na „Linii Gotów” pod Florencją. Batalion nominalnie składa się z 20 oficerów i 571 podoficerów i szeregowych. We wrześniu 1944 formalnie przydzielono go do Waffen-Grenadier Brigade der SS.

1 Brygada Szturmowa Włoskiego Legionu Ochotniczego:

Od stycznia 1944 Włoski Legion Ochotniczy przemianowany został na 1 Brygadę Szturmową Włoskiego Legionu Ochotniczego. Od marca 1944 nazwa jednostki to 1 Italianische Freiwilligen Sturmbrigade Milizia Armata lub włoska nazwa Prima Brigata d’Assalto della Legione SS Italiana. Od czerwca 1944 jednostka występuje pod niemiecką nazwą 1 Sturmbrigade Italianische Freiwilligen Legion – 1 Brygada Szturmowa Ochotniczego Legionu Włoskiego. Legion formalnie należy do SS, ale nie wchodzi w jej skład. Po ciężkich i zażartych walkach pod Anzio (wiosna 1944) włoskie SS zostało wyróżnione przez Himmlera, który w czerwcu 1944 wydał pisemny rozkaz: „Za swoje męstwo i poświęcenie dla sprawy Brygada Szturmowa Włoskiego Legionu Ochotniczego otrzyma odtąd czarne kołnierzyki i szlify niemieckiej SS oraz podzieli prawa i obowiązki tejże”. Do tej pory Włosi nosili czerwone ozdoby na kołnierzu. Trwa werbunek na terenach RSI, jeden z plakatów nawołuje: „Wezwanie włoskiej SS do Obrony Kraju: Ochotnicy! Dumne bataliony ochotniczych legionów włoskich SS, walczących bohatersko ramię w ramię z dzielnymi żołnierzami naszego przyjaciela, Niemiec, wzywają was do obrony świętej ziemi naszej ojczyzny”. Dla włoskiego SS zorganizowano ośrodek rekonwalescencyjny w luksusowych warunkach w prywatnej klinice nad jeziorem Maggiore w Casa di cura Rovetta. Oficerom wynajęto luksusowy hotel.

1 (włoska) Brygada Grenadierów Waffen-SS:

7 września 1944 jednostkę przemianowano na (9?) Waffen-Grenadier Brigade der SS (Italianische Nr 1) – 1 (włoską) Brygadę Grenadierów Waffen-SS. W jej skład włączono także batalion SS „Dębica”. W grudniu 1944 w jednostce służy ok. 15 000 ludzi. 10 lutego 1945 Brygadę rozbudowano do 29 Dywizji Grenadierów Waffen-SS (1. włoskiej). W momencie przeformowania liczy ok. 6800 żołnierzy.

Dowódcy:

SS-Grupenführer Otto Jungkuntz – od 10 maja 1944
SS-Standartenführer Constantin Heldman – od 20 sierpnia 1944
Inspektor: Waffen-Brigadeführer Pietro Manelli

Order de bataille 1 (włoskiej) Brygady Grenadierów Waffen-SS:

-81 pułk grenadierów Waffen-SS (bataliony: I/81 “Dębica”, II/81 “Vendetta”, III/81 – rozformowany w czerwcu 1944)
-82 pułk grenadierów Waffen-SS (bataliony: I/82, II/82 i III/82)
-29 pułk artylerii Waffen SS (na początku trzy baterie, od listopada 1944 cztery baterie ; batalion I – 1 i 2 bateria, batalion II – 3 i 4 bateria)
-batalion fizylierów
-batalion przeciwpancerny(bateria dział PAK kal. 75 mm, dwie baterie dział PAK kal. 47 mm oraz dwie baterie Flak kal. 20 mm)
-kompania saperów
-kompania łączności

29 Dywizja Grenadierów Waffen-SS (1 Dywizja włoska):

1 (włoską) Brygadę Grenadierów Waffen-SS przemianowano na początku marca 1945 na 29 Dywizję Grenadierów Waffen-SS (1 włoską DGren.) – 29 Waffen-Grenadier-Division der SS (italinische Nr. 1). Numer 29 Włosi przejęli od rozwiązanej 29 (1 rosyjskiej) Dywizji Grenadierów Waffen-SS. Rosjanie walczący w Brygadzie Szturmowej RONA(Rosyjska Narodowa Armia Wyzwoleńcza) popełnili tak straszliwe zbrodnie podczas działań przeciwko partyzantom, zwłaszcza podczas tłumienia Powstania Warszawskiego, że przerażeni byli nawet niemieccy esesmani. W sierpniu 1944 zabity został(najprawdopodobniej przez Gestapo) dowódca Brygady Szturmowej RONA Bronisław Kamiński, a od sformowania rosyjskiej dywizji odstąpiono. Włoską 29 Dywizję Grenadierów Waffen-SS mieli wzmocnić nowi ochotnicy niemieccy i włosi, ale nim to uczyniono wojna się skończyła. Dywizja nigdy nie osiągnęła pełnego stanu etatowego, miała jednak więcej żołnierzy niż wiele innych zagranicznych formacji SS. Uczestniczy głównie w akcjach przeciwko partyzantom, pod koniec wojny walczy na froncie z aliantami. Część dywizji kapituluje przed wojskami sprzymierzonych, tych włoskich esesmanów, którzy poddali się partyzantom w większości stracono.

3 maja 1944 rozkazem Himmlera włoskie SS zostało ściśle połączone ze strukturami Waffen-SS. Włochów odróżnia jednak kilka szczegółów. Żołnierze walczą we włoskich mundurach. Mundury żołnierzy i podoficerów szyto we Włoszech. Oficerowie otrzymują mundury, broń osobistą i wyposażenie produkcji niemieckiej. Uzbrojenie także w większości jest włoskie. Niemcy dostarczają artylerię, karabiny maszynowe MG 42 i 34, nieliczne pistolety maszynowe MP 38 i granaty ręczne. Godłem jednostki było tradycyjne włoskie fascio, zamiast orła Waffen-SS używano godła RSI(faszystowski orzeł z fascio w szponach – na czapce i lewym ramieniu). Tekst przysięgi włoskich esesmanów brzmiał: „Składam przed Bogiem tę świętą przysięgę, że w walce dla mej włoskiej ojczyzny, pod dowództwem Naczelnego Wodza Wehrmachtu Adolfa Hitlera, będę odważnym, karnym żołnierzem i w walce tej będę przestrzegał przysięgi, aż do utraty życia”. Motto jednostki było identyczne, jak innych włoskich jednostek: „Per l’Onore e per la Vita” – „poprzez honor ,poprzez życie”(„o honor i do końca życia” – a najprawdopodobniej „honor na całe życie”?). Na pasach znalazła się jednak ogólna dewiza Waffen-SS – „Meine Ehre heisst Treue” – „moim honorem jest wierność”. Wyposażenia z włoską maksymą zwyczajnie nie produkowano. Na kołnierzach zamiast run Sig noszono włoskie fasce. Jesienią 1944 batalion „Vendetta” otrzymał prawo do noszenia patek z trzema strzałami przecinającymi koło – prawdopodobnie symbol pochodzi od jednostki która walczyła w hiszpańskiej wojnie domowej.

Dowódcy:

Oberführer SS Constantin Heldman – od 10 lutego 1945
Oberführer SS Erwin Tzchoppe – od przełomu lutego i marca 1945

Dowódcy sztabu:

SS-Sturmbannführer Georg Buchholz – ? do marca 1945
SS- Hauptsturmführer Schneider – ? do kwietnia 1945

Order de bataille 29 Dywizji Grenadierów Pancernych SS (1. włoskiej):

-81 pułk grenadierów Waffen SS „Dębica”
-82 pułk grenadierów Waffen SS „Vendetta”
-29 pułk artylerii Waffen SS
-batalion fizylierów
-batalion zapasowy
-batalion przeciwpancerny
-kompania saperów
-kompania zwiadowcza
-kompania naprawcza

24 Dywizja Górska Waffen-SS:

1 sierpnia 1944 formalnie przekształcono SS-Karstwehr-Battaillon, od 1942 roku walczący z partyzantami w północnych Włoszech i Dolomitach, w 24 Dywizję Górską Waffen-SS. Jednak nigdy nie przekroczyła ona stanu brygady. W grudniu 1944 przekształcono ją zatem w Brygadę Górską SS. 10 lutego 1945 znowu została podniesiona do szczebla dywizji. Początkowo znajdowała się pod komendą HSSPF „Adriatisches Meer” (komendanta SS i policji strefy adriatyckiej). Jednostka składa się zasadniczo z ochotników włoskich. W składzie jednostki są także Słoweńcy, Chorwaci, Serbowie i Ukraińcy. Brygada zwalcza partyzantów głownie w Istrii, wykazując się w tych działaniach sporą skutecznością. Pod koniec wojny walczy na froncie z wojskami sprzymierzonych. 8 maja 1945 poddała się Brytyjczykom. W czerwcu 1944 stan dywizji to 1811 ludzi, w grudniu 1944 3000 ludzi. (Blood w „Siepacze Hitlera” wspomina, że 24 DG wchłonęła dziewięciotysięczną brygadę włoską?)

Dowódcy:

Obersturmbannführer SS Karl Marx – od lipca 1944
Sturmbannführer SS Werner Hahn – od 5 grudnia 1944
Oberführer SS Adolf Wagner – od 10 lutego 1945

Order de bataille 24 Dywizji Górskiej Waffen-SS:

-59 pułk strzelców górskich Waffen-SS
-60 pułk strzelców górskich Waffen-SS
-24 pułk artylerii górskiej
-kompania pancerna
-bateria artylerii górskiej
-górska kompania sanitarna
-górska kompania zwiadowcza
-górska kompania saperów

Włosi w innych formacjach SS:

W lutym 1943 jednostki kawalerii podległe KSRFSS(sztab dowodzenia Reichsführera SS) połączono w Brygadę Szturmową „Reichsführer SS”. Jej stan operacyjny obejmował 94 oficerów, 438 podoficerów, 2168 szeregowców, 70 sprzymierzeńców włoskich i 5 „etnicznych Niemców” w charakterze podoficerów. Później brygadę przekształcono w 16 Dywizję Grenadierów Pancernych „Reichsführer SS”, w połowie składającą się z ochotników, w połowie z poborowych Niemców, Austriaków i folksdojczów.

Galeria – 29 Dywizja Grenadierów Waffen-SS

Bibliografia:

Chris Bishop – „Zagraniczne formacje SS”, Warszawa 2008
James Holland, „Piekło Italii”, Warszawa 2008.
Philip W. Blood, „Siepacze Hitlera”, Warszawa 2008
Leszek Molendowski, „Dywizja SS Mussoliniego – 29. Dywizja Grenadierów Waffen-SS (włoska), [w: Militaria XX Wieku nr 1(13)/2010)]