Włosi na Ładodze
Mussolini’s War series:
East Africa 1940-1941: https://www.amazon.com/dp/B08PC7FYMV
Barbarossa 1941-1942: https://www.amazon.com/dp/B09GPYLYXC
Od 25 lipca do końca października 1942 r. włoskie kutry wykonały 37 misji (podaje się też wartość 60 odbytych misji i 17 starć z przeciwnikiem). Pewnym utrudnieniem były białe noce, które nie sprzyjały działaniom włoskich MAS. Operacje wykonywały poszczególne jednostki, sekcje w sile dwóch kutrów, lub grupa licząca maksymalnie trzy MASy. Wiele z tych misji zakończyło się starciami z przeciwnikiem. Główne zadania Włochów to rozpoznanie i zakłócanie sowieckiej żeglugi. Eskortowano niemieckie i fińskie jednostki nawodne, kutry angażowano również do wsparcia działań własnych wojsk, przewożono i odbierano zza linii wroga informatorów i sabotażystów. Wiele używanych przez przeciwnika statków było płytko zanurzonymi i szybkimi jednostkami, dlatego często włoskie kutry nie zabierały z sobą torped, które stanowiły spore obciążenie i zmniejszały szybkość MASów.
25 lipca MAS 528 poszukiwał okrętu podwodnego. Pierwszego dnia operacji na Ładodze doszło do wypadku, który ograniczył siłę 12. Squadriglia. MAS 526 poważnie uszkodził dziób i trafił do remontu w Sortavala. Jednostka płynęła z Sortavala do bazy operacyjnej w Sortanlahti. Wówczas, z powodu gęstej mgły, kuter zbliżył się zbytnio do wysepki Mokerikko. Pomimo poważnych uszkodzeń MAS 526 powrócił do Sortavala, gdzie przeszedł naprawy. 29 lipca MAS 527 wykonywał misję dozorową przy własnym wybrzeżu. 31 lipca MAS 528 i MAS 529 poszukiwały okrętu podwodnego. Dodać należy, że zgłoszenie o tym, a także poprzednim, okręcie podwodnym było nierealne, włoscy historycy nazywają go urojonym lub obdarzają ciężkim do przetłumaczenia, ale dość wymownym przymiotnikiem „fantomatico”.
4 sierpnia MAS 527, 5-go MAS 529 i 8-go ponownie MAS 529 dozorowały własne wybrzeże. Także 8 sierpnia MAS 527 i MAS 528 przeprowadziły ćwiczenia na wodach jeziora. 9 sierpnia MAS 528 ponownie dozorował wybrzeże. Także 9-go MAS 527 i 529 udzielały wsparcia ogniowego własnym siłom, 11-go identyczną misję wykonał MAS 528. 13-go MAS 529 popłynął do Lahdenpohja.
Od połowy sierpnia kierowane przez Finów międzysojusznicze dowództwo dało Włochom więcej szans do walki z konwojami wroga. Efekty tej decyzji przyszły bardzo szybko. MAS 527 (sottotenente di vascello Renato Bechi) nocą 14/15 sierpnia 1942 osiągnął największy sukces 12. Squadriglia na Ładodze. Wówczas pojedynczą torpedą zatopiono kanonierkę „Bira” (typu Moskwa, 900 t). Włosi dojrzeli „Birę” wraz z trzema podobnymi jednostkami, Rosjanie wykonywali misję wysadzenia na ląd informatorów. Według innej literatury miała to być kanonierka typu Bira. 14-go MAS 527, 528 i 529, a 21-go MAS 529 wspierały desant. 21 sierpnia MAS 527 i MAS 528 przeprowadziły wolne łowy. 24 i 25 sierpnia MAS 527 i 528 ostrzeliwały Morję.
25 i 28 sierpnia MAS 527 i MAS 528 przeczesywały akwen, tego drugiego dnia MAS 528 (sottotenente di vascello Benvenuto) zatopił lichtugę. Tysiąctonowy (lub 1300 t) transportowiec przewoził na pokładzie żołnierzy, wielu Rosjan miało wówczas zginąć w wodach jeziora. Do nocy 27/28 sierpnia włoskie kutry, mające przeciąć szlak dostaw do Leningradu na południu jeziora, były eskortowane przez fińskie myśliwce. O godzinie 00.03 z pokładu MAS 528 dostrzeżono odległe o ok. 3500 m dwa holowniki, które prowadziły jednostkę długości ok. 70 m, zespół przeciwnika poruszał się z prędkością czterech węzłów. Trzeci holownik, najmniejsza jednostka, płynął przed konwojem. O 00.20, gdy dystans wynosił 1500 m, Włosi zdecydowali o ataku, torpedy nastawiono na zanurzenie jednego metra. O 00.47, 800 m od konwoju, Włochów wykryto i przywitano ogniem karabinów maszynowych. Kutry oddaliły się, ale trzy minuty później MAS 528 z dystansu 5.600 m oddał wreszcie bezbłędny strzał. Trzydzieści sekund później sowiecki statek wyleciał w powietrze.
1 września MAS 529 płynął do Lahdenpohja. W pobliżu wysepki Verkkosaari trafił na dwie sowieckie łodzie patrolowe, uzbrojone w karabiny maszynowe kal. 12,5 mm oraz działka kal. 40 mm. Rosjanie otworzyli gwałtowny ogień do włoskiego kutra. MAS odpowiedział ogniem i rozpoczął ucieczkę na dużej prędkości, wykonując przy tym wiele karkołomnych manewrów. Włosi mieli przy tym nawet celnie ostrzelać przeciwnika z działka Breda. Chwilę później interweniowały niemieckie i fińskie samoloty, które zmusiły Rosjan do ucieczki.
7 września MAS 527 wykonał misję patrolową na przeszukanie akwenu. 9-go MAS 527, a 11-go trójka MAS 527, 528 i 529 udzielały wsparcia ogniowego. 14, 26 i 28 ta sama trójka wykonywała misje na przeszukiwanie akwenu.
28 września MAS 528 i 529 (capitano di corvetta Bianchini) ruszyły na wody jeziora. O godzinie 00.10 29-go z ich pokładów dostrzeżono mały konwój. Składał się on z holownika z holowanym transportem, oraz kanonierki w roli eskorty. O 00.45 jasno świecący księżyc zdradził obecność Włochów, natychmiast z dystansu ok. 1000 m w ich stronę otworzono intensywny ogień. MASy znajdowały się w niekorzystnej sytuacji do ataku, pod gradem kul wykonały nawrót i oddaliły się z duszą szybkością, odpowiadając ogniem. W końcu MAS 529 zdołał zająć dogodną pozycję do odpalenia torped, z dystansu 1000 m wystrzelono torpedę nastawioną na jeden metr. Celem był holowany transport – trzy barki, ściśle ze sobą powiązane. Niestety, strzał okazał się niecelny.
4 października MAS 527, 528 i 529, 8. i 12. MAS 526, 528 i 529, a 17-go MAS 526, 527 i 528 wykonywały przeszukiwanie akwenu. 21-go MAS 526, 527 i 528, a dzień później MAS 526 wspierały desant na wyspę Sucho. Ten sam kuter wykonał tego dnia ostatnią misję Włochów na jeziorze – pilny przewóz rannych.
Książka Betasom do odwołania dostępna za jedyne 22,5 zł + koszty wysyłki: https://allegrolokalnie.pl/…/betasom-wloska-bron…
Wspomóż autora za pośrednictwem Patronite:
https://patronite.pl/WojnaMussoliniego
