Wojna Mussoliniego

—————————————————————-
Akapicik nieobowiązkowy dla osób zainteresowanych książką „Betasom…”. Kilka uwag/wniosków w odniesieniu do porannych informacji o tejże (http://wojna-mussoliniego.pl/?p=5819). Jeśli kogoś nie interesuje, to dwa ruchy rolką w dół i zapraszam bezpośrednio na wpis. Ciężko o konstruktywne, wnioski, gdy wpis dotarł do 1/4 czytelników fan page’a (za to dostałem maila od facebooczka: „Poznaj 3 najważniejsze wskazówki, które pomogą Ci zwiększyć ruch na stronie”, pewnie przypadkiem), ale coś już wiemy, padło kilka pytań, a wyciągnąłem także wnioski. I tak:

-Nieśpiesznie, ale książki znajdują już swoich pierwszych nabywców (zbliżamy się do liczby 50).

-Cena 57 zł tyczy się jedynie pierwszego wydania w wysokości 500 sztuk, ale jeśli będzie potrzebny dodruk, a zainteresowanie będzie mniejsze (np. dalsze 250-300 sztuk), to naturalnie i cena pójdzie w górę do ok. 70 zł/szt. A realnie oceniając obecne zainteresowanie książką, to zamkniemy się na tych 500 pierwszych egzemplarzach. Dlatego polecam rozważyć dopisanie się do listy przedpremierowej (na PW, w komentarzach, czy via mail: marek.sobski@interia.eu).

-Myślę, że wstępnie mogę zadeklarować takie terminy: od 1 lipca zbieram pieniążki i wysyłam egzemplarze przedpremierowe, a na 5 lipca wyznaczam premierę i oficjalnie wrzucam krótką zajawkę i zdjęcia książki oraz ruszam ze sprzedażą tych egzemplarzy, które do tego czasu mi pozostaną (w razie dużego zainteresowania robimy dodruk) (daty mogą ulec przesunięciu na np. odpowiednio 8 i 12 lipca).

-Fakt, że Afryka Wschodnia sprzedałaby się na pniu, a tomiki lotnicze i morskie będą miały z tym kłopot, ale nie jestem w stanie zmienić teraz kolejności, bo drukarnia już czeka.

-Cieszę się, że niektórzy sugerują, że stać ich kupić książkę i jeszcze wspomóc mnie na Patronite. Obiecuję, że możliwość rozważę, ale zrobimy to po mojemu. Na przykład 1 sierpnia rozpoczniemy ośmiomiesięczną zbiórkę w intencji wsparcia powstania pierwszego tomu Afryki Wschodniej 1940-1941 r. Pięć, no może nawet dziesięć, najhojniejszych osób otrzyma książkę za darmo i przedpremierowo.

-Na tę chwilę pod hasłem trzytomowa monografia kampanii wschodnioafrykańskiej mam na uwadze takie pozycje : 1. Ofensywa Włochów. 2. Imperium (Brytyjskie) Kontratakuje. 3. Niszczenie ostatnich garnizonów włoskich i włoski ruch oporu. Tomik lotniczy powstanie osobno, książka morska o kampanii czerwonomorskiej też, ale ta dopiero za powiedzmy 10 lat, bo niedawno pisałem o tym w Militariach i daję sobie czas na zebranie nowych materiałów.

A ponad wszystko przystępuję do realizacji mojej najważniejszej obietnicy: stronę traktuję czysto zawodowo i w każdym tygodniu będzie przynajmniej pięć solidnych wpisów (w tym nawet siedem). Życzę wielu wrażeń i miło spędzonego czasu przy zgłębianiu pełnej niesamowitego kolorytu historii militarnej Włoch pierwszego półrocza XX wieku!
—————————————————————-

25 maja 1944 r. Corpo di Liberazione Utiliego dostał rozkaz, by ruszyć naprzód (tłem jest zdobycie Monte Cassino i odblokowanie przyczółka pod Anzio przez wojska idące z południa). Czołowe patrole Alpini poruszały się szybko, choć pofałdowany teren i trudne górskie szlaki sprawiały im kłopoty i na mapie ich marsz wcale nie wyglądał imponująco. 4. pułk bersalierów, batalion 1/185. pspad., 4. pułk strzelców alpejskich i IX jednostka szturmowa (IX Reparto d’assalto; ostateczny skład CIL można podejrzeć tutaj: https://it.wikipedia.org/wiki/Corpo_Italiano_di_Liberazione) po ciężkiej walce zdobyły Picnisico (7000 stóp; coś chyba nie tak panie J.L. Ready, geograficznie pasowałoby do miejscowości https://en.wikipedia.org/wiki/Picinisco ale nadal brakuje 4500 stóp, no i druga sprawa, że w Lacjum zwyczajnie nie ma chyba tak wysokich wypiętrzeń, przynajmniej na pierwszy rzut mojego oka). W wyniku późniejszych walk CIL wdarł się w dolinę Fondillo.

Kesselring ogłosił Rzym miastem otwartym. Niemcy i faszyści z miejsca przystąpili do palenia dokumentów, tysiące pojazdów poruszało się przez miasto na północ. Filmowiec Roberto Rosselini i jego asystent Federico Fellini nie wierzyli własnym oczom. Ta dwójka i kilku ich przyjaciół już wcześniej ryzykowało życie filmując Czarne Koszule aresztujące podejrzanych, a teraz znowu wyszli z kamerą na ulice, by utrwalić dla potomnych obrazy uciekających ze stolicy faszystów. Uśmiechali się do siebie widząc dający nogę batalion policji pomocniczej (chyba chodzi o tzw. bandę Kocha). Pietro Koch wskoczył do samochodu i opuścił go dopiero w Mediolanie.

Na północ od miasta czaili się partyzanci (were in clover w oryginale, co wg. translatora oznacza, że siedzieli w koniczynach). Teraz nie uciekali od ryzyka, nie zamierzali ponownie dać zepchnąć się na wzgórza. Na różne sposoby próbowali utrudniać życie uciekającym żołnierzom Osi: urządzali pułapki, prowadzili ogień snajperski, przestawiali tablice drogowe, blokowali przejazd przecinkami etc. W Teramo partyzanci uniemożliwili niemieckim saperom wysadzenie mostu. W Subiaco zadali poważne straty jednej z kolumn.

Nieco po 6.00 4 czerwca jeepy z amerykańskimi i kanadyjskimi żołnierzami wdarła się na Via Tusculona. Chwilę później posypały się niemieckie kule, a alianccy piechurzy skryli się w przydrożnych rowach. Rozpoczęła się druga bitwa o Rzym (dużo za duże słowo).

Wydarzenia szybko przerodziły się w chaos. Faszyści próbowali wyrwać się z otaczającego ich wściekłego tłumu cywilów. Policjanci nie ufali sobie wzajemnie, mierząc do siebie z broni, ci bardziej przytomni szybko wyczuli, że teraz bardziej opłaca się być antyfaszystami. Ujawniali się partyzanci, podburzając tłum. Do miasta wchodziły oddziały partyzanckie z prowincji. Na jednej ulicy karabinierzy nadal poprawnie kierowali ruchem uchodzących Niemców, na innej karabinierzy strzelali do okupantów. Gdzie indziej grupy karabinierów ścierały się między sobą (przy okazji tego chaosu, pokuszę się o opinię, że cała włoska klasa polityczna okresu 1915-1945 roku skompromitowała się z kretesem, rząd liberalny nie potrafił wyzyskać sukcesu I WŚ i został wywieziony na taczkach przez faszystów, tym podziękowano w Dongo, zwłaszcza za udział w niechcianej i przegranej wojnie, biernie tkwiący przy silniejszych król stracił monarchię w wyniku powojennego referendum i emigrował do Egiptu, a na koniec chcieli przyjść w roli wyzwolicieli komuniści, podpalając północne Włochy i współpracując z partyzantami Tito, którzy w Istrii i Dalmacji dopuścili się czystki etnicznej, tym także podziękowano – nigdy nie doszli do władzy, a ostatnie czerwone bandy były zwalczane zbrojnie do końca lat czterdziestych).

W końcu amerykańscy żołnierze zaczęli przeciskać się przez wiwatujący tłum, choć od czasu do czasu kula snajpera zmuszała wszystkich do poszukania schronienia. Walki na małą skalę wybuchały w całym mieście, to Niemcy i faszyści próbowali torować sobie drogę ku wolności. Osaczeni Niemcy najczęściej kapitulowali, faszyści walczyli jak osaczone szczury, poddając się jedynie Amerykanom, jeśli ci obiecali nie przekazywać jeńców partyzantom. Partyzanci polowali na każdego faszystę, do strzelanin dochodziło nawet w kościołach.

Przez cały 4 czerwca 1944 r. w Rzymie padały strzały. Nikt nie jest w stanie określić ile było ofiar. Tysiące Niemców i faszystów pojmali Amerykanie i partyzanci, w tym osiem tysięcy wymagało pomocy medycznej. O świcie 5 czerwca Rzym był wolny.

22 kwietnia 1944 r. Hitler spotkał się z Mussolinim w Klessheim. W stworzonych w RSI siłach zbrojnych, GNR (odpowiednik dawnej MVSN, Czarnych Koszul), lotnictwie i marynarce było razem 270 tys. ludzi noszących włoskie mundury. Jednym z tematów rozmowy byli Włosi służący w niemieckich mundurach. Armia niemiecka przyznawała, że ponad 100 tys. włoskich hiwisów i kawisów służyło w formacjach przeciwpartyzanckich na terenie Włoch, Grecji, Albanii i Jugosławii, a pewna ilość walczyła na froncie we Włoszech. Luftwaffe miała 51 tys. hiwisów, w większości w obronie plot., w tym część broniła miast w Rzeszy. W Kriegsmarine było kilka tysięcy włoskich hiwisów, w tym tych służących na pokładach okrętów. W SS były 22 tys. hiwisów i kawisów, ale nie jest pewnym, czy liczba ta uwzględnia żołnierzy batalionu SS „Dębica” i SS Sturmbrigade „Italien”. Jednostki policyjne na ziemiach włoskich wcielonych do Rzeszy miały 3000 włoskich funkcjonariuszy. Gestapo i SD nie ujawniało takich danych, ale na ich usługach z pewnością byli Włosi liczeni w tysiącach. Ponadto liczni Włosi byli w NSKK, RAD i Organizacji Todta. Przynajmniej 190 tys. Włochów nosiło niemieckie mundury. Razem po stronie Osi było więc ok. 450 tys. Włochów. (dla porównania w połowie kwietnia 1945 r. było 130 tys. partyzantów, a pod koniec miesiąca ich maksymalna liczba – 250 tys., choć większość „partyzantów ostatniej godziny” nie zdążyła nawet raz wystrzelić do wrogiego żołnierza)

Następnego dnia Mussolini wizytował Dywizję „San Marco” (3ª divisione di fanteria di marina „San Marco”) na niemieckim poligonie. Farina (Amilcare, generał dywizji) i jego piechurzy morscy oświadczyli, że chcą wracać do Włoch i bronić swoich domów.

Dalej skracam… aż kolejny ciekawy wątek się trafia: Faszyści odkryli, że generał karabinierów Filippo Caruso w rzeczywistości był głównym przywódcą partyzantów. Poddano go torturom, zmarł niczego nie zdradzając swoim oprawcom (błąd J.L. Ready’ego: Caruso założył tzw. „Banda Caruso”, która później połączyła się z Fronte Clandestino di Resistenza dei Carabinieri – grupą oporu rekrutowaną spośród karabinierów – 30 maja 44′ aresztowała go niemiecka policja i umieściła w więzieniu SS na via Tasso w Rzymie – faktycznie brutalnie torturowany, ale potem zwolniony, a na dodatek przywrócony na głównodowodzącego karabinierami w Rzymie, zmarł dopiero w 1979 r.).

W maju 1944 r. 16 tys. żołnierzy Osi z kilku formacji antypartyzanckich przeszukało góry na północny zachód od Lago Maggiore i okrążyło resztki partyzanckiej brygady Dionigiego. Kazał on rozproszyć się swoim ludziom i spróbować przedrzeć się przez linie przeciwnika. Większość przeżyła i połączyła się później gdzie indziej, ale walki trwały przez kilka tygodni.

Także w maju, w obszarze pomiędzy La Spezią, Modeną i Montefiorino Brygada Ricci-Poppi zaatakowała niemiecki garnizon w Carradolo i zniszczyła go. Później zajęto Fanano. To rozzuchwaliło innych partyzantów i wspólnie otoczono Montefiorino, gdzie bronili się Niemcy i GNR.

Równocześnie mjr Enrico Martini-Mauri wyprowadził cztery tysiące weteranów z byłej 4. Armii z Alp Liguryjskich pomiędzy Turynem i morzem, by zaatakować tyły niemieckich i faszystowskich jednostek obrony wybrzeża. Do tej grupy szybko dołączył Giovanni Latilla dowodzący 16., 18. i 48. Brygadami Garibaldiego, czyli kolejnymi 2000 partyzantów. Część z nich była Prowansalczykami mówiącymi po włosku lub Włochami mówiącymi po francusku, a byli też mówiący po włosku Francuzi, odbicie źle nakreślonych granic (dobra, nie spróbuję wytłumaczyć myśli J.L. Ready’ego…). 21 maja partyzanci zaatakowali sztab karabinierów w Vicenzie. Tylko w maju siły porządkowe odnotowały nie mniej niż 2000 różnych incydentów z udziałem partyzantów, począwszy od uszkodzeń samochodów po szturmy na różne posterunki.