Starcie pod Ueluel
W końcu 5 grudnia 1934 roku stało się nieuniknione – około 15.30 z którejś ze stron padł strzał, przeciwnicy oczywiście do teraz oskarżają się nawzajem. Włoscy historycy wskazują, że z dużą pewnością walkę rozpoczęli najemnicy Samantara. Sami argumentują, że moment rozpoczęcia walki byłby wyjątkowo niekorzystny dla ich żołnierzy – dzień wcześniej do Uarder udał się Cimmaruta, co oznaczało, że w Ueluel nie było żadnego Włocha, czekano także na pilną dostawę amunicji, której posterunek miał mało (80 naboi na głowę). Rozpętała się strzelanina, wynikiem której była utrata 30 dubatów.
Do 16.30 dubaci w dużej mierze wystrzelali amunicję, siła ognia Somalijczyków znacznie spadła. Etiopczycy ruszyli do frontalnego ataku, a 400 ludzi fitaurari Alemaio poczęło obchodzić włoską obronę od strony lewej flanki. Groźny manewr okrążający zatrzymali dubaci obsadzający rejon drogi prowadzącej do Uarder. Wśród poległych był Alemaio. Głowna linia obrony poczęła cofać się ku osadzie. Wówczas nad polem bitwy zjawiły się trzy włoskie Ro.1, które zrzuciły bomby i z karabinów ostrzelały Etiopczyków (Przypis: według wspomnień szwedzkiego generała Virgina miało stać się tak dziesięć minut po pierwszym wystrzale, jest to jednak sprzeczne z zapisami w dzienniku bojowym włoskiego lotnictwa w Somalii). Z Uarder z pomocą wysłano także po jednej tankietce i samochodzie pancernym. Tym drugim dowodził por. Mazzei, który objął także chwilową komendę garnizonu Ueluel.
Pojawienie się włoskich pojazdów pancernych zadecydowało o losach starcia. Lancia poruszała się wzdłuż frontu, prowadząc intensywny ogień ze swoich trzech karabinów maszynowych. Tankietka ruszyła do samotnej szarży na linie wroga, wdzierając się w nie. Później wieści o niej obrońcy fortu już nie mieli. Wśród Etiopczyków wybuchła panika. Gdy nieco okrzepli skupili ostrzał na włoskich pojazdach, kilka pocisków zdołało nawet spenetrować pancerz Lancii. Opanowawszy kryzys, Mazzei zorganizował nową linię obrony, wycofaną bliżej fortu. Wieczorem nalot wykonał jeszcze pojedynczy Ro.1. Samolot por. Mastragostino powrócił z przestrzelonym zbiornikiem i z trudem wylądował w Uarder.
Nocą do Ueluel dotarł samochód ciężarowy Fiat 15ter z kpt. Cimmarutą. Natychmiast wysłano samochód pancerny po zapasy amunicji do Uarder. Sytuacja była krytyczna – każdy z dubatów dysponował już tylko dwoma-trzema nabojami. Obrońcom dopisało szczęście i ciężarówka z amunicją dotarła w porę. Cimmaruta powrócił do Uarder, zabierając na pokładzie ciężarówki rannych Somalijczyków. W międzyczasie obronę wzmocniła druga tankietka.
Nocą Etiopczycy uznali swoją porażkę i wycofali się do Ado. O świcie porucznik Mazzei postanowił ruszyć w pościg. O 6.00 pojedynczy Ro.1 zbombardował pozycje etiopskiej straży tylnej, którą stanowiła grupa Ali Nura. Z obozu w Ueluel ruszyła Lancia, tankietka i setka dubatów. Wśród pobojowiska odnalazła się także zaginiony C.V.33, którego dwuosobowa załoga zdołała wytrwać całą noc broniąc swego pojazdu. Czołg odskakiwał od Etiopczyków, po czym stawał, a jego załoga prowadziła grę nerwów z przeciwnikami, podpuszczając ich blisko, ostrzeliwując i wykonując kolejny manewr.
Bilansem starcia dla strony włoskiej była śmierć 23 dubatów i rany kolejnych 61. Na polu walki odnaleziono 113 poległych Etiopczyków, 105 karabinów, amunicję i inne zapasy, a także czworonogi i jednego osobowego Chevroleta. Liczbę rannych ewakuowanych do Ado Etiopczycy określają na 40.
Niebawem do Hararu przybyła artyleria i karabiny maszynowe etiopskiej Gwardii Cesarskiej. Zmobilizowano też regiony Hararu i Ogadenu. Pod koniec grudnia 1934 r. w południowych regionach kraju zmobilizowano 70 tys. ludzi, z czego 25 tys. znalazło się w rejonach przylegających do włoskiej Somalii. Pod koniec stycznia 1935 r. Etiopczycy sprowokowali kolejny incydent, atakując przejście graniczne Afdub (Przypis: ogółem pomiędzy 1923 i 1935 r. odnotowano 51 różnych incydentów na granicach włoskich kolonii i Etiopii). Odpowiedzią Mussoliniego była mobilizacja dywizji „Peloritana” i „Gavinana”…
CDN.
Przypominam, że książka „Betasom. Włoska broń podwodna w bitwie o Atlantyk 1940-1945” jest dostępna w nowej cenie 30 zł na moim Allegro:
https://allegrolokalnie.pl/…/betasom-wloska-bron…
Wspomóż autora za pośrednictwem Patronite:
https://patronite.pl/WojnaMussoliniego
