Być albo nie być marszałka Badoglio
Mussolini’s War series:
East Africa 1940-1941: https://www.amazon.com/dp/B08PC7FYMV
Barbarossa 1941-1942: https://www.amazon.com/dp/B09GPYLYXC
Koniec stycznia 1936 r. dla mającego swój sztab w Enda Jesus marszałka Badoglio był okresem decydującym o jego dalszej karierze. Ze względu na kryzys międzynarodowy i widmo, że nie uda się zakończyć wojny przed nastaniem pory deszczowej (co dla Włoch oznaczałoby katastrofę finansową), oczekiwano od niego zdecydowanych działań. Jednak wreszcie zdecydowanie poprawiła się sytuacja logistyczna armii inwazyjnej – gotowa była droga prowadząca z Erytrei przez rzekę Mareb na południe, rozbudowano także sieć baz zaopatrzeniowych, które wypełniły adekwatne zapasy. Włosi byli gotowi podjąć decydującą ofensywę – po linii Amba Aradam – Quoram – Desje – Addis Abeba.
Tymczasem ras Mulugeta zgromadził w historycznej prowincji Enderta około 80 tys. żołnierzy etiopskich, którzy przygotowali pozycje obronne w znajdujących się tutaj górach (liczebność Etiopczyków według danych włoskiego wywiadu. Potwierdza je A. Mockler uściślając, że połowa tej liczby znajdowała się w rejonie masywu Amba Aradam, a reszta broniła jego flanek). Ponadto nad Jeziorem Aszangie znajdowało się kolejnych 15-20 tys. ludzi, którzy w ciągu trzech do czterech dni gotowi byli przyjść mu z pomocą. W regionie Tembien pozostawały przetrzebione (ok. 30 tys. ludzi) siły rasów Cassa i Sejuma. Ostatni nieudany zryw ofensywny kosztował je jednak wiele, skończyło się zaopatrzenie, podupadło morale, a szeregi nękała plaga dezercji. Ras Immirù w rejonie Szirie pozostawał bierny ze swoimi 40 tys. żołnierzy, ale w rejonie brodów na rzece Takeze znajdowało się jeszcze 10 tys. wojowników, którzy w przeciągu kilku najbliższych dni mogli go wzmocnić.
Włoskie ugrupowanie wyglądało następująco. Na lewym skrzydle znalazły się I i III Korpusy Armijne, (cztery dywizje, grupa batalionów Czarnych Koszul, erytrejska grupa batalionów – razem 40 batalionów piechoty i 171 dział), które skupiły się w rejonie na południe od Makelie. Prawe skrzydło tworzyły II i IV KA (pięć dywizji włoskich oraz brygada erytrejska – 44 bataliony i 173 działa), skoncentrowane odpowiednio w rejonie Aksum-Adua i Dechì Tesfà. Pośrodku znalazł się Korpus Tubylczy (trzy dywizje i grupa batalionów Czarnych Koszul – 29 batalionów i 76 dział), który bronił rejonu Tembien. W drodze na front lub portu w Massawie były ponadto oddziały Dywizji Alpejskiej „Pusteria” (w całości zdążyła skoncentrować się w Makelie do czasu rozpoczęcia nowej włoskiej ofensywy) oraz Dywizja Piechoty „Assietta” (2 lutego także ona skoncentrowała się w Makelie, gdzie początkowo objęła służbę garnizonową, a przy okazji będąc rezerwą generalną) (warto nadmienić: 650 pojazdów w przeciągu 18 godzin przewiozło całą dywizję z Massawy do Adigrat i w ciągu kolejnych 20 godzin z Adigrat do Makelie). Dwie brygady erytrejskie, włoska grupa batalionów, bataliony zapasowe poszczególnych dywizji, 15 baterii artylerii pozycyjnej oraz inne jednostki odpowiadały za zabezpieczenie tyłów i szlaków zaopatrzeniowych.
Pierwszym celem dla Włochów było teraz opanowanie całego regionu Tembien, co pozwoliłoby im skrócić front oraz wbiłoby klin pomiędzy poszczególne grupy przeciwnika, co jeszcze bardziej skomplikowałoby im możliwość udzielenia sobie wsparcia. Zadanie to miał wykonać Korpus Tubylczy.
Drugim celem było objęcie w posiadanie Amba Aradam, bramy do dalszego marszu na południe. Masyw znajdował się ok. 16 km na południe od Makelie. Prawie płaski, pokryty gęstą roślinnością, rozciągał się na osiem kilometrów z wschodu na zachód i na trzy z północy na południe, osiągając 2756 m n.p.m. Północne i wschodnie stoki były strome i trudne do zdobycia. Stoki południowe i zachodnie były dużo bardziej dostępne. Okoliczny teren przecinały liczne doliny i wąwozy. Ras Mulugieta ufortyfikował się tutaj, tworząc z masywu swój główny punkt obrony, który obsadziła czwarta część jego sił. Liczne naturalne jaskinie pomagały w gromadzeniu zapasów oraz uniknięciu skutków nalotów i ostrzału artyleryjskiego. Od 27 stycznia w sztabie III KA rozpoczęto planowanie ataku na Amba Aradam.
Książka Betasom do odwołania dostępna za jedyne 22,5 zł + koszty wysyłki: https://allegrolokalnie.pl/…/betasom-wloska-bron…
Wspomóż autora za pośrednictwem Patronite:
https://patronite.pl/WojnaMussoliniego
