Reggiane Re 2005 „Sagittario” (Łucznik):
Wspaniały myśliwiec o klasie porównywalnej z Macchi C.205V. Uznawany za „najpiękniejszy samolot II Wojny Światowej”, określany też najlepszym seryjnym włoskim myśliwcem i jednym z lepszych w całym konflikcie. Skonstruowany w 1941 roku przez zespół pod kierownictwem Roberto Longhi. W grudniu 1941 przystąpiono do budowy prototypu M.M.494. Prototyp był gotowy w lutym 1942. Jego oblatanie przeciągało się ze względu na problemy z dostarczeniem silnika (w prototypie DB 605A-1), oprócz nowej jednostki napędowej samolot miał wzmocnioną konstrukcję. Pociąg z Niemiec, przewożący nową jednostkę napędową, dojechał o czasie, jednak skrzynia z silnikiem zniknęła! Nad samolotem zawisła nawet groźba zawieszenia prac. Szczęśliwie w marcu 1942 skrzynię odnaleziono na stacji w Mediolanie, w stojącym na bocznicy wagonie. Teraz należało poprawić błędy konstrukcyjne, sporządzając projekt samolotu dysponowano jedynie dokumentacją techniczną a nie samą jednostką napędową, niektóre elementy nie pasowały do siebie. 9 maja 1942 szef pilotów doświadczalnych mjr Tulio de Prato wykonał pierwsze kołowanie. 10 maja, prototyp oderwał się od ziemi i odbył pięciominutowy lot z wysuniętym podwoziem. 11 maja samolot zaliczył lądowanie na brzuchu, nie otworzyła się bowiem lewa goleń podwozia. W czerwcu 1942 samolot przeszedł próby w wojskowym ośrodku doświadczalnym w Guidonia, a w lipcu próby uzbrojenia w Furbara. „Sagittario” udowodnił swoje walory, był szybki, zwrotny i łatwy w pilotażu. W locie poziomym samolot osiągnął 678 km/h, a w locie nurkowym aż 1100 km/h (przynajmniej tak twierdził oblatywacz)! 23 września 1942 na prototypie latał ppłk Angelo Tondi, z powodu awarii silnika także ten lot skończył się awaryjnym lądowaniem. W międzyczasie wykończono drugi prototyp (M.M.495), wyposażony w docelowe uzbrojenie (trzy 20 mm działka i dwa km kal.12,7 mm, jak na włoskie standardy uzbrojenie myśliwca było potężne!). Drugi prototyp posłużył do naziemnych testów zmęczeniowych. Poddano go także testom porównawczym z nowymi myśliwcami Fiata („Centauro”) i Macchi („Veltro”). Jednak testy pokazały, że pod względem osiągów najlepszy był Macchi, drugi Fiat. Pod względem łatwości pilotażu i wyposażenia także wygrał Macchi, dwa pozostałe samoloty oceniono na identycznym poziomie. Pod względem konstrukcji i wytrzymałości Re.2005 oceniono najgorzej. W łatwości produkcji udało się wyprzedzić „Veltro”, triumfował jednak Fiat. Palmę pierwszeństwa Re.2005 zdobył jedynie w dziedzinie uzbrojenia. Do produkcji skierowano „Centauro” i „Veltro”.
27 października 1942 wpłynęło jednak zamówienie na serię zerową liczącą 16 maszyn. 18 kwietnia 1943 zamówiono serię przedprodukcyjną liczącą 18 maszyn i 750 maszyn seryjnych. Inne zakłady miały wyprodukować kolejne 1000 „Sagittario”. Można spotkać opinię, że na zamówienie wpływ mieli Niemcy, ceniący sobie wysoko ten włoski myśliwiec, lobbować w tej sprawie mieli w styczniu 1943. Niestety, piloci zgłosili zastrzeżenia co do wytrzymałości konstrukcji tylnej części kadłuba, 26 sierpnia 1943 wstrzymano loty tych maszyn. Drgania pojawiały się w nurkowaniu po przekroczeniu prędkości 660 km/h. Problemu do kapitulacji Włoch nie rozwiązano. Zmontowano jedynie serię zerową i 13 samolotów serii przedprodukcyjnej. Z prototypami i jedynym prawdziwie seryjnym egzemplarzem, dało to zaledwie 32 maszyny (Inne dane: Do kapitulacji Włoch Regia Aeronautica otrzymała 48 egzemplarzy, zbudowano 37 egzemplarzy?).
Konstrukcja całkowicie metalowa. Myśliwiec otrzymał nowe trójdźwigarowe skrzydła o eliptycznym obrysie. Każde skrzydło mieściło dwa samouszczelniające się zbiorniki paliwa – 160 i 108 litrów. Oba skrzydła stanowiły jedną część, mocowaną do kadłuba. Podwozie składane w klasyczny sposób w bok, w kierunku końcówek płata. Kółko ogonowe także chowane. Dzięki szerokiemu rozstawowi kół samolot był na ziemi bardzo stateczny i niewrażliwy na boczny wiatr (podwozie to przetestowano na Re.2002bis). Odchylana w prawo osłona kabiny, skopiowana z MC.205. Od przodu pilota chroniło 50 mm szkło pancerne, jego fotel osłaniały 8 mm blachy pancerne, a zagłówek podobna blacha o grubości 6 mm.
Pierwszą jednostką uzbrojoną w te maszyny była 362 Squadriglia z 22 Gruppo CT, broniąca Rzymu i Neapolu (lotniska Capua i Capodichino). Pierwsze maszyny jednostka dostała w maju 1943. Na uzbrojenie jednostki oddano prototyp i egzemplarze serii zerowej. Użyto ich podczas inwazji na Sycylii oraz do obrony większych miast włoskich. Amerykańskie samoloty atakowano czołowo w płytkim nurkowaniu, następnie wykonywano półbeczkę i uciekano w nurkowaniu, aby nabrać wysokości i ponowić atak. W dniu kapitulacji Włosi zniszczyli 8 „Sagittario” by nie wpadły w ręce Niemców. Dwa Re.2005 odnalezione i naprawione na lotniskach służyły w ANR w celach szkoleniowych. 8 znajdujących się w fabryce Re.2005 zarekwirowali Niemcy. Legenda głosi, że pod koniec wojny 11 „Sagittario” broniło Berlina (pod koniec 1943 roku?). „Widziano” je także w Ploeszti, miał tam się znaleźć drugi prototyp. Najprawdopodobniej jednak zajęte prze Niemców Re.2005 nigdy nie opuściły Włoch i latały w Kommando Italien. Jeden Re.2005 uruchomili Amerykanie i przetestowali, zyskał on bardzo wysokie oceny w oczach przeciwnika.
Planowano sprzedaż 50 maszyn do Szwecji, kraj ten produkował bowiem na licencji odpowiednie silniki. 2 lutego 1943 odmówiono jednak zgody na sprzedaż licencji i dwóch pozbawionych napędu i uzbrojenia egzemplarzy. 9 czerwca 1943 Mussolini wydał zgodę na tę ostatnią transakcję, ale kapitulacja Włoch pokrzyżowała te plany. Inna wersja mówi, że powodem anulowania transakcji były niskie zdolności produkcyjne i brak surowców po włoskiej stronie.
W sferze planów pozostał Re.2005 budowany z niestrategicznych materiałów. Projektowano też dwukadłubowy myśliwiec Re.2005 „Bifusoliera” o układzie podobnym do Me 109Z. Składał się on z dwóch kadłubów, jeden z kabiną pilota.
Re.2005R (Reazione) – miał osiągać prędkość maksymalną 730 km/h dzięki dodatkowemu 370-konnemu chłodzonemu cieczą silnikowi Fiat A-20, zamontowanemu w tylnej części kadłuba i napędzającemu sprężarkę układu odrzutowego konstrukcji inż. P.S. Campiniego. Projektu nie realizowano.
Napęd: 12-cylindrowy rzędowy silnik Fiat RA.1050 RC.58 „Tifone V” o mocy 1475 KM (licencyjny DB 605 A-1) z obracanym w prawo trójłopatowym śmigłem Piaggio P.2001 (P.6001?)
Prędkość: 678 km/h na wysokości 2000 m (630 km/h na 7000 m) (629 km/h na 6950 m)
Pułap: 11 500 m (11 200, 12 000, 12 192 m?)
Wznoszenie: na 4000 m w 4,40 min, na 5000 m w 5,56 min, 6000 m w 6,33 min, 7000 m w 8,15 m, 8000 m w 9,42 min
Zasięg: 980 (1070?) km (1200-1250? Te wartości zapewne z dodatkowymi zbiornikami paliwa)
Wymiary: rozpiętość – 11 m, długość – 8,85 (8,73-5?) m, wysokość – 3,15 m, powierzchnia nośna – 20,4 m kw.
Masa: 2600 kg (masa pustego samolotu), 3610 (3550?) kg (maksymalna masa startowa)
Uzbrojenie: 1 działko MG151/20 kal. 20 mm umieszczone w bloku silnika (150 nabojów), 2 działka MG151/20 kal. 20 mm (po 200 pocisków) umieszczone w skrzydłach oraz dwa km Breda-SAFAT kal. 12,7 mm zsynchronizowane i umieszczone nad kadłubem (350 nabojów na lufę) (prototyp działko 20 mm i 4 x km kal. 12.7 mm)
Udźwig bomb: 640 kg bomba na podkadłubowym zaczepie, zamiennie 240-litrowy zbiornik paliwa oraz 160 kg bomby na zaczepach podskrzydłowych, zamiennie 100 litrowe odrzucane zbiorniki paliwa.
Leksykon Uzbrojenia: Myśliwce Regia Aeronautica i ANR w latach 1923-1945
Zdjęcia: 13 zdjęć Reggiane Re.2005 „Sagittario”
Aeronautica Nazionale Repubblicana: 1 nowe zdjęcie „Sagittario” w barwach ANR