Wojna Mussoliniego

Breda Ba.88 „Lince” (Ryś):

Samolot myśliwsko-bombowy i rozpoznawczy. Z czasem dwumiejscowy samolot szturmowy. Samolot zaprojektowali Antonio Parano i Giuseppe Panzeri. Gdy samolot pojawił się w 1936 roku był obiektem krzykliwej propagandy faszystów. Opływowy, metalowy średniopłat z wciąganym w locie podwoziem z kółkiem tylnym. Prototyp z pojedynczym statecznikiem pionowym oblatał w październiku 1936 Furio Niclot Doglio, szef pilotów doświadczalnych Bredy. W kwietniu 1937 ten sam pilot ustanowił dwa światowe rekordy prędkości – 517 km/h na trasie 100 km i 475 km/h na obwodzie zamkniętym długości 1000 km. W grudniu tego roku udało się jeszcze wyśrubować te rekordy do odpowiednio – 554 km/h i 524 km/h (już z docelowymi silnikami Piaggio). To spowodowało, że wiele sobie po nim obiecywano. Prototyp był napędzany dwoma silnikami gwiazdowymi Gnome-Rhone K-14 o mocy 912,5 KM każdy. Samolot miał spełniać zadanie bombowe, szturmowe i rozpoznawcze na dużych odległościach. Po zabudowie na nim odpowiedniego wyposażenia bojowego jego właściwości lotne znacznie się pogorszyły, zaś osiągi stały się całkowicie niewystarczające. Wzrosła jego masa i opór aerodynamiczny. Stało się tak pomimo zastosowania zespołu napędowego o lepszych parametrach (silniki Piaggio) oraz podwójnego usterzenia pionowego w miejsce pojedynczego. Produkcja pod złożone zamówienia była już jednak rozpoczęta. Pierwsza seria składała się z 80 maszyn oraz dodatkowo z 8 dwumiejscowych maszyn treningowych (dwustery), trwała ona od maja do października 1939. Problemom próbowano zaradzić zmniejszając masę samolotu.

Pierwsze walki samolot stoczył w kampanii francuskiej w 1940 roku, analiza wykazała słabą skuteczność ich ataków min. na korsykańskie lotniska. Opinie te potwierdziły Ba.88 z 7 niezależnej grupy wydzielone do połączonej akcji przeciwko Brytyjczykom w Libii, wyposażenie w filtry pyłowe powodowało przegrzewanie się silników, samoloty nie uzyskiwały deklarowanej mocy. We wrześniu 1940 przerwano ich ataki na Sidi Barrani, samoloty nie mogły osiągnąć żądanej wysokości lub uformować szyku i utrzymać prędkości w zakresie połowy wielkości deklarowanych przez producenta! Do listopada 1940 większość pozostających w linii Ba 88 pozbawiono całego użytecznego jeszcze wyposażenia i pozostawiono jako fałszywe cele dla zmylenia pilotów RAFu. W tym czasie powstała kolejna partia tych maszyn – 19 w zakładach Breda oraz 48 w IMAM (Meridionali). Większość z nich trafiła prosto na złomowisko. Do tego czasu powstało 155 Ba.88.

Trzy Ba 88 zostały w 1942 roku dostosowane w zakładach Augusta do ataków na cele naziemne (jako bombowce nurkujące). Zwiększono o 2 m rozpiętość skrzydeł, silniki zmieniono na model Fiat A.74. Wzmocnieniu uległo też dziobowe uzbrojenie strzeleckie przez zabudowę 4 km kal. 12,7 mm oraz zabudowano płytowe hamulce aerodynamiczne. Samoloty te oznaczono jako Breda Ba 88M, dostarczono je 7 września 1943 do 103 niezależnej grupy bombowców nurkujących, stacjonującej na lotnisku w Lonate Pozzolo. Przez krótki okres testowali je tam piloci Luftwaffe. Później wszelki ślad po tych samolotach zaginął. Samolot ten bywa określany największym nieudacznikiem II Wojny Światowej…

Napęd: dwa 14-cylindrowe silniki gwiazdowe Piaggio P.XI RC.40 o mocy 1014,5 KM każdy
Prędkość maksymalna: na poziomie 4000 m – 490 km/h
Czas wznoszenia: na wysokość 3000 m w 7 min i 30 s.
Pułap: 8000 m
Zasięg: 1640 km
Masa: 4650 kg (pusty samolot), 6750 kg (masa samolotu do startu)
Wymiary: rozpiętość – 15,6 m, długość – 10,79 m, wysokość – 3,1 m, powierzchnia skrzydeł – 33,34 m kw.
Uzbrojenie: trzy zabudowane w dziobie na stałe strzelające do przodu km Breda-SAFAT kal. 12,7 mm i jeden zabudowany ruchomo w tylnej kabinie km Breda-SAFAT kal. 7,7 mm.
Udźwig: 1000 kg bomb mogło być przenoszone w wewnętrznej komorze bombowej, zamiennie istniała możliwość podwieszenia trzech bomb (200 kg każda), częściowo schowanych w indywidualnych zagłębieniach w dolnej części kadłuba.

Leksykon Uzbrojenia: Bombowce i samoloty szturmowe Regia Aeronautica
Zdjęcia: 7 zdjęć samolotu Breda Ba.88

Dzisiaj wyjątkowo krótko. Samolot ten nie wszedł nawet do produkcji, ale zawsze warto go poznać. Niebawem kolejny produkt zakładów Breda i pierwsze włoskie „naj”. Jednak jest to „naj” wielce niepozytywne, do tego stopnia, że ja samolotami Bredy bałbym się latać, choć może po tym doświadczeniu dali sobie spokój z przemysłem lotniczym. To już w środę!

Breda Ba.75:

Samolot zbudowano na podstawie koncepcji i konstrukcji Ba.65. Był to doświadczalny dwumiejscowy samolot szturmowo-rozpoznawczy. W 1939 roku zbudowano prototyp i poddano próbom. Ba.75, większy od Ba.65, był średniopłatem ze stałym podwoziem z kółkiem ogonowym i kołami głównymi osłoniętymi półowiewkami. Miał znacznie większą powierzchnię usterzenia i bogate oszklenie dolnej części kadłuba, umożliwiającą doskonałą obserwację pola walki.

Leksykon Uzbrojenia: Bombowce i samoloty szturmowe Regia Aeronautica
Zdjęcia: 3 zdjęcia Bredy Ba.75

Breda Ba.65 „Nibbio” (Kania):

Samolot szturmowy. Prototyp tego samolotu został zaprojektowany do pełnienia, w zależności od potrzeb, funkcji myśliwca przechwytującego, lekkiego bombowca lub maszyny rozpoznawczo-szturmowej. Prototyp jak i samoloty produkcyjne były jednomiejscowymi myśliwcami z zamykaną kabiną pilota, osłaniała ją zwężająca się ku tyłowi przeszklona owiewka. Samolot został oblatany we wrześniu 1935. Był to wolnonośny dolnopłat z goleniami podwozia chowanymi do tyłu w owiewki podskrzydłowe. Podstawowa struktura wytrzymałościowa kadłuba i skrzydeł samolotu opierała się na kratownicach z rurek wykonanych ze stali chromowo-molibdenowej. Poszycie wykonano z blach duraluminiowych z wyjątkiem pokrytego płótnem krawędzi spływu skrzydła. Początkowe zamówienie na 81 sztuk Ba 65 zostało złożone w 1936 roku. Pierwsze samoloty wyposażone były w silniki Gnome-Rhone 14K o mocy 710 KM. W lipcu 1939 zakończono produkcję drugiej serii 137 samolotów tego typu, teraz wyposażonych już w silniki Fiat A.80.

Seria 13 samolotów produkcyjnych posłużyła do wyposażenia 65 eskadry w Aviazione Legionaria, Legii Lotniczej wysłanej na pomoc gen. Franco. Wzorem prototypy były to maszyny jednomiejscowe („monoposto”) z całkowicie zakrytą, bogato przeszkloną kabiną pilota. Użyto ich do walki w okolicy Santander w sierpniu 1937, a później jednostka walczyła w rejonie Teruel i nad rzeką Ebro. Wyniesione z Hiszpanii doświadczenia wskazywały, że Ba 65 sprawdza się jedynie w roli samolotu szturmowego. Do Hiszpanii dosłano później jeszcze 10 „Nibbio”, w tym 6 już z silnikami Fiata. W maszyny te wyposażono dwa pułki szturmowe Regia Aeronautica. Po wybuchu II Wojny Światowej Ba 65 zostały skierowane do walki w Afryce Północnej. W warunkach pustynnych samolot okazał się zawodny – cechował go niski wskaźnik gotowości bojowej, wykazał się także niską skutecznością, a jego osiągi w afrykańskich warunkach były słabe. Ostatni sprawny samolot został strącony przez Brytyjczyków podczas ich ofensywy w lutym 1941.

Istniała także wersja dwumiejscowa („biposto”) zwana Breda 65bis. Samolot posiadał miejsce dla obserwatora-strzelca w otwartej kabinie umieszczonej nad linią spływu skrzydeł. Mniejsza ilość samolotów była wyposażona w wieżyczkę strzelecką typu Breda L. W obu przypadkach strzelec/obserwator dysponował tylko km kal. 7,7 mm.

Breda Ba 65 służyły min. w siłach powietrznych Iraku (np. w 5 dywizjonie myśliwskim służyły maszyny z dodatkową wieżyczką strzelecką produkcji Bredy). W 1941 roku samoloty wzięły w ograniczonym stopniu udział w antybrytyjskiej rewolucji. Do tego kraju sprzedano w 1938 roku 25 dwumiejscowych Ba 65 napędzanych silnikami Fiata, dwie maszyny były szkolnymi dwusterami. W tym samym roku 20 Bred, 17 „monoposto” i 3 szkolne dwustery z silnikami Piaggio P.XI C.40, sprzedano do Chile. 10 kolejnych dwumiejscowych maszyn z silnikami Fiata i wieżyczkami wyeksportowano do Portugalii w listopadzie 1939. W czerwcu 1937 testowano też pojedynczy samolot napędzany pierwotnie silnikiem Fiat w locie z silnikiem Pratt & Whitney R-1830. Próby te podjęto z myślą o możliwym zamówienia z Chin, które jednak nigdy nie zostało złożone.

Napęd: 18-cylindrowy silnik gwiazdowy Fiat A.80 RC.41 o mocy 1014,5 KM. W wersji dwuosobowej był to silnik Isotta-Fraschini K.14 (budowany na licencji Gnome-Rhone 14 Kdrs.)
Prędkość maksymalna: 430 km/h, w wersji dwumiejscowej 410 km/h
Czas wznoszenia: na wysokość 6000 m w 11 m i 30 s
Pułap: 6300 m
Zasięg: 550 km
Masa: 2400 kg (masa pustego samolotu), 2950 kg (maksymalna masa startowa)
Wymiary: rozpiętość – 12,1 m, długość 9,3 m, wysokość 3,2 m, powierzchnia skrzydeł – 23,5 m kw.
Uzbrojenie: dwa km kal. 12,7 mm i dwa kal. 7,7 mm Breda-SAFAT nieruchome, zabudowane na stałe w skrzydle, strzelające do przodu.
Udźwig bomb: Teoretycznie uzbrojenie ofensywne mogło ważyć nawet 1000 kg. Praktycznie jednak samolot zabierał w wewnętrznym luku do 300 kg bomb lub zamiennie na podskrzydłowych węzłach bomby o łącznej masie 200 kg.

Leksykon Uzbrojenia: Bombowce i samoloty szturmowe Regia Aeronautica
Zdjęcia: 12 zdjęć Bredy Ba.65 i Ba.65bis