Początek służby „Alberto Fassio”
„Freeport Sulphur No. 1”, czyli przyszły włoski zbiornikowiec „Albero Fassio”. Tankowiec mający odrobinę szczęścia był wiele warty dla wojny toczonej przez siły Osi w basenie Morza Śródziemnego. Przez kilka następnych dni zapraszam na historię takiej jednostki.
Parowy zbiornikowiec „Albero Fassio” (2.289 BRT i 1.368 ton rejestrowych netto NRT; długość 90,19 m, szerokość 13,75 m, zanurzenie 5,67 m) w włoskiej flocie handlowej był własnością Società Anonima di Navigazione Fassio z Genui i z numerem 1490 został zarejestrowany w Departamencie Morskim Genui (Compartimento Marittimo di Genova).
Statek zbudowano w 1914 r. w stoczni Harlan & Hollingsworth w Wilmington (stan Delaware w USA) [numer kadłuba 433], jego pierwszą nazwą był „Francis Hanify”, a zamawiającym była kompania J. R. Hanify Company z San Francisco. Jednostkę zbudowano dla dwojakiego zastosowania – mógł pełnić zadania zbiornikowca, a także służyć do przewozu drewna. Statek miał pracować u wybrzeży Stanów Zjednoczonych i dalej, pokonując Kanał Panamski.
„Francis Hanify” został ukończony w listopadzie 1914 r., jego pierwotny tonaż wynosił 2.588 BRT. W 1918 r. statek kupiła firma Freeport Sulphur Company z Nowego Jorku i zmieniła jego nazwę na „Freeport Sulphur No. 1”.
W 1927 r. statek stał się własnością Società Armatrice Italiana (od 1931 r. Unione Italiana Navigazione Società Anonima) z Genui, nazwę zmieniono na „Riva Sarda”. W 1935 r. tankowiec, wraz z innymi statkami handlowymi, jak zbiornikowce „Riva Ligure” i „Luisiano”, parowcami „Bainsizza”, „Provvidenza” i „Ircania”, czy też bazą wodnosamolotów „Giuseppe Miraglia”, został zatrudniony przy transporcie materiałów dla Regia Aeronautica z Neapolu do Massauy i Mogadiszu, co miało oczywiście związek z inwazją na Etiopię. Wymienione statki stworzyły Reparto Tappa Africa Orientale (oddział etapowy/okresowy Afryka Wschodnia).
W 1936 r. statek zakupiła firma Villain & Fassio Società Anonina Italiana di Navigazione Mercantile z Genui i przechrzciła na „Alberto Fassio”.
11 maja 1940 „Fassio” płynął z Kostancy (Rumunia) do Neapolu, przewożąc 3.500 t benzyny dla AGIP (Azienda Generale Italiana Petroli), przechwyciły go brytyjskie okręty i skierowały na Maltę, pomimo iż AGIP posiadała gwarancje rządu brytyjskiego na dłużej niż 20 dni. (rozumiem, że w domyśle paliwo zarekwirowano – podkreślmy, przed przystąpieniem do wojny Włosi niejednokrotnie narzekali na „piractwo” ze strony Royal Navy)
18 kwietnia 1941 „Fassio” w eskorcie torpedowca „Climene” opuścił Trapani i dołączył do konwoju płynącego z Palermo do Trypolisu. Ponadto tworzyły go parowce „Isarco”, „Nicolò Odero” i „Maddalena Odero”, w eskorcie torpedowców „Calliope”, „Antonio Mosto” i „Giuseppe La Farina”. Później do konwoju dołączył jeszcze zbiornikowiec parowy „Luisiano” i torpedowiec „Orione”. 21 kwietnia, po spokojnej podróży, konwój osiągnął Trypolis.
6 czerwca 1941 „Fassio”, wraz z zbiornikowcami parowymi „Urano” i „Utilitas”, wyruszył z Tarentu do Patras. Eskortę konwoju stanowił torpedowiec „Aretusa” i krążownik pomocniczy „Olbia”. 17 czerwca „Fassio” wraz z parowcem „Vesta” przepłynął z Pireusu na Rodos, eskortę stanowił torpedowiec „Lince”. 24 czerwca tankowiec samotnie i bez eskorty przeszedł z Rodos do Koryntu.
O 10.30 22 sierpnia 1941 „Fassio” opuścił Palermo i skierował się do Trypolisu. Tankowcowi towarzyszył transportowiec wojskowy „Lussin”, który miał na holu mały zbiornikowiec „Alcione”. Eskortę stanowiły torpedowce „Cigno” i „Pegaso”. O 15.45 konwój dostrzeżono na pokładzie brytyjskiego okrętu podwodnego „Upholder”, miało to miejsce kilka mil na północny-zachód od przylądka San Vito (północno-zachodnia Sycylia). O 16.29 wystrzelono cztery torpedy do statku płynącego na czele konwoju. O 16.32 trafiony został „Lussin” i zatonął w przeciągu dwóch minut. „Pegaso” we współpracy z łodzią latającą Cant Z.501 eskorty powietrznej rozpoczęły polowanie na przeciwnika, którego lekko uszkodzono. „Cigno” przystąpił do ratowania rozbitków z „Lussina”. Reszta konwoju osiągnęła Trypolis o 22.00 23 sierpnia.