Wojna Mussoliniego

1917 r.:

6 grudnia: we Włoszech ogłoszono piątą pożyczkę narodową.

9-10 grudnia: włoskie kutry torpedowe MAS zatopiły pancernik „Wien”.

10 grudnia: pod wpływem dobrej postawy bersalierów mjr D’Agostino, Anglicy poprosili włoskie dowództwo o przysłanie dalszych wojsk, w sile dwóch dywizji, które miały wzmocnić ich siły walczące w Palestynie. Pierwsza grupa w sile 140 ludzi zeszła na ląd 10 grudnia, sformowano z nich 1. kompanię „Cacciatori di Palestina”. Minister spraw zagranicznych Sonnino wspierał ten pomysł, ale nowy szef Sztabu Generalnego gen. Diaz kategorycznie odmówił wysłania dalszych oddziałów. Każdy człowiek zdolny do walki potrzebny był nad Piawą. Dopiero na początku października 1918 r. włoskie dowództwo zaakceptowało wysłanie kolejnych 9000 ludzi na front palestyński.

11-18 grudnia: austriacki atak w masywie Grappa – druga faza bitwy o zatrzymanie/powstrzymanie (battaglia di arresto).

W drugiej fazie bitwy wysiłek Austriaków skupił się niemal wyłącznie na masywie Grappa, czyli odcinku od doliny Brenta po dolinę Piawy. Włosi nie mieli innego wyjścia niż trwać do ostatka. Przełamanie przez wojska austro-niemieckie tych pozycji oznaczałoby przecięcie ugrupowania Regio Esercito na dwie części, co definitywnie zmieniłoby losy wojny i raczej przekreśliło los Włoch. Z masywu Grappa obie strony widziały nizinę padańską, na drodze do której nie było już naturalnych przeszkód, o które można by oprzeć obronę. Przełamanie tych pozycji uczyniłoby także niemożliwym dalsze stawianie oporu nad Piawą, gdyż włoskie pozycje nad rzeką zostałyby oskrzydlone, a znajdujące się tam wojska najpewniej odcięte od reszty kraju.

Począwszy od Col della Brenta i Monte Spinoncia, wzniesień na zachód i wschód od Grappy, cała linia włoska została zaatakowana przez przeciwnika. Wyjątkowo ciężkie walki toczono na odcinku na zachód od Grappy. Już 11 grudnia Col della Brenta zostało zdobyte przez Niemców: co spowodowało zagrożenie długiego grzbietu Monte Asolone i Monte Coston, który łączył sektor zachodni z masywem Grappa. Obrona brygad „Abruzzi”, „Massa Carrara” i kilku batalionów alpejskich była desperacka. To w tych walkach zginęli bracia Eugenio i Giuseppe Garrone z batalionu alpejskiego „Tolmezzo”, którzy otrzymali złote Medale Waleczności Wojskowej.

Także 11 grudnia na Col della Brenta ciężko ranny został major dowodzący batalionem III/57. pp „Abruzzi”, Rodolfo Graziani, przyszły generał. Na stanowisku dowódcy batalionu zmieniła go inna ikoniczna postać z epoki II WŚ: Giovanni Messe. Włosi bronili się zaciekle, a ich uzupełnienia w porę zdołały załatać wszystkie wyrwy poczynione w ich froncie. Pomimo licznych starań Niemcom i Austriakom nie udało się nawet na chwilę przeciąć głównej arterii komunikacyjnej w masywie: drogi Cadorny.

We wschodnim sektorze masywu wojska austro-niemieckie atakowały ze wschodu i zachodu z zamiarem odcięcia występu włoskiego frontu na północny wschód od Grappy, w którym znajdowały się trzy ważne wzniesienia: Monte Valderoa, Monte Solaroli i Col dell’Orso. Podobnie jak w sektorze zachodnim, włoska obrona wytrzymała, choć w kilku punktach została odrzucona do tyłu.

Ostatni atak Niemców, w tym z użyciem Sturmtruppen, miał miejsce 18 grudnia na Monte Asolone. Po stokach tej góry pięła się droga Cadorny. Włoska obrona załamała się: wyczerpani żołnierze batalionu I/42. pp „Modena” i pozostałości batalionów alpejskich „Val Tagliamento”, „Monte Rosa” i „Courmayeur” nie wytrzymali siły natarcia niemieckich wojsk szturmowych. Tylko błyskawiczny kontratak piemonckich batalionów alpejskich „Val Pellice” i „Val Varaita” pomógł ograniczyć szkody, ale wierzchołek Monte Asolone pozostał już w ręku Niemców. Nie miało to jednak aż tak strasznych konsekwencji, gdyż zostali oni zatrzymani tuż poniżej wierzchołka góry, przez co nie wdarli się na drogę Cadorny. To przy tej okazji niemiecki generał Krafft von Dellmensingen, historyczny dowódca Alpenkorps i szef sztabu von Belowa, nazwał Grappę „świętą górą Włoch”, przyznając tym samym porażkę swych elitarnych wojsk. Na Monte Grappa już do końca wojny powiewała włoska tricolore.

26 grudnia: bitwa powietrzna nad Montello w której Włosi zestrzelili 11 samolotów austriackich.

28-31 grudnia: seria nocnych nalotów na Padwę, Bassano, Montebelluna, Castelfranco i Treviso.
————————————————————————-
Zapraszam do zakupu książki mojego autorstwa: „Betasom. Włoska broń podwodna w bitwie o Atlantyk (1940-1945)”! Wszystkie szczegóły znajdziesz tutaj: http://wojna-mussoliniego.pl/?p=5897

Wystarczy zgłosić taką chęć w komentarzach lub na PW na fan page’u lub napisać na e-mail: marek.sobski@interia.eu